5 năm trước, ngày 9/7/2012, HNX chính thức đưa vào vận hành chỉ số HNX30 với mục tiêu bổ sung công cụ đầu tư trên thị trường cổ phiếu niêm yết, tạo tiền đề phát triển sản phẩm giao dịch trên chỉ số. HNX30 bao gồm 30 cổ phiếu có thanh khoản và giá trị vốn hóa tốt nhất trên thị trường cổ phiếu niêm yết của HNX, được tính theo phương pháp giá trị vốn hoá thị trường có điều chỉnh tỷ lệ khối lượng cổ phiếu tự do chuyển nhượng (free float).
Sau khi đi vào vận hành, chỉ số HNX30 đã được thị trường đón nhận tích cực. Tính đến ngày 9/7/2017, chỉ số HNX30 đạt 190,42 điểm, tăng hơn 26% so với thời điểm khai trương chỉ số HNX 30 vào tháng 7/2012 (140,33 điểm) và cao hơn 46% so với HNX-Index (102,6 điểm). Diễn biến chỉ số HNX30 luôn phản ánh chính xác xu thế biến động trên thị trường cổ phiếu niêm yết HNX và bám sát diễn biến chỉ số HNX Index.
Mức chỉ số HNX30 cao nhất đạt 191,97 điểm vào ngày 24/3/2014 và thấp nhất đạt 91,12 điểm vào ngày 6/11/2012. Trong 5 năm qua, có gần 36 tỷ cổ phiếu thuộc nhóm HNX30 được chuyển nhượng với tổng giá trị giao dịch đạt hơn 403 nghìn tỷ đồng. Giao dịch của nhóm cổ phiếu HNX 30 luôn chiếm từ 55 đến 65% tỷ trọng giao dịch cổ phiếu toàn thị trường.
Tính riêng trong năm 2017, tổng khối lượng giao dịch của nhóm cổ phiếu HNX30 đạt hơn 3,7 tỷ cổ phiếu với tổng giá trị giao dịch đạt gần 46 nghìn tỷ đồng (chiếm tỷ trọng bình quân 53,2% về khối lượng giao dịch và 61,5% giá trị giao dịch toàn thị trường.)
Các cổ phiếu trong rổ chỉ số HNX30 cũng được nhà đầu tư nước ngoài quan tâm giao dịch. Trong 5 năm qua, nhà đầu tư nước ngoài đã chuyển nhượng hơn 2,4 tỷ cổ phiếu HNX30, tương ứng giá trị giao dịch đạt gần 37 nghìn tỷ đồng. Giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài luôn chiếm từ 8% đến 10% tỷ trọng giao dịch nhóm cổ phiếu HNX30.
Qua 5 năm vận hành, chỉ số HNX30 đã đảm nhiệm tốt vai trò là chỉ số đầu tư trên thị trường, đồng thời góp phần phát triển các sản phẩm đầu tư dựa trên chỉ số. Dựa trên chỉ số gốc HNX30, Sở GDCK Hà Nội đã phát triển các sản phẩm đa dạng.
Ngày 15/12/2014, Sở GDCK Hà Nội đã ra mắt chỉ số tổng thu nhập HNX30 TRI, đây là chỉ số tham chiếu cho các sản phẩm sử dụng hoặc kết nối với chỉ số HNX 30, giúp nhà đầu tư có thể đánh giá hiệu quả đầu tư trên các sản phẩm này và so sánh tỷ suất lợi nhuận của các cổ phiếu trong rổ HNX30 với các rổ chỉ số khác.
Với đặc tính vòng quay thanh khoản cao nên chỉ số HNX30 đã được Công ty TNHH Quản lý quỹ SSI lựa chọn làm chỉ số mô phỏng đầu tư của quỹ ETF. Ngày 29/12/2014, chứng chỉ quỹ ETF SSIAM-HNX30 đã chính thức giao dịch trên Sở GDCK Hà Nội.
Mới đây nhất, vào tháng 5/2017, UBCKNN đã chấp thuận HNX30 là một trong hai chỉ số trên TTCK Việt Nam được lựa chọn làm tài sản cơ sở cho hợp đồng tương lai chỉ số.
Theo đại diện HNX, trong thời gian tới, khi thị trường chứng khoán phái sinh đi vào hoạt động, sản phẩm hợp đồng tương lai chỉ số HNX30 sẽ được giới thiệu ra thị trường và kỳ vọng sẽ được nhà đầu tư quan tâm, đón nhận.
Nhìn lại vai trò và sự phát triển của chỉ số HNX30 cho thấy, chỉ số HNX30 ra đời đáp ứng đòi hỏi khách quan của thị trường, giúp cho nhà đầu tư có cái nhìn đa chiều hơn về tình hình giao dịch các cổ phiếu và cách tiếp cận thị trường khác bên cạnh các chỉ số tổng hợp. Rổ chỉ số HNX30 cũng là một trong những công cụ để nhà đầu tư chọn lọc cổ phiếu dễ dàng hơn.
Ngoài ra, việc cổ phiếu của DN lọt vào danh sách HNX30 cũng giúp cổ phiếu ở một mức độ nào đó được thị trường nhìn nhận là cổ phiếu được thị trường quan tâm, góp phần nâng cao uy tín và hình ảnh của DN. Việc cổ phiếu có mặt trong rổ chỉ số HNX30 cũng là mục tiêu để nhiều DN niêm yết HNX nỗ lực hơn trong hoạt động nhằm đạt hiệu quả cao hơn, minh bạch thông tin hơn, thanh khoản của cổ phiếu được cải thiện để cổ phiếu được lựa chọn hoặc duy trì trong rổ chỉ số HNX30.
