Hiệu trưởng Trường Huấn luyện cán bộ Đoàn và Dạy nghề Thanh Niên Ngô Thị Thanh Hải: Phải như một trường chuyên nghiệp của hệ thống đào tạo quốc dân

Mạnh Cường thực hiện

- Trường huấn luyện cán bộ Đoàn và dạy nghề thanh niên (gọi tắt là Trường Đoàn) được thành lập trong hoàn cảnh nào?

- Cách đây 60 năm, tháng 8 năm 1946 trước yêu cầu của sự nghiệp cách mạng nhằm phát huy hơn nữa vai trò của tổ chức Đoàn và phong trào thanh niên tích cực tham ra kháng chiến, Thành uỷ Hải Phòng quyết định thành lập Trường Cán bộ thanh niên Tô Hiệu. Nhiệm vụ của trường ngày ấy là huấn luyện về chính trị và kỹ năng quân sự cho những thanh niên ưu tú của các tỉnh duyên hải Đông Bắc bộ gồm: Hải Phòng, Kiến An, Hưng Yên - Hòn Gai, Móng Cái. Một vinh dự đặc biệt và bất ngờ đã đến với khoá học đầu tiên của nhà trường là vào ngày 21/10/1946 từ Pháp trở về, qua Hải Phòng Bác Hồ đã dành thời gian nói chuyện với lớp học. Người ghi vào trang sổ truyền thống đầu tiên của nhà trường dòng chữ: "Thanh niên đoàn kết, gắng học tập, gắng công tác. Tiến lên! Tiến lên".

   Năm 1960 Trường Chính trị Tô Hiệu ra đời làm chức năng đào tạo đội ngũ cán bộ Đảng và chính quyền. Nhiệm vụ huấn luyện cán bộ thanh thiếu niên được giao cho bộ phận huấn học thuộc Ban Tuyên huấn Thành Đoàn. ít năm sau, nhận thấy công tác đào tạo đội ngũ cán bộ thanh thiếu nhi không thể chỉ do một bộ phận huấn học đảm nhiệm được, năm 1965 Thành uỷ Hải Phòng ra quyết định đồng ý cho tái thành lập trường, lúc đó gọi tên là Trường bồi dưỡng cán bộ Đoàn. Ngày 21-10, ngày Bác Hồ gặp gỡ học viên khoá I  được lấy làm ngày truyền thống của trường (21-10-1946).

    Trường Đoàn Hải Phòng là một trong 7 trường, trung tâm đào tạo cán bộ Đoàn, Hội, Đội độc lập trực thuộc các tỉnh, thành đoàn trong cả nước. Trường luôn được Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam đánh giá là đơn vị xuất sắc trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn, Hội, Đội, trong việc tổ chức biên soạn chương trình, nội dung, phương thức đào tạo... cả về chất lượng và số lượng. Từ mái trường này, nhiều thế hệ cán bộ ưu tú đã trưởng thành như các đồng chí: Nguyễn Thị Xuân Mỹ,  nguyên Uỷ viên Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng; Phạm Thị Thường, nguyên Phó Chủ nhiệm Uỷ ban kiểm tra Trung ương Đảng; Nguyễn Đức Vịnh, nguyên Uỷ viên thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành uỷ; Trần Thị Thịnh, Viện trưởng VKSND thành phố; Bùi Xuân Thảo, Hiệu trưởng Trường Chính trị Tô Hiệu; Nguyễn Duy Hùng nguyên Bí thư Trung ương Đoàn (nay là Chánh văn phòng Ban Tổ chức Trung ương);  Nguyễn Thị Nghĩa, Phó chủ tịch HĐND thành phố; Bùi Văn Cường - Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Đoàn…

- Năm 1992, Ban Chấp hành Trung ương Đảng  có chủ trương giải thể hệ thống trường đoàn của các tỉnh, thành phố. Vậy tại sao Trường Đoàn Hải Phòng vẫn được phép hoạt động? Có ngoại lệ nào không?

- Năm 1992 theo quyết định 98/QĐ của Ban Tổ chức Trung ương, hệ thống trường Đoàn của các tỉnh, Thành phố được giải thể và sáp nhập với các trường Đảng địa phương. Do đặc thù về hoạt động đào tạo huấn luyện Đoàn, Hội, Đội của Hải Phòng, một trong số những thành phố lớn, có truyền thống cùng với niềm vinh dự đặc biệt là đơn vị duy nhất trong hệ thống Trường Đoàn được lưu giữ bút tích của Bác Hồ nên Thành uỷ Hải Phòng đề nghị Trung ương cho phép Trường Đoàn tiếp tục tồn tại độc lập với tên gọi mới là Trường Huấn luyện cán bộ và Dạy nghề thanh niên và được Trung ương chấp thuận.

- Đến nay vẫn còn có ý kiến cho rằng sự tồn tại của Trường Đoàn là không cần thiết mà nên là các trung tâm.  Ý kiến của bà về vấn đề này như thế nào?

