Hội thảo phát triển du lịch Nghệ An: Nhận diện 'điểm nghẽn' và những giải pháp đột phá

Chiều 23/12/2025, UBND tỉnh Nghệ An phối hợp với Báo Tiền Phong tổ chức Hội thảo khoa học “Nghệ An – Phát triển tiềm năng và thu hút đầu tư du lịch” nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị, tìm kiếm các giải pháp mang tính đột phá để đưa Nghệ An bứt phá, từng bước trở thành trung tâm văn hóa - du lịch của khu vực Bắc Trung Bộ.

Chủ trì Hội thảo có GS. TS Thái Văn Thành – Phó Chủ tịch UBND tỉnh; ông Nguyễn Trùng Khánh – Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam; bà Trần Thị Mỹ Hạnh – Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nghệ An; Nhà báo Phùng Công Sưởng - Tổng biên tập báo Tiền Phong.

Sự kiện thu hút khoảng 180 đại biểu, gồm lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo tỉnh Nghệ An; các chuyên gia kinh tế, du lịch cùng đại diện các tập đoàn, doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực du lịch - bất động sản - dịch vụ.

Tiềm năng du lịch xứ Nghệ

Phát biểu khai mạc Hội thảo, GS. TS Thái Văn Thành – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An cho biết, Nghệ An là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng; quê hương của nhiều anh hùng, danh nhân, hào kiệt, đặc biệt là Chủ tịch Hồ Chí Minh – Anh hùng giải phóng dân tộc, Danh nhân văn hóa kiệt xuất của Việt Nam.

Nghệ An được ví như “Việt Nam thu nhỏ” với đầy đủ các loại địa hình: biển, đảo, đồng bằng, trung du và miền núi, cùng hệ sinh thái đa dạng, bản sắc văn hóa phong phú của các dân tộc. Nhiều sản phẩm du lịch đã và đang hình thành, khai thác có hiệu quả. Đây là những lợi thế để phát triển du lịch, đặc biệt là các loại hình du lịch đặc thù, bền vững và có chiều sâu.

Thời gian qua, với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, tỉnh Nghệ An đã ban hành và triển khai nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích, thu hút, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư phát triển du lịch; chú trọng đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng dịch vụ; đẩy mạnh liên kết, hợp tác du lịch với các địa phương trong cả nước, từng bước định vị du lịch Nghệ An trên bản đồ du lịch vùng Bắc Trung Bộ nói riêng và du lịch Việt Nam nói chung.

Giai đoạn 2020–2025, tốc độ tăng trưởng lượng khách du lịch bình quân đạt trên 27%/năm; khách lưu trú đạt trên 21%/năm; doanh thu du lịch tăng bình quân hơn 43%/năm.

Riêng năm 2025, toàn tỉnh ước đón và phục vụ khoảng 9,9 triệu lượt khách, trong đó khách lưu trú đạt trên 6,2 triệu lượt, khách quốc tế khoảng 135 nghìn lượt. Tổng thu từ khách du lịch ước đạt hơn 30.600 tỷ đồng, doanh thu du lịch ước đạt 11.921 tỷ đồng, bằng 107% so với cùng kỳ năm 2024; góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế, giải quyết việc làm, bảo đảm an sinh xã hội và bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa của địa phương.

Việc tổ chức Hội thảo “Nghệ An - phát triển tiềm năng và thu hút đầu tư du lịch” có ý nghĩa hết sức thiết thực và kịp thời trong bối cảnh mới. Hội thảo là diễn đàn quan trọng để tỉnh Nghệ An cùng các nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp phân tích, đánh giá tiềm năng; đề xuất định hướng, giải pháp phát triển du lịch nhanh và bền vững; hướng đến mục tiêu đưa Nghệ An trở thành trung tâm văn hóa, du lịch của khu vực Bắc Trung Bộ, đồng thời từng bước hiện thực hóa mục tiêu đề ra trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX là đến năm 2030 du lịch cơ bản trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Đây cũng là dịp để Nghệ An giới thiệu các sản phẩm du lịch đặc trưng, các dự án kêu gọi đầu tư; mở rộng hợp tác, liên kết với các nhà đầu tư, doanh nghiệp trong và ngoài nước; đồng thời rà soát, xác định hướng chiến lược phù hợp để lãnh đạo, chỉ đạo phát triển du lịch trong thời gian tới.

Những “điểm nghẽn” và giải pháp đột phá

Tại hội thảo, các chuyên gia đều đánh giá Nghệ An là địa phương sở hữu hệ sinh thái tài nguyên du lịch đa dạng, hội tụ đủ biển – văn hóa lịch sử – sinh thái miền Tây. Nổi bật là các bãi biển Cửa Lữ, Bãi Lữ; Vườn quốc gia Pù Mát – Khu dự trữ sinh quyển thế giới; Khu di tích Kim Liên – quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Năm 2025, Nghệ An đón hơn 9,9 triệu lượt khách, tổng thu du lịch đạt trên 30.000 tỷ đồng, khẳng định vị thế trung tâm du lịch của Bắc Trung Bộ. Tuy nhiên, tiềm năng lớn này vẫn chưa được khai thác tương xứng.

Hội thảo đã chỉ ra các điểm nghẽn cốt lõi: Tính mùa vụ cao, đặc biệt với du lịch biển; công suất buồng phòng Cửa Lò bình quân năm dưới 20%; Sản phẩm du lịch còn đơn điệu, thiếu khác biệt và các sản phẩm phục vụ mùa thu - đông – xuân; Rào cản pháp lý, thể chế, nhất là trong đầu tư du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng tại miền Tây; Thiếu mô hình quản trị điểm đến chuyên nghiệp...

Từ thực tiễn đó, các chuyên gia đề xuất nhiều giải pháp chiến lược, tập trung vào ba trụ cột:

Thứ nhất, phát triển sản phẩm du lịch đặc thù, giảm tính mùa vụ: Xây dựng các dải sản phẩm du lịch 4 mùa, phát triển mạnh du lịch MICE, golf, du lịch chăm sóc sức khoẻ; liên kết du lịch biển Cửa Lò với văn hóa - tâm linh và làng nghề; phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng miền Tây dựa trên tri thức bản địa. Khu di tích Kim Liên được định hướng trở thành trung tâm trải nghiệm văn hóa - giáo dục, ứng dụng công nghệ AR/VR.

Thứ hai, tháo gỡ thể chế, thu hút đầu tư: Các chuyên gia kiến nghị xây dựng khung pháp lý riêng cho đất du lịch, rút ngắn thủ tục đầu tư, hoàn thiện quy hoạch các khu du lịch trọng điểm; thí điểm mô hình quản lý điểm đến (DMO) tại Cửa Lò và miền Tây Nghệ An.

Thứ ba, phát triển nguồn nhân lực và chuyển đổi số: Đề xuất các mô hình đào tạo đột phá, đẩy mạnh chuyển đổi số, xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh, số hóa điểm đến và đổi mới hoạt động xúc tiến, quảng bá.

Cũng trong khuôn khổ Hội thảo, các đại biểu đã tham dự Tọa đàm “Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, đưa Nghệ An thành trung tâm du lịch khu vực Bắc Trung Bộ” với nhiều ý kiến trao đổi thẳng thắn nhằm đề xuất các giải pháp xây dựng hệ sinh thái nghỉ dưỡng, chăm sóc sức khoẻ - du lịch 4 mùa cho Nghệ An.