“Kẹo” có chất chiết xuất từ cây cần sa
Tối 24/10/2021, một học sinh SN 2006 (ngụ khu Trới 7, phường Hoành Bồ, là học sinh lớp 10A2 Trường THPT Hoành Bồ) đến chơi với người chị họ tại tổ 5, khu Trới 3, phường Hoành Bồ, TP Hạ Long, Quảng Ninh. Khi chơi ở đây, cháu đã tìm thấy 1 túi có nhiều gói dạng thanh (giống như kẹo dẻo) trong hộp đồ chơi trên tầng 3, nghĩ là kẹo nên đã cầm về.
Sáng 25/10/2021, trong lúc chào cờ buổi sáng tại trường, học sinh này mang “kẹo” mời các bạn cùng ăn (tổng cộng có 13 cháu đã ăn). Sau khi ăn, 10 cháu có biểu hiện ngộ độc, phải đưa đi cấp cứu; qua test nhanh, phát hiện 6 cháu dương tính với chất THC (một loại chất có trong cây cần sa).
Công an TP Hạ Long xác định, gói dạng thanh (giống kẹo dẻo) mà các học sinh ăn là một loại thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ Mỹ, được chiết xuất từ cây cần sa và chỉ được dùng theo chỉ định của bác sĩ.
Số thực phẩm chức năng này do một người thân của chị họ học sinh trên đi Mỹ về cho từ lâu, do không có nhu cầu sử dụng nên gia đình cũng cất trong hộp đồ chơi và không để ý đến; không biết việc thiếu niên trên lấy mang về sử dụng.
Trao đổi với báo chí, Đại tá Tạ Đức Ninh, nguyên Trưởng phòng Thường trực Chương trình quốc gia phòng chống ma túy (Bộ Công an), Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu tâm lý người sử dụng ma túy cho biết, THC (Tetrahydrocannabinol), thành phần được ghi trên vỏ kẹo là một trong những nhóm hợp chất hóa học được xác định có trong cần sa.
THC là chất có ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương của con người. Khi THC đi vào cơ thể, nó thay đổi cách thức hoạt động của não bộ, tạo ra cảm giác "phê", đồng thời cũng gây ra những ảnh hưởng đến tiêu hóa, tim mạch, gan, thận, xương, da, phổi và miễn dịch.
THC cũng có thể thay đổi suy nghĩ, trí nhớ, nhận thức về thời gian và gây ảo giác hoặc ảo tưởng. Các hiệu ứng tức thì của THC thường được cảm nhận từ 10-30 phút sau khi tiêu thụ. Các tác động tâm lý của THC bao gồm: Cảm giác hưng phấn và thư giãn; biến dạng thời gian; tăng cường kinh nghiệm giác quan; tăng cường xã hội hóa (cười và nói); tăng sự thèm ăn (đồ ăn vặt, có xu hướng thích đồ ăn ngọt...).
Cần tuyệt đối tránh xa
Ở một số quốc gia như Mỹ hay Canada, cần sa được hợp pháp hóa sử dụng vào 2 mục đích: Y tế và giải trí. Tại các nước này, nhiều loại đồ ăn có THC được làm giống y như bánh kẹo bình thường, nhìn rất bắt mắt. Tuy nhiên, do nhiều trường hợp bị ngộc độc, cảnh sát các nước này đã phải ra cảnh báo rằng ăn những thứ đồ này là cực kỳ nguy hiểm, đặc biệt khi trẻ em, thanh, thiếu niên thường ăn nhiều một lúc.
Điển hình như hồi tháng 5/2021, một số học sinh tiểu học ở thành phố Kansas (Mỹ) đã phải nhập viện sau khi ăn một loại "kẹo" được xác nhận là có pha THC. Hay trước đó, vào giáng sinh năm 2020, một bé gái 3 tuổi tại New Jersey cũng phải cấp cứu khi ăn loại kẹo tương tự…
Trung tâm Chất độc bang Michigan (Mỹ) cho rằng, chỉ sau thời gian ngắn ăn loại kẹo này, rất nhiều trẻ đã phải nhập viện. Từ tháng 8/2019 đến tháng 8/2020, tiểu bang Michigan đã chứng kiến khoảng 130 trường hợp ngộ độc; từ tháng 8/2020 đến tháng 8/2021, trường hợp bị ngộ độc lên đến 200.
Cảnh sát Mỹ đã phải đề nghị các bậc cha mẹ kiểm tra tất cả các loại kẹo mà con họ được cho hay tự mua, để xem đó là kẹo bình thường hay món ăn có chứa THC được bọc trong những bao bì sặc sỡ.
Theo ông Tạ Đức Ninh, dù sử dụng theo mục đích nào thì cần sa cũng để lại những hậu quả tiêu cực như suy giảm trí nhớ và khả năng vận động, lạm dụng có thể gây ra rối loạn lo âu, hoang tưởng.
Chuyên gia Tạ Đức Ninh. |
THC được đưa vào Phụ lục của Công ước Liên Hợp quốc về các chất hướng thần theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng như Phụ lục của Công ước riêng về ma túy và được kiểm soát chặt chẽ trong mua bán, sản xuất tùy theo luật pháp sở tại.
Tại Việt Nam, cần sa và các chế phẩm từ cần sa thuộc các chất ma túy tuyệt đối cấm sử dụng trong y học và đời sống xã hội, nên dù bánh kẹo chứa cần sa được sản xuất ở nước nào đưa vào Việt Nam cũng đều vi phạm pháp luật. Do đó, các cơ quan chức năng Việt Nam cần phối hợp rà soát, truy quét.
Đối với các bậc phụ huynh và các em học sinh, ông Ninh cảnh báo không nên ăn thử những loại "bánh kẹo", thực phẩm, chế phẩm có chứa THC hay ma túy nói chung vì sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến thể chất và tinh thần. Các bậc phụ huynh nên đọc kỹ nhãn mác, bao bì của những gói bánh kẹo mà con mình mua hoặc được cho. Cần giáo dục con em về tác hại của các chất ma túy, đặc biệt là nhóm trẻ vị thành niên có xu hướng muốn khẳng định bản thân, tò mò trước những điều mới mẻ.
"Chúng tôi nhận thấy rằng một số thanh, thiếu niên dù biết đây không phải "kẹo" bình thường nhưng vẫn tò mò và muốn thử, nhưng cần lưu ý rằng việc đó sẽ gây nhiều hậu quả nghiêm trọng. Cần tuyệt đối tránh xa các loại đồ ăn, thức uống dưới cái tên mỹ miều được quảng cáo là "gây phê" hiện nay như "nước vui", "bùa lưỡi", "khô gà", "trà sữa thoát xác"”, ông Ninh nhấn mạnh.