Hoàn thiện thể chế để đáp ứng yêu cầu phát triển Thủ đô trong giai đoạn mới

Quang cảnh Hội thảo.
Quang cảnh Hội thảo.
(PLVN) - Chiều 4/7, Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo một số giải pháp tăng cường phân cấp, phân quyền cho Thủ đô Hà Nội trong điều kiện đổi mới mô hình chính quyền đô thị và thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao của Thủ đô.

Đây là hội thảo đầu tiên của Bộ Tư pháp liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung Luật Thủ đô nhằm đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù vượt trội, đáp ứng nguyện vọng, mong muốn phát triển Thủ đô của nhân dân cả nước.

Có cơ chế, chính sách đặc thù vượt trội cho Thủ đô

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật Nguyễn Hồng Tuyến cho biết, sau 9 năm thi hành, Luật Thủ đô năm 20212 và các văn bản quy định chi tiết của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương và thành phố (TP) được ban hành đã góp phần tạo chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức của chính quyền và Nhân dân TP về vị trí, vai trò và định hướng xây dựng, phát triển Thủ đô. Các cơ chế, chính sách được ban hành đã và đang từng bước đi vào cuộc sống, có tác động tích cực tới sự phát triển kinh tế - xã hội và quản lý nhà nước trên địa bàn Thủ đô.

Tuy nhiên, bên cạnh các kết quả đạt được, việc tổ chức thi hành Luật Thủ đô và các văn bản quy định chi tiết thi hành còn chưa đạt được kết quả như mong muốn. Vì vậy, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 với 8 nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu. Trong đó, có giải pháp hoàn thiện hệ thống pháp luật về Thủ đô với cơ chế, chính sách phù hợp, đáp ứng yêu cầu phát triển Thủ đô trong giai đoạn mới.

Cụ thể, sửa đổi, bổ sung Luật Thủ đô với các cơ chế, chính sách đặc thù vượt trội cho Thủ đô; đẩy mạnh cải cách hành chính, cắt giảm, đơn giản hoá thủ tục hành chính. Tăng cường phân cấp, phân quyền cho Thủ đô trên một số lĩnh vực. Sớm tổng kết mô hình thí điểm việc thực hiện để khắc phục những hạn chế, yếu kém.

Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật Nguyễn Hồng Tuyến phát biểu khai mạc Hội thảo.

Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật Nguyễn Hồng Tuyến phát biểu khai mạc Hội thảo.

Để tham mưu cho Chính phủ lập đề nghị xây dựng Luật Thủ đô sửa đổi, Bộ Tư pháp đã phối hợp với UBND TP Hà Nội đánh giá kết quả thi hành Luật Thủ đô; tổng kết thực tiễn thi hành và đề xuất hoàn thiện, đánh giá tác động chính sách. Còn với Hội thảo chuyên đề này, ông Tuyến nhấn mạnh Bộ Tư pháp mong muốn tham vấn các ý kiến chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý nhiều kinh nghiệm để tiếp tục làm sáng tỏ những vấn đề có ý kiến khác nhau về chủ đề Hội thảo, từ đó hoàn thiện báo cáo đánh giá tác động chính sách cho việc lập đề nghị trình Chính phủ xem xét, thông qua vào cuối năm 2022.

Đề xuất thành lập thành phố trong thành phố

Liên quan đến chủ đề Hội thảo, báo cáo nghiên cứu của Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật đề xuất mô hình tổ chức chính quyền Thủ đô theo hướng không tổ chức HĐND ở quận, huyện, thị xã, phường.

Chính quyền Thủ đô được quyết định các vấn đề: Điều chỉnh nhiệm vụ, quyền hạn cơ quan chuyên môn thuộc UBND Thủ đô; thành lập một số cơ quan chuyên môn đặc thù cấp TP và cấp huyện. Tăng tỷ lệ đại biểu chuyên trách HĐND TP, đảm bảo mỗi TP, quận, huyện, thị xã sẽ có ít nhất một đại biểu chuyên trách. Ban hành các biện pháp hành chính hoặc biện pháp ngăn chặn hành vi vi phạm hành chính đối với 3 lĩnh vực: đất đai, xây dựng, phòng cháy, chữa cháy. Thường trực HĐND TP được quyết định một số vấn đề (phòng chống thiên tai, dịch bệnh, đầu tư công, những vấn đề cấp bách khác…) giữa hai kỳ họp…

Về thu hút, sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển Thủ đô, báo cáo của Vụ kiến nghị Hà Nội được quy định việc tuyển dụng thẳng những người có tài năng, năng lực, trình độ cao về giáo dục - đào tạo, y tế, văn hóa, nghệ thuật, thể thao, khoa học công nghệ vào làm việc ở các cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc Thủ đô. TP được quy định việc ký hợp đồng và quyết định mức lương, chế độ đãi ngộ theo cơ chế thỏa thuận đối với một số vị trí việc làm trong các cơ quan, đơn vị của Thủ đô cần có sự đảm nhiệm của người có năng lực, kinh nghiệm và trình độ cao…

Vụ trưởng Vụ Pháp luật Đinh Dũng Sỹ đề xuất bỏ HĐND cấp quận, huyện và giữ lại HĐND cấp phường, xã.

