Gia tăng thách thức về an ninh mạng
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Lương Tam Quang cho rằng, thời gian qua, xu hướng chuyển đổi số, kinh tế số, xã hội số đã góp phần hiệu quả giải quyết các khó khăn do dịch COVID-19 tạo ra. Tuy nhiên, xu hướng này cũng làm gia tăng thách thức về an ninh mạng đối với các nước ASEAN, trong đó, nổi bật là hành vi tấn công mạng có chủ đích vào các cơ sở hạ tầng thông tin trọng yếu; giả mạo các trang, cổng thông tin điện tử của cơ quan nhà nước, lực lượng Công an, tổ chức, doanh nghiệp để đánh cắp dữ liệu cá nhân, lừa đảo chiếm đoạt tài sản; tạo lập các sàn giao dịch, ứng dụng, website kiếm tiền lợi dụng hoạt động thương mại điện tử, đầu tư, kinh doanh bảo hiểm ngoại hối, vàng, tiền điện tử… với “mồi nhử” là các khoản lợi nhuận cao, thu hút người tham gia, sau đó “đánh sập” để chiếm đoạt tài sản; mua bán, phát tán thông tin, dữ liệu cá nhân trái phép trên không gian mạng; “virus tin giả” về tình hình và công tác phòng, chống dịch bệnh, gây hoang mang dư luận và khó khăn trong công tác dập dịch.
Trước tình hình trên, Việt Nam ủng hộ, chia sẻ quan điểm với Singapore và các nước ASEAN về việc thúc đẩy xây dựng Chiến lược hợp tác an ninh mạng khu vực ASEAN (2021-2025) để thống nhất tầm nhìn, nhận thức, hành động chung của các nước ASEAN đối với vấn đề an ninh mạng; tiến tới xây dựng các khuôn khổ pháp lý của khu vực nhằm tạo thuận lợi cho việc phối hợp, hợp tác quốc tế trong lĩnh vực an ninh mạng.
Bộ Công an Việt Nam đánh giá cao nỗ lực, trách nhiệm của các cơ quan chức năng Singapore trong việc duy trì tổ chức Hội nghị Bộ trưởng ASEAN về An ninh mạng (AMCC) năm nay, nhất là trong bối cảnh dịch COVID-19 đang diễn biến ngày càng phức tạp ở các nước Đông Nam Á.
Thứ trưởng Bộ Công an Việt Nam khẳng định, Hội nghị AMCC sẽ tạo cơ hội cho các cơ quan thực thi pháp luật ASEAN trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ thông tin về các nguy cơ đe dọa an ninh mạng và các giải pháp phòng ngừa nhằm bảo đảm an toàn không gian mạng cho các nước ASEAN.
Trên cơ sở đó, Việt Nam đề xuất một số nội dung đưa vào Chiến lược để tạo sự đột phá và hiệu quả trong hợp tác an ninh mạng của ASEAN. Theo đó, các nước thành viên ASEAN tiếp tục tăng cường hợp tác nâng cao năng lực bảo vệ Cơ sở hạ tầng thông tin trọng yếu (CII) thông qua tổ chức diễn tập chung phòng, chống tấn công mạng, ứng cứu khắc phục sự cố an ninh mạng đối với CII; tập huấn nâng cao năng lực cho các nhà quản lý, vận hành CII; triển lãm công nghệ về phòng, chống tấn công mạng đối với CII. Cùng với đó, cần thiết lập cơ chế và xây dựng kế hoạch hợp tác đào tạo chung, dài hạn trong ASEAN với sự hỗ trợ của các nước đối tác đối thoại (Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc...) theo hướng chuyên sâu, đào tạo chuyên gia và cán bộ nguồn (có khả năng đào tạo lại cho nhân lực trong nước).
Việt Nam đề xuất tổ chức diễn đàn pháp luật về an ninh mạng trong ASEAN
Thứ trưởng Lương Tam Quang nhấn mạnh đề xuất ưu tiên tập trung một số lĩnh vực quan trọng như xây dựng pháp luật; điều tra số, phục hồi, phân tích dữ liệu, chứng cứ điện tử; phòng, chống tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, tội phạm rửa tiền; quản lý tiền điện tử, tiền kỹ thuật số; quản lý thông tin xấu độc; bảo vệ dữ liệu cá nhân... nhằm tiến tới xây dựng “không gian mạng tự cường trong ASEAN”.
Tại Hội nghị, ông Lương Tam Quang cũng đề xuất tổ chức diễn đàn pháp luật về an ninh mạng trong ASEAN để trao đổi kinh nghiệm xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật, nghiên cứu cơ chế quản lý đối với các vấn đề mới nảy sinh trong lĩnh vực an ninh mạng (xử lý tin giả, bảo vệ dữ liệu cá nhân, phục hồi dữ liệu điện tử, tội phạm tiền ảo, tội phạm lừa đảo viễn thông...). Các nước ASEAN hợp tác triển khai các chương trình, chiến dịch nâng cao nhận thức an ninh mạng, kỹ năng sử dụng mạng Internet an toàn cho người sử dụng Internet; chia sẻ kinh nghiệm ứng dụng phần mềm, công nghệ trong tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các đối tượng khác nhau.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng các nước thành viên ASEAN đã thảo luận về tăng cường hợp tác trên không gian mạng cấp khu vực trong bối cảnh bình thường mới với trọng tâm là xác định các lĩnh vực hợp tác giữa các nước thành viên ASEAN và các đối tác đối thoại trong việc thúc đẩy điều phối chính sách mạng khu vực và ứng phó sự cố, các bài học rút ra từ tốc độ số hóa đang tăng nhanh do ảnh hưởng của đại dịch hiện nay.
Trong Tuyên bố Chủ tịch AMMC-6 được thông qua tại Hội nghị, các Bộ trưởng ghi nhận tầm quan trọng của việc bảo vệ CII khỏi các mối đe dọa mạng nhằm đảm bảo một không gian mạng trong khu vực an toàn và bảo mật, đặc biệt là trước các mối đe dọa an ninh mạng mới hơn do phần mềm độc hại gây ra, cũng như các cuộc tấn công chuỗi cung ứng và các mối đe dọa.
Các đại biểu hoan nghênh việc cập nhật chiến lược hợp tác an ninh mạng của ASEAN đã được nêu trong Chiến lược hợp tác an ninh mạng ASEAN giai đoạn 2021-2025 và ủng hộ các sáng kiến nội hàm, như phát triển khung bảo vệ Cơ sở hạ tầng thông tin trọng yếu, các tiêu chuẩn an ninh mạng khu vực cho Internet vạn vật và an ninh mạng chương trình nâng cao nhận thức cho các quốc gia Thành viên ASEAN cũng như tăng cường sự phối hợp an ninh mạng và các vấn đề liên quan đến an ninh kỹ thuật số…
