Ngày 23/4, tại trụ sở TAND TP HCM, Học viện Tư pháp tổ chức 2 phiên tòa giả định vụ án hình sự và dân sự liên quan đến người chưa thành niên. Đây là hoạt động trong khuôn khổ Dự án “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam (EUJULE)” do Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) hỗ trợ Học viện Tư pháp, nhằm tăng cường năng lực cho đội ngũ giảng viên, hoàn thiện hệ thống học liệu và nâng cao hiệu quả triển khai đào tạo về tư pháp người chưa thành niên trong các chương trình đào tạo của Học viện.
Tham dự các phiên tòa giả định có TS. Phùng Văn Hải - Phó Chánh án, Thẩm phán Tòa án TP HCM; TS. Sỹ Hồng Nam - Phó Chánh văn phòng Tòa án TP HCM; ông Nguyễn Hữu Hậu - Kiểm sát viên cao cấp, Viện kiểm sát cấp cao tại TP HCM; bà Trần Đoàn Bích Trâm - Kiểm sát viên, Viện kiểm sát nhân dân TP HCM; ông Lưu Văn Tám – Luật sư, Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Luật sư Trương Thị Hoà - Đoàn Luật sư TP HCM. Về phía Học viện Tư pháp có TS.Trương Thế Côn – Phó Giám đốc Học viện; TS. Lê Thị Thuý Nga - Trưởng Khoa Đào tạo chung nguồn Thẩm phán, Kiểm sát viên, Luật sư; TS. Ngô Thị Ngọc Vân - Phó trưởng khoa Đào tạo chung nguồn Thẩm phán, Kiểm sát viên, Luật sư; các cán bộ UNICEF tại Việt Nam, các giảng viên cơ hữu Học viên Tư pháp và học viên các lớp đào tạo chung nguồn Thẩm phán, Kiểm sát viên, Luật sư tại TP HCM.
Các phiên tòa giả định do học viên lớp đào tạo chung nguồn Thẩm phán, Kiểm sát viên, Luật sư khóa 6.1 và khóa 6.2 tại TP HCM đóng vai, với sự hướng dẫn chuyên môn, góp ý từ các giảng viên và các chuyên gia đầu ngành.
Trong phiên tòa hình sự, theo cáo trạng của Viện KSND quận Hoàn Kiếm, TP Hà Nội, bị cáo Ngô Thành Luân (SN 1997) bị truy tố ra trước TAND quận Hoàn Kiếm để xét xử về tội “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”.
Trình bày quan điểm của Viện kiểm sát về việc xử lý đối với bị cáo Ngô Thành Luân, Kiểm sát viên nhấn mạnh đề nghị Hội đồng xét xử xem xét, cân nhắc quyết định hình phạt tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo, góp phần nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm trong tình trạng tội phạm xâm hại tình dục đối với trẻ em và có diễn biến phức tạp. Hành vi này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển tâm sinh lý lành mạnh của trẻ em, được Đảng và Nhà nước ta xác định là loại tội phạm gây nguy hiểm, bức xúc cho toàn xã hội, đặc biệt là đối với gia đình có trẻ em bị xâm hại tình dục.
Tại phiên tòa, bị cáo đã bày tỏ sự ăn năn hối cải, nhận thức được hành vi phạm tội của mình. Hình phạt đối với bị cáo cũng là bài học cảnh tỉnh, giáo dục cho các đối tượng chưa thành niên để từ đó các em nhận thức đúng đắn về các mối quan hệ, tránh sa đà và vi phạm pháp luật.
 |
Hình ảnh tại phiên tòa giả định xử án ly hôn. |
Phiên tòa dân sự liên quan đến vụ án ly hôn. Theo hồ sơ vụ án, anh Huy và chị Mai là vợ chồng, trong quá trình chung sống, thì phát sinh mâu thuẫn. Nguyên nhân do bất đồng về quan điểm tính cách lối sống, cách ứng xử trong ngoài gia đình, họ hàng, bạn bè, vợ chồng không có sự tôn trọng lẫn nhau, thường xuyên cãi vã, chỉ trích, thường xuyên xô xát do chị Mai thường xuyên ghen tuông, xúc phạm chồng.
Mặc dù đã được hai bên gia đình động viên, khuyên nhủ góp ý nhưng tình cảm vợ chồng và mối quan hệ vẫn không thay đổi làm cho cuộc sống gia đình ngột ngạt gây ảnh hưởng đến tất cả các thành viên trong gia đình. Anh Huy và chị Mai đã ly thân nhau từ tháng 8 năm 2019 đến nay không ai quan tâm đến ai, kể cả về vật chất và tinh thần…Trên cơ sở kết quả xét hỏi, tranh luận tại phiên tòa, Hội đồng xét xử đã ra phán quyết về việc ly hôn, nuôi con và các vấn đề liên quan khác trong vụ án.
Học viên Huỳnh Tấn Lộc – Lớp Đào tạo chung nguồn Thẩm phán, Kiểm sát viên, Luật sư – Học viện Tư Pháp Cơ sở TP HCM chia sẻ: "Tham gia đóng vai Thẩm phán Chủ tọa xét xử vụ án hình sự có bị hại là người chưa thành niên, cảm nhận đầu tiên của em là rất hồi hộp. Dù đã được sự hướng dẫn của các thầy cô và đã diễn tập trước đó nhưng khi thực sự bước vào phòng xử án trong phiên tòa hôm nay em vẫn thấy rất hồi hộp, có đôi chút lo lắng. Tuy nhiên, sau khi đọc quyết định đưa vụ án ra xét xử, bắt đầu điều hành phiên tòa em đã bình tĩnh thực hiện đầy đủ các thủ tục theo quy định pháp luật, đảm bảo phiên tòa đáp ứng yêu cầu thân thiện với người chưa thành niên.
