Trước đó, tại phiên họp thứ 8 của Hội đồng bầu cử Quốc gia (HĐBCQG) (ngày 12/7), Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ - Chủ tịch Hội đồng đề nghị HĐBCQG, các Tiểu ban của HĐBCQG và Văn phòng HĐBCQG khẩn trương hoàn thiện báo cáo tổng kết cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XV và hồ sơ, tài liệu liên quan đến cuộc bầu cử để chuẩn bị cho Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác bầu cử và báo cáo QH tại Kỳ họp thứ nhất tới đây.
Chủ tịch QH yêu cầu, "Hội nghị trực tuyến này sẽ được tổ chức chu đáo, chất lượng nhưng bảo đảm tinh giản, gọn nhẹ nhất; bảo đảm yêu cầu phòng, chống dịch COVID-19".
Báo cáo tại phiên họp thứ 8 cho biết, đến nay, HĐND các cấp đều đã tổ chức thành công Kỳ họp thứ nhất, hoàn thành việc kiện toàn nhân sự lãnh đạo chủ chốt của chính quyền địa phương các cấp. Chủ tịch QH cũng đã ký phê chuẩn kết quả bầu Chủ tịch, các Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh. Như vậy, từ sau Đại hội XIII của Đảng đến nay, cán bộ từ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đến cơ sở đã được kiện toàn.
HĐBCQG nhận định, với gần 70 triệu cử tri đi bỏ phiếu, vượt lên những khó khăn, thách thức chưa từng có do tác động của đại dịch COVID– 19, cuộc bầu cử có quy mô lớn nhất từ trước đến nay đã thành công rất tốt đẹp. Cuộc bầu cử được diễn ra theo nguyên tắc phổ thông bình đẳng, trực tiếp, bỏ phiếu kín; bảo đảm yêu cầu dân chủ, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm, thực sự là ngày hội lớn của toàn dân.
Tại Phiên họp, HĐBCQG đã nghe báo cáo cập nhật một số nội dung về cuộc bầu cử kể từ sau Phiên họp thứ 7 của HĐBCQG đến nay; xem xét báo cáo kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan đến người trúng cử ĐBQH khóa XV; xem xét xác nhận tư cách ĐBQH khóa XV đối với 499 người trúng cử; cho ý kiến về việc chuẩn bị tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác bầu cử ĐBQH khóa XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 – 2026; rà soát, hoàn thiện báo cáo tổng kết cuộc bầu cử để báo cáo QH khóa XV tại Kỳ họp thứ nhất.
Trên cơ sở đó, HĐBCQG đã thông qua Nghị quyết xác nhận tư cách đại biểu QH khóa XV đối với 499 người có tên trong danh sách chính thức người trúng cử được công bố hôm 10/6.
Theo đó, QH khóa XV có 194 đại biểu do các cơ quan, tổ chức Trung ương giới thiệu; 301 đại biểu do các cơ quan, tổ chức ở địa phương giới thiệu; 4 đại biểu tự ứng cử; số đại biểu dự kiến hoạt động chuyên trách tại Trung ương là 126 người, số đại biểu hoạt động chuyên trách ở địa phương là 67 người.
Về cơ cấu kết hợp, đại biểu là phụ nữ có 151 người, đạt tỷ lệ 30,26%; đại biểu là người dân tộc thiểu số có 89 người, đạt tỷ lệ 17,84%; đại biểu trẻ dưới 40 tuổi có 47 người đạt tỷ lệ 9,42%; đại biểu là người ngoài Đảng có 14 người, đạt tỷ lệ 2,81%; đại biểu khóa XIV tái cử hoặc đã từng là ĐBQH các khóa trước có 203 người, đạt tỷ lệ 40,68%; đại biểu lần đầu tham gia QH có 296 người, đạt tỷ lệ 59,32%.
Về trình độ chuyên môn: trên đại học có 392 người, đạt tỷ lệ 78,55%, trong đó, tiến sỹ có 144 người, thạc sỹ có 248 người, đại học có 106 người; dưới đại học có 1 người. Học hàm Giáo sư có 12 người, Phó Giáo sư có 20 người.
Cơ cấu, thành phần ĐBQH khóa XV đã giảm đại biểu kiêm nhiệm làm việc trong các cơ quan hành pháp, tư pháp, tăng tỷ lệ đại biểu hoạt động chuyên trách. Tuy tỷ lệ ĐBQH dự kiến hoạt động chuyên trách chưa đạt 40% so với quy định nhưng lần đầu tiên trong các nhiệm kỳ QH, tỷ lệ ĐBQH dự kiến hoạt động chuyên trách trúng cử cao, đạt 38,6% tổng số ĐBQH.
Các cơ cấu kết hợp như tỷ lệ nữ đại biểu, trẻ tuổi, đại biểu là người dân tộc thiểu số, đại biểu tái cử đều đạt hoặc vượt so với chỉ tiêu đề ra. Đặc biệt, lần đầu tiên trong 15 nhiệm kỳ QH, tỷ lệ đại biểu là người dân tộc thiểu số đạt 17,84%, cao nhất từ trước đến nay và cũng là lần đầu tiên, nước ta có thêm đại diện của 2 dân tộc thiểu số rất ít người (dân tộc Lự và Brâu) trong QH. Số lượng ĐBQH là phụ nữ cũng lớn nhất từ trước đến nay với 151 đại biểu, đạt 30,2%, đưa Việt Nam lên vị trí thứ 51 trên thế giới, thứ 4 ở châu Á và đứng đầu trong Hội đồng Liên minh nghị viện Hiệp hội các nước Đông Nam Á về tỷ lệ nữ ĐBQH. Bên cạnh đó, trình độ chuyên môn của ĐBQH khóa XV cũng cao hơn so với nhiệm kỳ trước, tỷ lệ trên đại học cao hơn 16% so với khóa XIV.