Vụ trưởng Vụ Pháp luật Đinh Dũng Sỹ đề xuất bỏ HĐND cấp quận, huyện và giữ lại HĐND cấp phường, xã.

Tại Hội thảo, Vụ trưởng Vụ Pháp luật (Văn phòng Chính phủ) Đinh Dũng Sỹ đề xuất thêm một phương án khác về mô hình tổ chức chính quyền là bỏ HĐND cấp quận, huyện và giữ lại HĐND cấp phường, xã. Bởi theo quan điểm của ông là chúng ta không nên buông cơ sở và cấp xã, phường là cấp cơ sở, là nơi gần dân nhất, sát dân nhất, cần phải nắm, mà HĐND cấp TP thì ở xa cấp xã, phường. Mặt khác, cấp huyện chỉ là cấp trung gian, HĐND TP dễ gần và dễ giám sát hơn. Đặc biệt, ông đề nghị cần có trao đổi về việc thành lập TP trong TP, tương tự như TP Hồ Chí Minh. Trường hợp có TP trong TP thì cơ quan HĐND nên tổ chức thành 3 cấp: cấp TP, cấp TP trong TP và cấp phường.

Đồng tình với nhiều đề xuất phân cấp, phân quyền cho Thủ đô, nhưng ông Sỹ cho rằng cần cân nhắc việc Thường trực HĐND được quyết định một số vấn đề giữa hai kỳ họp. Ông phân tích, cần tăng tính chuyên nghiệp cho HĐND bằng cách tăng tỷ lệ đại biểu chuyên trách, hoạt động thường xuyên hơn (có thể là mỗi quý một kỳ họp). Như vậy sẽ bảo đảm nguyên tắc hoạt động của HĐND TP tốt hơn là trao cho Thường trực HĐND các quyền trên (trừ các vấn đề có tính cấp bách, đột xuất).

Bên cạnh tán thành về trao quyền tự chủ cho TP trong thu hút, sử dụng nguồn nhân lực chất lượng cao, ông Sỹ cũng kiến nghị cơ chế ngân sách đặc thù cho Thủ đô, ít nhất là cho phép tỷ lệ phân chia giữa ngân sách Trung ương với ngân sách địa phương đối với Hà Nội phải cao hơn so với quy định chung và Hà Nội được để lại toàn bộ số vượt thu của năm sau so với số thu của năm trước (không phải so với dự toán).

Từ thực tiễn địa phương, Phó Giám đốc Sở Nội vụ TP Hà Nội Nguyễn Chí Đoàn chia sẻ những kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn trong thực hiện Nghị quyết số 97/2019/QH14 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị tại TP Hà Nội. Để thí điểm quản lý mô hình chính quyền đô thị TP đạt được hiệu lực, hiệu quả, Hà Nội đề xuất các cơ quan chức năng ở Trung ương bổ sung quy định phụ cấp đối với Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND phường, nâng mức phụ cấp công vụ đối với công chức phường, nghiên cứu đề xuất tăng mức phụ cấp đối với đội ngũ người hoạt động không chuyên trách ở phường và tổ dân phố; tiếp tục hoàn thiện các quy định pháp luật về việc liên thông, điều động giữa công chức phường và công chức quận…

Vụ trưởng Vụ Chính quyền địa phương Phan Trung Tuấn cho rằng, cần tư duy lại cách thức thiết kế quy định hiện hành vốn mang tính nhỏ lẻ, chưa có tính tổng thể. Chúng ta cần đề xuất những cơ chế, chính sách mạnh dạn hơn nữa để gỡ được các điểm nghẽn, tạo điều kiện cho Hà Nội phát triển bứt phá. Ông Tuấn cũng không đặt nặng vấn đề có hay không HĐND mà cơ chế hoạt động của HĐND như thế nào để bảo đảm hiệu quả thực tế.

Đọc thêm

Tiền Giang: Thực hiện cưỡng chế chuyển giao quyền sử dụng đất

Tiền Giang: Thực hiện cưỡng chế chuyển giao quyền sử dụng đất
(PLVN) - Sáng ngày 15/3, Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Tiền Giang đã phối hợp các cơ quan ban, ngành liên quan thực hiện cưỡng chế chuyển giao quyền sử dụng đất tại số nhà 41 (nay là 218) đường Ấp Bắc, phường 5, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang nhằm thi hành bản án đã có hiệu lực.

Trường Đại học Luật Hà Nội: Tuyển 2.500 chỉ tiêu trong năm 2024

Trường Đại học Luật Hà Nội: Tuyển 2.500 chỉ tiêu trong năm 2024
(PLVN) - Để bảo đảm sự ổn định trong việc tuyển sinh trình độ đại học năm 2024, Trường Đại học Luật Hà Nội xây dựng Đề án tuyển sinh trình độ đại học năm 2024 trên nguyên tắc về cơ bản không có nhiều khác biệt so với Đề án tuyển sinh trình độ đại học năm 2023.

Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm công tác thu hồi tài sản cho Nhà nước

Hội thảo “Trao đổi về đổi mới tổ chức, hoạt động, nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự của Việt Nam - kinh nghiệm từ Vương Quốc Anh”
(PLVN) -  Sáng 14/3, tại TP Hồ Chí Minh, Bộ Tư pháp đã chủ trì, phối hợp với Đại sứ quán Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai-Len tại Việt Nam tổ chức Hội thảo “Trao đổi về đổi mới tổ chức, hoạt động, nâng cao hiệu quả công tác thi hành án dân sự của Việt Nam - kinh nghiệm từ Vương Quốc Anh”.

Bộ Tư pháp: Tăng cường chỉ đạo, quản lý, chấn chỉnh hoạt động báo, tạp chí

Quang cảnh hội nghị
(PLVN) -Ngày 14/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị Sơ kết Chương trình hành động thực hiện Kế hoạch số 156-KH/BTGTW ngày 14/6/2022 của Ban Tuyên giáo Trung ương về việc tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý chấn chỉnh hoạt động báo, tạp chí, trang thông tin điện tử, mạng xã hội trong giai đoạn hiện nay và triển khai Kế hoạch công tác truyền thông về hoạt động của Bộ, ngành tư pháp năm 2024.

Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về thực hành kinh doanh có trách nhiệm

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 14/3, Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo Trao đổi kinh nghiệm quốc tế về thực hành kinh doanh có trách nhiệm. Hội thảo nhằm nâng cao năng lực và thông tin cho các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, địa phương, các tổ chức, hiệp hội có liên quan về Chương trình hành động quốc gia hoàn thiện chính sách và pháp luật nhằm thúc đẩy thực hành kinh doanh có trách nhiệm tại Việt Nam giai đoạn 2023-2027.

Vĩnh Phúc: Trợ giúp pháp lý đồng hành cùng người yếu thế

Hình ảnh truyền thông tại UBND xã Tiên Lữ, tỉnh Vĩnh Phúc.
(PLVN) -Ngày 29/7/1998, Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Vĩnh Phúc được thành lập theo Quyết định số 1926/QĐ-UB ngày 29/7/1998 của UBND tỉnh Vĩnh Phúc. Từ đây, chính sách trợ giúp pháp lý (TGPL) được triển khai ngày càng sâu rộng trên địa bàn tỉnh, đóng góp quan trọng trong việc nâng cao nhận thức pháp luật cho đông đảo người nghèo, người khuyết tật, các đối tượng chính sách và các đối tượng khác trên địa bàn tỉnh.

Tăng cường phối hợp trong truyền thông chính sách pháp luật

Tăng cường phối hợp trong truyền thông chính sách pháp luật
(PLVN) - Ngày 12/3, tại trụ sở Bộ Tư pháp đã diễn ra Lễ ký kết Chương trình phối hợp công tác giữa Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật (Bộ Tư pháp) và Cục Báo chí, Cục Thông tin đối ngoại (Bộ Thông tin và Truyền thông). Việc ký kết sẽ đánh dấu bước phát triển mới trong công tác phối hợp giữa các đơn vị nhằm thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị cũng như của hai Bộ, ngành.

Tư pháp Đồng Tháp “thay cách nghĩ, đổi cách làm” nâng cao hiệu quả công việc

Tư pháp Đồng Tháp “thay cách nghĩ, đổi cách làm” nâng cao hiệu quả công việc
(PLVN) -  Vượt qua nhiều thử thách, khó khăn, ngành tư pháp Đồng Tháp luôn nỗ lực, chung sức, chung lòng hoàn thành tốt các chỉ tiêu, nhiệm vụ Bộ và lãnh đạo tỉnh giao phó. Đặc biệt, không ngừng khẳng định vị thế công tác tư pháp trong nhận thức của cán bộ, người dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Để hiểu rõ hơn về những thành tựu này, chúng tôi đã có buổi trao đổi với bà Lê Thị Hồng Phượng – Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Đồng Tháp.

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật tổ chức thành công các hoạt động thiện nguyện tại tỉnh Lạng Sơn

Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật tổ chức thành công các hoạt động thiện nguyện tại tỉnh Lạng Sơn
(PLVN) - Thực hiện Kế hoạch Tổ chức các hoạt động thiện nguyện nhân dịp Xuân Giáp Thìn 2024, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật, Bộ Tư pháp đã phối hợp với Công ty Cổ phần bảo hiểm Petrolimex và Công ty TNHH điện tử thông minh TCL tổ chức Chương trình thiện nguyện tại Trạm ra đa 31, Trung đoàn 291, Sư đoàn 365, Quân chủng Phòng không – Không quân và tại Ủy ban nhân dân xã Đồng Thắng, huyện Đình Lập, tỉnh Lạng Sơn.