Chất vấn Bộ trưởng Bộ Nội vụ, đại biểu Phạm Thị Kiều (đoàn Đắk Nông) cho rằng, việc xây dựng vị trí việc làm trong hệ thống chính trị nói chung và trong cơ quan, tổ chức hành chính, đơn vị sự nghiệp nói riêng rất quan trọng để thực hiện cải cách chính sách tiền lương.
Tuy nhiên, với nhận định việc xây dựng đến nay vẫn chưa hoàn thiện, đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp để hoàn thành nhiệm vụ này trong thời gian tới.
Trả lời chất vấn các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định, việc xây dựng vị trí việc làm để chuẩn bị cho cải cách tiền lương nói riêng, cho việc quản lý, cơ cấu lại, nâng cao chất lượng, xác định chức nghiệp công vụ nói chung là nhiệm vụ rất quan trọng.
Thông tin về tiến độ công tác này, Bộ trưởng cho biết, để cải cách tiền lương, thời điểm này, chúng ta đã hoàn thành xong danh mục vị trí việc làm, theo đó, đối với cơ quan tổ chức hành chính có 866 vị trí; đơn vị sự nghiệp có 615 vị trí; cán bộ công chức cấp xã có 17 vị trí.
Đặc biệt, với các chức danh vị trí lãnh đạo, đến nay đã có Kết luận số 35 của Bộ Chính trị về danh mục chức danh, chức vụ lãnh đạo và tương đương của hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở; tổng số lượng là 232 vị trí từ Trung ương đến cấp xã.
"Bên cạnh đó, từ năm 2016 đến nay, cơ bản các bộ, ngành, địa phương đã thực hiện việc xây dựng vị trí việc làm nhưng chưa hoàn thiện, chưa bảo đảm được một cách đầy đủ, khoa học, căn cơ", Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà thừa nhận.
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà, vừa qua, thực hiện Nghị định số 62, Nghị định số 106 của Chính phủ, các cơ quan đang sắp hoàn thiện toàn bộ các nội dung, qua đó bảo đảm triển khai đồng bộ, toàn diện trong hệ thống hành chính nhà nước.
Tuy nhiên, đối với các cơ quan thuộc khối Đảng, Mặt trận Tổ quốc, tổ chức chính trị xã hội thì cần có sự chỉ đạo thống nhất để bảo đảm sự đồng bộ trong hệ thống chính trị.
Đối với Quốc hội, Ban Công tác Đại biểu sẽ triển khai công tác này, để có thể đáp ứng được tinh thần triển khai chính sách cải cách tiền lương từ ngày 1/7/2024.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cũng đề nghị các bộ, ngành, địa phương khẩn trương triển khai để kịp thời thực hiện cải cách chính sách tiền lương.
"Chúng tôi cũng báo cáo với Ban Chỉ đạo Trung ương về quản lý biên chế để tổ chức một cuộc họp để triển khai đồng bộ về vấn đề này, bảo đảm việc thực hiện được thống nhất, đồng bộ, nhất quán", Bộ trưởng cho hay.
Cùng với đó, Bộ Nội vụ cũng tham mưu Chính phủ về vị trí việc làm trong hệ thống hành chính nhà nước, bảo đảm triển khai kịp thời trong thời gian tới để các bộ, ngành, địa phương hoàn tất được vị trí việc làm trong thời gian sớm nhất, từ đó có thể thực hiện được lộ trình cải cách tiền lương mà Quốc hội sẽ quyết định trong kỳ họp này.
Đại biểu Trần Kim Yến (đoàn TP Hồ Chí Minh) nêu vấn đề, trong tinh giản biên chế, sắp xếp tinh gọn bộ máy để nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động rất cần thiết. Tuy nhiên, theo đại biểu, tinh giản mang tính chất cào bằng cơ học đang ảnh hưởng rất nhiều đến ngành giáo dục khi nhiều địa phương chia sẻ đang thiếu rất nhiều giáo viên nhưng việc tuyển dụng giáo viên đang cực kỳ khó khăn. Chưa kể giáo viên nghỉ việc tiếp tục gia tăng do nhiều nguyên nhân, trong đó có có nguyên nhân là do quá nhiều áp lực và thu nhập chưa đủ sống. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp khắc phục.
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, trong giai đoạn qua, quán triệt chủ trương của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy và tinh giản biên chế, cả hệ thống chính trị đã hết sức nỗ lực và đã có những thành công bước đầu trong việc sắp xếp tổ chức bộ máy và tinh giản biên chế.
“Chỉ tính riêng về tinh giản biên chế, đối với công chức giai đoạn 2017 -2021, chúng ta đã giảm được 10,01% và đối với viên chức, chúng ta đã giảm được 11,67% viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước. Hai khái niệm này có khác nhau”, Bộ trưởng thông tin.
Bộ trưởng giải thích thêm, trong số giảm viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước thì ngành giáo dục giảm 6,4%, còn lại ngành Y tế giảm 32% do thúc đẩy được tự chủ, chuyển số biên chế đó sang hưởng lương tự chủ.
Tuy nhiên, thực tiễn, giai đoạn vừa qua, nhiều địa phương thực hiện việc giảm biên chế viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước thì lại cắt hẳn biên chế đi. Cho nên thiếu số người làm việc trong các đơn vị sự nghiệp, nhất là ngành Giáo dục. Bộ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng, riêng đối với ngành Giáo dục có tính đặc thù. Cho nên việc thiếu giáo viên thường xuyên đang diễn ra thì đây là vấn đề thực tiễn.
Để giải quyết bài toán mà đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ Nội vụ nhấn mạnh một số giải pháp như cần thống nhất, về mặt nhận thức, đối với viên chức, cần tập trung một cách đồng bộ, quyết liệt để giảm số lượng viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước nhưng vẫn phải đảm bảo được số lượng người làm việc cho đơn vị sự nghiệp, tức là thúc đẩy tự chủ, xã hội hóa để giảm được số viên chức được hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
Đối với ngành Giáo dục, cần tập trung rất cao cho việc hoàn thiện hệ thống thể chế. “Tới đây, chúng ta sẽ ban hành Luật Nhà giáo để có giải pháp đảm bảo được những vấn đề cơ bản nhất cho việc đảm bảo đời sống, số lượng và chất lượng trong hoạt động của đơn vị sự nghiệp giáo dục”, Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng Nội vụ đề nghị khẩn trương sửa đổi Thông tư 06 và Thông tư 11 về định mức giáo viên và học sinh trên lớp. Đồng thời, sửa Nghị định 81 để đảm bảo được việc thực hiện thu phí cho tất cả các cơ sở giáo dục từ mầm non cho đến đại học. Đồng thời, khẩn trương rà soát để có hướng dẫn để rà soát, sắp xếp lại quy mô trường lớp phù hợp với từng địa bàn để giảm đầu mối.
Cùng với đó, Bộ Tài chính tiếp tục rà soát lại cơ chế để thúc đẩy tự chủ, làm sao để có được cơ chế tự chủ để giảm bớt số viên chức hưởng lương từ ngân sách.
Với địa phương, Bộ trưởng Bộ Nội vụ đề nghị tiếp tục rà soát, sắp xếp lại quy mô trường lớp để giảm đầu mối. Cùng với đó, tiếp tục thúc đẩy tự chủ.
