Ngày 7/7/2008, UBND tỉnh Hà Tây ban hành Quyết định 2094/QĐ-UBND về việc thu hồi 160.985,6m2 đất trên địa bàn xã Di Trạch, huyện Hoài Đức giao cho UBND huyện Hoài Đức thực hiện dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất dịch vụ, để giao đất cho các hộ gia đình, cá nhân bị hồi đất nông nghiệp thuộc dự án đầu tư xây dựng KĐT mới Kim Chung - Di Trạch. Trong đó, thu hồi 149.531,1m2 đất 2 lúa, đất giao thông, thủy lợi nội đồng 10.583m2 và 601,5m2 đất nghĩa trang, nghĩa địa.
Liên quan đến việc thu hồi đất nêu trên, ngày 11/7/2023, TTCP công bố bản Thông báo kết luận thanh số 1564/TB-TTCP Thanh tra trên địa bàn huyện Hoài Đức, TP Hà Nội, trong đó có nội dung Kết luận thanh tra số 1266/KL-TTCP ngày 2/6/2023 về việc thu hồi đất khu vực Ao Đấu, thôn Dậu 1, xã Di Trạch, huyện Hoài Đức để thực hiện Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất dịch vụ để giải phóng mặt bằng (GPMB) dự án xây dựng KĐT mới Kim Chung - Di Trạch.
TTCP nêu rõ: Việc UBND tỉnh Hà Tây ban hành Quyết định 2094/QĐ-UBND ngày 7/7/2008 phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt. Tuy nhiên, diện tích đất dịch vụ đã thu hồi vượt 8.756,36m2 so với nhu cầu giao đất dịch vụ cho các hộ gia đình đủ điều kiện được giao đất tại xã Di Trạch.
Việc đưa toàn bộ khu đất Ao Đấu vào phần diện tích 149.531,1m2 đất trồng 2 vụ lúa để lập hồ sơ thu hồi là chưa phù hợp với thực tế sử dụng đất. Trong khu đất Ao Đấu, một số hộ đã xây dựng công trình trước 1/7/2004 và một số hộ đã chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang trồng cây lâu năm, nhưng vẫn bị xác định là đất ruộng trồng 2 vụ lúa, dẫn đến thắc mắc, khiếu nại của công dân.
Sở TN&MT tỉnh Hà Tây thiếu chặt chẽ trong việc thẩm tra hồ sơ địa chính, xác minh thực địa dẫn đến việc trình UBND tỉnh Hà Tây quyết định thu hồi đất ruộng trồng 2 vụ lúa để thực hiện dự án nhưng thực tế nhiều diện tích đất của các hộ không phải là đất trồng lúa.
UBND tỉnh Hà Tây quyết định thu hồi đất không có các nội dung như tên, địa chỉ người sử dụng đất, danh sách thửa đất bị thu hồi; Sở TN&MT Hà Tây không chủ trì phối hợp với UBND huyện Hoài Đức bàn giao mốc giới và hoàn thiện hồ sơ địa chính, không có mốc giới ngoài thực địa.
Chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định loại đất, Hội đồng bồi thường GPMB huyện Hoài Đức đã lập và phê duyệt phương án bồi thường hỗ trợ là chưa có đủ căn cứ theo quy định của pháp luật; việc lập và phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ tách riêng bồi thường về đất, tài sản, cây cối hoa màu và hỗ trợ khác thành các phương án khác nhau và thời điểm khác nhau là chưa đúng quy định.
Cũng theo TTCP, việc UBND huyện Hoài Đức tổ chức thu hồi 06 thửa đất khu vực Ao Đấu là nhằm thực hiện Quyết định thu hồi đất số 2094 nhưng việc trình, ban hành Quyết định thu hồi đất 2094 trước đây và việc UBND huyện Hoài Đức ban hành các quyết định thu hồi đất đối với từng hộ dân khu Ao Đấu còn có những nội dung vi phạm, thiếu sót. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến việc thắc mắc, khiếu nại của các hộ dân khu Ao Đấu. Việc xử lý, khắc phục những vi phạm, thiếu sót trong việc thu hồi đất dịch vụ nói chung và thu hồi đất khu Ao Đấu nói riêng thuộc thẩm quyền và trách nhiệm của UBND TP Hà Nội.
TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Hà Nội kiểm tra, rà soát, xử lý, khắc phục những vi phạm, thiếu sót trong việc thu hồi đất, bồi thường GPMB; chỉ đạo thực hiện công tác quản lý đất đai khu vực Ao Đấu đúng quy định của pháp luật, tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm các tổ chức, cá nhân có liên quan đã để xảy ra những vi phạm, thiếu sót trong việc thu hồi đất, bồi thường GPMB khu vực Ao Đấu.
Liên quan đến việc thực hiện những kiến nghị của TTCP, trao đổi với PV mới đây, ông Nguyễn Anh - Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Đức cho biết: Trong kết luận của TTCP giao lại cho UBND TP Hà Nội, hiện tại UBND thành phố đang giao Sở Tài nguyên và Môi trường và Thanh tra thành phố rà soát lại.
Ghi nhận của PV, khu đất của một số hộ dân bị cưỡng chế thu hồi hiện đang bỏ hoang, cỏ cây mọc um tùm. Kết luận thanh tra ban hành từ ngày 2/6/2023, đến nay đã hơn 1 năm, những hộ dân bị cưỡng chế thu hồi đất vẫn mong chờ UBND TP Hà Nội và các cơ quan chức năng có thẩm quyền của thành phố sớm thực hiện các kiến nghị của TTCP, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân.