Mùa xuân, khi những làn mưa bụi mỏng nhẹ như sương khói giăng giăng, cũng là lúc vạn vật hồi sinh sau những ngày đông lạnh giá, cây cối nảy lộc đâm chồi, muôn hoa bừng lên sắc thắm. Không biết tự bao giờ, hoa lại gắn bó với con người đến vậy. Hoa làm đẹp cho đời, nói hộ lời yêu cho đôi lứa nên vợ nên chồng. Hoa là chứng nhân cho những mốc quan trọng, những thời khắc thiêng liêng trong cuộc đời mỗi con người, điểm trang cho các thiếu nữ thêm duyên dáng. Hoa tượng trưng cho tính cách con người. Mỗi loài hoa, sắc hoa mang một ý nghĩa riêng nên nhiều người mượn hoa để thể hiện khí phách, tâm hồn thanh cao và lối sống ngay thẳng, trung thực. Thi nhân Cao Bá Quát một đời chỉ biết cúi đầu trước loài hoa mai trắng tinh khiết: “Nhất sinh đê thủ bái mai hoa”. Hoa gắn liền với những mùa xuân lịch sử của đất nước. Xuân Kỷ Dậu (1789), khi Nguyễn Huệ đem quân vào giải phóng Thăng Long giữa sắc hoa đào đỏ rực hoà chung niềm vui thắng trận, vị anh hùng áo vải đã chọn cành đào Nhật Tân đang nụ, sai người hoả tốc mang vào Phú Xuân báo tin chiến thắng. Năm 1972, dưới màn mưa bom của giặc Mỹ oanh tạc bầu trời Hà Nội, dưới mặt đất, hoa Ngọc Hà vẫn nở tượng trưng cho sức sống mãnh liệt, không chịu khuất phục của con người Việt Nam.
Để tôn vinh hoa, từ xưa, nhiều nơi trên đất nước ta hàng năm vào dịp Tết Nguyên đán thường tổ chức hội thi hoa. Ở thành phố Nam Định, hội thi hoa thuỷ tiên và hoa cúc một thuở từng thu hút bao nghệ nhân khoe tài, khoe sắc. Bình hoa thuỷ tiên đạt giải phải hội đủ các tiêu chuẩn: Thứ nhất, củ hoa phải có 5 nhánh to đẹp, trắng muốt, không có tỳ vết và đều nhau. Thứ hai “hoa chi tề chỉnh, hoa lá phương phi”, tức là 5 bông hoa phải mọc có dáng thẳng, khoẻ, hoa đơm đều đặn như một đĩa xôi đầy, lá phải to đẹp, khoẻ khoắn. Thứ ba: “Hoa cập thời, hoa tề hàm vị tiếu” tức là 5 bông hoa phải đồng thời hé nở đúng giờ quy định. Cầu kỳ, công phu là thế nên chậu hoa đạt giải được trang trọng rước về nhà nghệ nhân. Hội thi hoa thuỷ tiên đã mai một qua thời gian nhưng thú chơi hoa, thưởng thức hoa vẫn là thú chơi văn hoá còn mãi, để các nghệ nhân thể hiện mình, khẳng định mình, cống hiến cho đời cái đẹp lý tưởng, gửi gắm những tâm tư, khát vọng của người lao động.
Ngày nay, khi cuộc sống ngày càng văn minh, hiện đại, hoa càng có vị trí quan trọng trong đời sống xã hội. Nhiều lễ hội hoa được tổ chức quy mô quốc gia, làm đẹp thêm hình ảnh đất nước con người Việt Nam trong mắt bạn bè thế giới. Đặc biệt, mỗi dịp Tết đến xuân về, giữa muôn ngàn sắc hương làm nên không khí Tết, hoa luôn có mặt trong mỗi gia đình. Một cành đào phai phớt hồng mỏng manh cắm trong lọ độc bình bày trên ban thờ, một gốc mai thế hoa vàng rực rỡ sáng bừng phòng khách hay giản dị một bình violet báo hiệu mùa xuân mới./.
Lam Hồng