-  Năm 2003,  trường đã làm việc với đoàn công tác của Ban Tổ chức Chính phủ (Bộ Nội vụ hiện nay) và Ban Tổ chức Trung ương Đảng về mô hình hoạt động của trường và được ghi nhận là một mô hình cần duy trì và khôi phục trong các tỉnh, thành trên toàn quốc. Điều đó khẳng định một lần nữa vai trò của nhà trường trong giai đoạn cách mạng hiện nay là: đào tạo các thế hệ cán bộ chủ chốt cho các đoàn thể, ban, ngành của thành phố, trước mắt là đào tạo đội ngũ cán bộ Đoàn giỏi về lý luận, tinh thông về kỹ năng, nghiệp vụ công tác Đoàn, Hội, Đội và tổ chức tốt các hoạt động tập thể…Với bề dày truyền thống, năng lực hoạt động, chức năng nhiệm vụ được thành phố giao, Trường Đoàn phải là một trường học thực sự theo đúng nghĩa của nó chứ không thể chỉ là một trung tâm đào tạo được.

- Việc duy trì song song 2 nhiệm vụ: “đào tạo cán bộ” và “dạy nghề thanh niên” trong 1 ngôi trường có làm ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học?

- Tôi cho rằng không ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học. Bởi vì, mỗi nhiệm vụ có tính đặc thù khác nhau nhưng bổ trợ cho nhau và phục vụ chính đối tượng mà tổ chức Đoàn đang tập hợp, tuyên truyền, vận động, đó là đoàn viên, thanh niên.

- Khi đánh giá những tồn tại, hạn chế của các cấp bộ đoàn, nhiều cán bộ đoàn cấp trên cho rằng trình độ năng lực của cán bộ đoàn cơ sở còn yếu trong khi hằng năm có hơn 80% cán bộ đoàn cơ sở được đào tạo nghiệp vụ hoạt động đoàn thông qua các lớp do  trường mở. Có phải chất lượng đào tạo của nhà trường có vấn đề?

  - Hiện nay cán bộ Đoàn cơ sở được bồi dưỡng, tập huấn nhiều hơn về kỹ năng, nghiệp vụ, phương pháp công tác chứ không dừng lại ở phổ biến các chủ trương công tác của cấp bộ Đoàn cấp trên. Tuy nhiên, do dặc thù đội ngũ cán bộ Đoàn, Hội, Đội thường xuyên biến động do yêu cầu của tổ chức, luân chuyển, bổ nhiệm, chuyển công tác… Chính vì vậy, nó ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng hoạt động Đoàn. Đó chính là vấn đề bất cập trong công tác quy hoạch đội ngũ cán bộ Đoàn hiện nay.

- Theo bà, làm thế nào để Trường Đoàn thực sự là nơi đào tạo ra những cán bộ đoàn có chất lượng, đáp ứng yêu cầu hoạt động trong tình hình mới, thực sự là lực lượng kế cận của Đảng?

- Nên chăng Thành uỷ nghiên cứu và ban hành quy chế hoạt động của Trường Đoàn như một trường chuyên nghiệp của hệ thống đào tạo quốc dân. Theo quy chế này nhà trường được phép đào tạo, cấp bằng tốt nghiệp cho hệ trung cấp lý luận chính trị - thanh vận và các khoá ngắn hạn khác. Thành phố tạo điều kiện xây dựng đủ cơ sở vật chất, bảo đảm phục vụ có hiệu quả công tác dạy và học. Nhà trường phải xây dựng và triển khai chương trình chuẩn hoá đội ngũ giáo viên, giảng viên và cán bộ làm công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn; đổi mới nội dung,  phương pháp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn; tập trung xây dựng hệ thống chương trình, giáo trình đào tạo thống nhất; xây dựng trung tâm tư vấn kỹ năng Đoàn, Hội, Đội (các mô hình hoạt động), chú trọng việc hướng về cơ sở. Một yêu cầu khác là làm tốt công tác tuyển chọn đầu vào để đào tạo, bồi dưỡng; theo dõi, kết hợp với cấp uỷ Đảng ở cơ sở sử dụng tốt số cán bộ được đào tạo đồng thời tích cực liên kết phục vụ công tác dạy nghề cho thanh niên. Chúng tôi dự định xây dựng một trung tâm tư vấn, hướng nghiệp và dạy nghề cho thanh niên.

 Từ năm 2001 đến nay, Trường Đoàn đã tổ chức và phối hợp với các đơn vị cơ sở trong thành phố huấn luyện cho gần 9.000 lượt cán bộ Đoàn, Hội, Đội theo hình thức tập trung tại trường và hàng vạn cán bộ tại cơ sở; khai giảng 10 lớp dạy nghề với 856 học viên; 70 % số học viên sau khi tốt nghiệp  có việc làm; hoàn thành 4 đề tài nghiên cứu mang tính thực tiễn cao; 100 % giáo viên và đội ngũ cộng tác viên, Hội đồng huấn luyện thực hiện soạn, giảng bài theo giáo án điện tử.