Theo tin từ Phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc, ngày 3/9, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) đã tiến hành họp trực tuyến để thảo luận về tình hình Afghanistan và hoạt động của Phái bộ hỗ trợ của LHQ tại Afghanistan (UNAMA).
Báo cáo trước HĐBA, bà Deborah Lyons - Đại diện đặc biệt của Tổng Thư ký LHQ về Afghanistan kiêm người đứng đầu UNAMA - cho biết có những bước tiến tích cực trong việc chuẩn bị đàm phán hòa bình giữa Chính phủ Afghanistan và lực lượng Taliban dự kiến diễn ra tại Doha (Qatar) trong những ngày tới; đánh giá cao việc Chính phủ thành lập đoàn đàm phán hòa bình với 4/21 thành viên là phụ nữ và cơ bản hoàn tất việc trao trả tù binh.
Tuy nhiên, bà Lyons lưu ý rằng quá trình đàm phán sẽ đối mặt với nhiều thách thức; tỏ quan ngại về sự gia tăng bất ổn về an ninh ở Afghanistan, lên án các hành vi tấn công của Taliban cũng như các tổ chức khủng bố khác, nhất là các vụ tấn công nhắm vào dân thường, cơ sở dân sự; mong muốn thỏa thuận về ngừng bắn nhân đạo sẽ là nội dung đầu tiên của tiến trình đàm phán.
Bà Lyons kêu gọi lực lượng Taliban bảo đảm sự tham gia của phụ nữ trong tiến trình đàm phán; nhấn mạnh các nỗ lực của UNAMA và đánh giá cao vai trò của các nước khu vực trong hỗ trợ đàm phán hòa bình, thúc đẩy phát triển ở Afghanistan.
Ông Saad Mohseni - Giám đốc Công ty truyền thông MOBY GROUP tại Afghanistan - đánh giá cao những tiến bộ về tự do ngôn luận, tự do thông tin và internet ở Afghanistan trong những năm vừa qua; chia sẻ kết quả một số thăm dò ý kiến người dân, với đa số ủng hộ các nỗ lực của chính phủ và nền cộng hòa.
Các nước thành viên HĐBA ghi nhận việc đàm phán hòa bình sẽ diễn ra trong những ngày tới; chia sẻ quan ngại về những bất ổn về an ninh và tác động của đại dịch COVID-19 đối với Afghanistan; kêu gọi các bên liên quan ở Afghanistan thúc đẩy hơn nữa sự tham gia của phụ nữ trong tiến trình hòa bình; đồng thời tái khẳng định sự ủng hộ với UNAMA và việc gia hạn nhiệm vụ của UNAMA.
Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Afghanistan tại LHQ khẳng định cam kết của Chính quyền Tổng thống Ashraft Ghani hướng tới giải pháp hòa bình cho xung đột, đặc biệt là việc trao trả 5.000 tù binh cho lực lượng Taliban để tạo điều kiện thuận lợi cho tiến trình hòa bình; kêu gọi cộng đồng quốc tế ủng hộ và hỗ trợ Chính phủ và người dân Afghanistan trong quá trình đàm phán hòa bình sắp tới.
Đại sứ Phạm Hải Anh - Phó Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại LHQ - khẳng định Việt Nam ủng hộ tiến trình hòa bình toàn diện do người Afghanistan dẫn dắt và làm chủ; nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục triển khai Nghị quyết 2513 của HĐBA, đặc biệt là sớm bắt đầu tiến trình đàm phán hòa bình.
Đại sứ Phạm Hải Anh chia sẻ quan ngại về các vụ tấn công của Taliban và các tổ chức khủng bố khác, nhất là các vụ tấn công nhắm vào phụ nữ, trẻ em và những người tham gia vào tiến trình hòa bình; kêu gọi việc cải thiện tình hình an ninh, thúc đẩy tái thiết, xóa đói giảm nghèo, xử lý tình trạng mất an ninh lương thực, ứng phó đại dịch COVID-19 và biến đổi khí hậu.
Đại sứ Phạm Hải Anh đánh giá cao việc Chính phủ Afghanistan tiếp tục có các nỗ lực thúc đẩy bình đẳng giới ở các cấp chính quyền và bày tỏ hy vọng phụ nữ sẽ tiếp tục tham gia tích cực hơn nữa trong tiến trình hòa bình; đánh giá vai trò và đóng góp của các nước, các tổ chức khu vực trong thúc đẩy hòa bình, phát triển ở Afghanistan; đồng thời tái khẳng định sự ủng hộ đối với UNAMA và việc HĐBA cần tiếp tục gia hạn nhiệm vụ của UNAMA trong thời điểm quan trọng hiện nay.
Tình hình Afghanistan tiếp tục diễn biến phức tạp trong thời gian qua bất chấp Thỏa thuận Hòa bình giữa Mỹ và lực lượng Taliban ngày 29/2/2020. Theo thông tin từ UNAMA, xung đột tại Afghanistan là một trong những xung đột đẫm máu trên thế giới hiện nay với hơn 10.000 thương vong thường dân trong năm 2019 và hơn 3.500 trong 6 tháng đầu năm 2020. Tính đến ngày 2/9/2020, Afghanistan đã ghi nhận hơn 38.000 trường hợp nhiễm bệnh và hơn 1.400 trường hợp tử vong do COVID-19.
Phái bộ hỗ trợ của LHQ tại Afghanistan (UNAMA) được thành lập theo Nghị quyết 1401 (28/3/2002) của HĐBA. Đây là Phái bộ Chính trị với nhiệm vụ tập trung thúc đẩy các vấn đề chính trị (như tiến trình đàm phán hòa bình, bầu cử Tổng thống/Nghị viện) và các vấn đề cứu trợ, phục hồi và tái thiết trên toàn bộ Afghanistan.
UNAMA được gia hạn nhiệm vụ với thời hạn 12 tháng theo Nghị quyết 2489 (2019) đến ngày 17/9/2020. Trong những ngày tới, các nước thành viên HĐBA sẽ tiến hành thảo luận về việc gia hạn nhiệm vụ của UNAMA.
