(Đà Nẵng Xuân 2010) - 1. Có lẽ cũng hiếm có một đề án đào tạo cán bộ nào thu hút sự quan tâm của dư luận như là Đề án “Tạo nguồn cán bộ cho chức danh bí thư Đảng ủy và chủ tịch Ủy ban Nhân dân phường, xã trên địa bàn thành phố Đà Nẵng” - vừa được Báo Đà Nẵng bình chọn là một trong mười sự kiện nổi bật nhất năm 2009. Điều này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, nhưng trước tiên có lẽ do đây là vấn đề nóng bỏng của cấp phường, xã - cấp gần dân nhất.
 |
Dư luận rất chú ý và kỳ vọng ở mục tiêu của Đề án: nhằm góp phần chuyên nghiệp hóa một đội ngũ cán bộ được xem là thiếu chuyên nghiệp hơn cả trong hệ thống chính trị bốn cấp ở nước ta hiện nay. Cán bộ bán chuyên trách thiếu chuyên nghiệp còn có thể chấp nhận được chứ cán bộ chuyên trách mà thiếu chuyên nghiệp thì quả là nghịch lý quá đỗi bức xúc đối với cấp gần dân nhất, phục vụ người dân trực tiếp và thường xuyên nhất như cấp xã, phường. Tuy nhiên dư luận cũng từng rất lo là Đề án sẽ khó khả thi, bởi tâm lý của thanh niên thời nay chưa mấy mặn mà, thậm chí cảm thấy xa lạ với môi trường làm việc ở phường, xã, mặc dầu một trong những mục tiêu đào tạo của Đề án là làm sao cho người được đào tạo có đủ thực lực để tự mình chứng tỏ tâm lý chưa coi trọng cán bộ cấp phường, xã khá phổ biến hiện nay trong xã hội là không đúng hoặc không còn đúng.
2. Điểm mới của Đề án là hết sức chú trọng vấn đề tạo động lực học tập cho người học. Có nhiều cách để tạo động lực cho người học, chẳng hạn qua các buổi lên lớp, nhiều giảng viên không chỉ giới thiệu với học viên kiến thức và kinh nghiệm mình đã tích lũy được mà còn truyền cho anh chị em ngọn lửa nhiệt tình, ý thức gánh vác đại cuộc, sẵn sàng dấn thân vì sự nghiệp chung, có tâm huyết xây dựng một Đà Nẵng ngày càng phát triển.
Chủ trương trao phần thưởng 1.000.000 đồng/tháng/học viên cho 10 người có thành tích học tập tốt nhất cũng là một cách tạo động lực có hiệu quả cao. Tuy nhiên cách tạo động lực mới mẻ nhất vẫn là chủ trương cho chọn nhiệm sở công tác theo thứ hạng tốt nghiệp. Ai học giỏi hơn, xếp hạng tốt nghiệp cao hơn sẽ được chọn phường, xã mà mình muốn về nhận công tác, chọn một cách công khai trong lễ bế giảng được trực tiếp truyền hình - loại bỏ hoàn toàn tình trạng gửi gắm thân quen thư tay, điện thoại khi phân công công tác, vừa thiếu minh bạch và thiếu công bằng vừa tạo áp lực cho các nhà tổ chức. Dư luận cũng kỳ vọng những cán bộ sớm thụ hưởng tính công khai và công bằng như vậy sẽ rất mực công tâm trong suốt quá trình làm công bộc của nhân dân.
3. Nhằm khuyến khích người giỏi đồng thời để tăng thêm động lực học tập cho người học, Đề án cũng quy định 5 học viên xếp hạng tốt nghiệp từ thủ khoa đến thứ năm, ngoài việc chọn nhiệm sở trước, còn được hưởng ưu đãi vượt trội về tiền lương khi ra công tác (được ngân sách thành phố bù cho đến đủ 2.500.000 đồng/tháng - các học viên khác chỉ được bù cho đến đủ 2.000.000 đồng/tháng); riêng đối với các học viên là đảng viên chính thức sẽ được Ban Thường vụ Thành ủy giới thiệu để Ban Thường vụ quận/huyện ủy hữu quan chỉ định vào ban chấp hành đảng bộ phường, xã, vào ban thường vụ Đảng ủy phường, xã và giữ chức phó bí thư Đảng ủy phường, xã ngay khi về nhận công tác.
Cũng theo quy định của Đề án, những học viên đang công tác tại các phường, xã được cử đi học, nếu không có nguyện vọng được tham gia vào việc chọn nhiệm sở công tác theo thứ hạng tốt nghiệp, thì sẽ được phân công về lại địa phương nơi đang công tác - vốn đã quen thuộc gắn bó lâu nay - để có thể thuận buồm xuôi gió hơn so với một môi trường làm việc mới. Xin nói thêm là ở đời ai cũng mong mọi việc đều suôn sẻ, nhưng dư luận chắc cũng không mong những học viên về công tác ở phường, xã lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió - mà có mong cũng chưa chắc được, bởi trên con đường phục vụ nhân dân, đôi khi những vấp váp, thậm chí sai lầm cũng cần thiết để khẳng định bản lĩnh chính trị của người cán bộ.
4. Không phải ngẫu nhiên mà ở nhiều trường đại học Anh - Mỹ, người ta gọi lễ phát bằng tốt nghiệp bằng danh từ commencement - nghĩa gốc là sự khởi đầu. Thì ra kết thúc một quá trình học tập nào đó không chỉ, thậm chí không phải là đã xong, đã hoàn tất mà là sắp bắt đầu, là đang khởi đầu một giai đoạn học tập mới.
Với Đề án này, hoàn toàn không có chuyện đã học là nhất định tốt nghiệp, đã được đưa vào quy hoạch là nhất định được bố trí vào chức danh, nghĩa là quy định như thế nhưng chỉ những người có chí tiến thủ và có đủ năng lực tự khẳng định khi được đưa về công tác ở phường, xã thì mới có thể hoàn toàn yên tâm rằng mình sẽ được giao trọng trách đúng theo mục tiêu đào tạo đã đề ra. Nói cách khác, lễ bế giảng - thời điểm các học viên được chọn nhiệm sở công tác theo thứ hạng tốt nghiệp - không phải khép lại mà là đang mở ra một giai đoạn đào tạo mới - đúng hơn là tự đào tạo mới trong thực tiễn công tác ở cơ sở phường, xã. Tất nhiên nỗ lực tự đào tạo của mỗi học viên ở giai đoạn này rất cần được sự chăm chút, giúp đỡ, tạo điều kiện của đảng bộ và nhân dân địa phương nơi công tác, trước hết là của đảng ủy phường, xã hữu quan mà trực tiếp là của các đồng chí Bí thư đảng ủy và Chủ tịch ủy ban nhân dân phường, xã đương nhiệm.
Bùi Văn Tiếng
