Theo Reuters, trong đơn kiện, các nghị sỹ Mỹ cáo buộc ông Trump đã không đề nghị Quốc hội Mỹ phê chuẩn những khoản thanh toán mà Chính phủ các nước đã trả cho các doanh nghiệp của ông kể từ khi ông nhậm chức hồi tháng 1 vừa qua dù Hiến pháp Mỹ yêu cầu ông phải làm vậy.
2 nhà làm luật Mỹ tham gia đơn kiện cho biết ít nhất 30 thượng nghị sỹ và 166 dân biểu là nguyên đơn trong đơn kiện được đệ trình ngày 14/6. Với số lượng nguyên đơn như vậy, đây sẽ là số nghị sỹ lớn nhất từng kiện một Tổng thống của Mỹ.
Nhà Trắng đã không đưa ra bình luận về diễn biến nói trên, nhưng nói rằng các lợi ích từ hoạt động kinh doanh của ông Trump không vi phạm hiến pháp Mỹ. Tổ chức Trump trong khi đó tuyên bố sẽ quyên tặng lợi nhuận từ các khách hàng đại diện cho chính phủ nước ngoài cho Bộ Tài chính Mỹ. Song, tổ chức này cho biết sẽ không yêu cầu các khách hàng như vậy cung cấp danh tính của họ. Bộ tư pháp Mỹ cũng từ chối bình luận về động thái này.
Điều khoản thù lao từ nước ngoài được nêu trong hiến pháp của Mỹ cấm những nhân viên trong Chính phủ nước này nhận các khoản thanh toán và những món quà khác từ các Chính phủ nước ngoài nếu không được Quốc hội chuẩn thuận.
“Tổng thống đã không cho chúng tôi biết về những khoản thù lao đó, công bố các khoản tiền và lợi lộc mà ông ấy đang nhận, đồng nghĩa với việc chúng tôi không thể làm được công việc của mình”, Thượng nghị sỹ Richard Blumenthal, một trong những nghị sỹ cùng đứng tên trong đơn kiện, cho biết.
Một nguyên đơn khác là Dân biểu John Conyers thì nói thêm rằng ông Trump có xung đột lợi ích ở ít nhất 25 nước. “Và dường như ông ấy đang sử dụng vị trí Tổng thống của mình đề tối đa hóa lợi nhuận”, ông Conyers tuyên bố.
Trước đó, một số đơn kiện tương tự cũng đã được các bên, trong đó có một nhóm đạo đức phi lợi nhuận, một tập đoàn kinh doanh khách sạn và 2 chưởng lý ở các bang Maryland và Washington, đệ trình lên Tòa án Mỹ trong những tháng gần đây.
Những người này cáo buộc việc ông Trump nhận các khoản thanh toán từ các Chính phủ nước ngoài và Chính phủ Mỹ thông qua đế chế khách sạn của ông đã đẩy các chủ khách sạn và nhà hàng khác vào tình thế bất lợi không công bằng, đồng thời khuyến khích các Chính phủ nước ngoài đối xử đặc biệt với các doanh nghiệp do ông Trump sở hữu.
Trong một bản kiến nghị bác bỏ một đơn kiện như vậy được công bố hồi tuần trước, Bộ tư pháp Mỹ cho rằng các nguyên đơn đã không chỉ ra được bất kỳ tổn hại đặc biệt nào đối với doanh nghiệp của họ và rằng ông Trump chỉ bị cấm nhận quà tặng từ chính phủ nước ngoài nếu những quà tặng đó có nguồn gốc từ việc ông là Tổng thống của Mỹ. Về phía Nhà Trắng, thư ký báo chí Nhà Trắng Sean Spicer hôm 12/6 cho rằng vấn đề chính trị đảng phái chính là nguyên nhân phía sau đơn kiện được các quan chức ở Maryland và Washington đệ trình.
Ông Leah Litman, một phó giáo sư về luật hiến pháp ở Đại học California, cho biết các nghị sỹ Mỹ hiếm khi kiện Tổng thống nên hiện có rất ít quyết định của tòa án liên bang mà các nghị sỹ có thể viện dẫn để chứng minh lập trường pháp lý của họ trong vụ việc vừa được đệ trình. Trung tâm giải trình trách nhiệm hiến pháp Mỹ - một công ty luật chuyên về lợi ích công – sẽ đại diện cho các nhà làm luật Mỹ tại tòa án.