Em cho rằng phiên tòa giả định hôm nay là điều kiện tốt cho em và các bạn được học hỏi một cách trực quan về tư pháp thân thiện với người chưa thành niên; mở ra định hướng để chúng em tiếp tục nghiên cứu, học hỏi sâu hơn về lĩnh vực này. Em xin cảm ơn UNICEF Việt Nam, cảm ơn Học viện Tư pháp, các thầy cô giáo đã tạo điều kiện cho chúng em tham gia hoạt động rất ý nghĩa này"
Thầy Võ Hồng Sơn - Trưởng bộ môn, Học viện Tư pháp Cơ sở TP HCM cho biết, thực hiện kế hoạch tổ chức phiên tòa giả định về người chưa thành niên, bộ môn Đào tạo chung luật sư, thẩm phán, kiểm sát viên tại TP HCM đã triển khai lựa chọn học viên đóng vai từ các học viên lớp đào tạo chung nguồn thẩm phán, kiểm sát viên, luật sư khóa 6.1 và 6.2 tại TP HCM, hướng dẫn học viên diễn tập, trong đó đặc biệt lưu ý các kỹ năng cần thiết nhằm đảm bảo thủ tục tố tụng tại phiên tòa thật sự thân thiện với người chưa thành niên. Học viện Tư pháp cũng đã liên hệ với Tòa án nhân dân TP HCM để có thể sử dụng phòng xét xử của Tòa án trong quá trình diễn án nhằm giúp phiên tòa gần gũi hơn với thực tiễn tư pháp. Quá trình chuẩn bị, đóng vai và tham dự phiên tòa này là cơ hội để các bạn học viên học hỏi thêm kiến thức, kỹ năng về tư pháp người chưa thành niên, bổ trợ rất tốt cho việc học tập trong chương trình đào tạo tại Học viện Tư pháp.
 |
TS. Trương Thế Côn, Phó Giám đốc Học viện Tư pháp phát biểu.
TS. Trương Thế Côn, Phó Giám đốc Học viện Tư pháp thông tin, trong thời gian vừa qua, dự án “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EUJULE) và Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) đã hỗ trợ Học viện Tư pháp tổ chức rất nhiều hoạt động như xây dựng học phần về tư pháp cho người chưa thành niên, biên soạn tài liệu, hồ sơ tình huống về tư pháp người chưa thành niên trong lĩnh vực hình sự, đào tạo giảng viên nguồn và đào tạo cho học viên Học viện tư pháp về tăng cường tiếp cận tư pháp cho người chưa thành niên là bị hại, nhân chứng trong tố tụng hình sự… và hôm nay là phiên tòa giả định dân sự và hình sự về người chưa thành niên.
"Đây là những hoạt động thật sự có ý nghĩa giúp Học viện Tư pháp nhằm tăng cường năng lực cho đội ngũ giảng viên, hoàn thiện hệ thống học liệu và nâng cao hiệu quả triển khai đào tạo về tư pháp người chưa thành niên trong các chương trình đào tạo của Học viện", TS. Trương Thế Côn nói. "Thay mặt Đảng ủy, lãnh đạo Học viện Tư pháp, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) tại Việt Nam, cảm ơn Chương trình “Tăng cường pháp luật và tư pháp tại Việt Nam” (EU JULE) được tài trợ bởi Liên minh Châu Âu, với đóng góp tài chính từ UNICEF và UNDP. Xin cảm ơn các chuyên gia quốc tế, cảm ơn bà Nguyễn Thanh Trúc, chuyên gia về quyền trẻ em của UNICEF đã luôn quan tâm, hỗ trợ Học viện Tư pháp trong quá trình triển khai các hoạt động. Tôi mong rằng trong thời gian sắp tới Học viện Tư pháp sẽ tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ để triển khai có hiệu quả công tác đào tạo tư pháp về người chưa thành niên tại Học viện".
Mặc dù là phiên toàn giả định, các học viên đã cơ bản nắm bắt quy trình tố tụng chung khá tốt, khá nhuần nhuyễn trong các vai trò, từ Thẩm phán thay mặt hội đồng xét xử điều hành phiên toà, Hội thẩm nhân nhân đại diện cho tiếng nói của người dân tham gia vào thành phần Hội đồng xét xử để nâng cao vai trò của người dân,tiếng nói của người dân tại phiên toà; Kiểm sát viên là người thực hiện chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp; Luật sư tham gia bảo vệ, bào chữa đến Thư ký phiên toà đều phát huy tốt khả năng, biết lồng ghép kiến thức chuyên môn ở giảng đường vào phiên tòa giả định.
Thông qua phiên toà giả định, học viên lớp đào tạo chung nguồn thẩm phán, kiểm sát viên, luật sư có cơ hội học hỏi, tích lũy một cách trực quan, thực tế các kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm của Thẩm phán, Kiểm sát viên, Luật sư trong thủ tục xét xử thân thiện với người chưa thành niên. Các Thẩm phán, Kiểm sát viên, Luật sư tương lai cũng có cơ hội nhìn nhận sâu sắc hơn về tính dễ bị tổn thương của người chưa thành niên, cân nhắc lợi ích tốt nhất của các em khi ra quyết định tại các phiên xử án.
