Hiệp định VIFTA – Cú hích mới trong hợp tác thương mại và đầu tư Việt Nam và Israel

Israel cũng là quốc gia Tây Á đầu tiên ký FTA với Việt Nam, mở ra cơ hội hợp tác thương mại và đầu tư chưa từng có giữa hai nền kinh tế có nhiều tính bổ sung cho nhau.

"Với các đối tác thương mại tự do khác, Việt Nam thường chú trọng tới cơ hội tiếp cận thị trường cho hàng hóa xuất khẩu. Với Israel, Việt Nam hướng đến thương mại hai chiều, tập trung vào các lĩnh vực công nghệ mới như đổi mới sáng tạo, trí tuệ nhân tạo, điện tử, thiết bị bán dẫn…" Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho hay.   

Nội dung toàn diện, cam kết mạnh mẽ

VIFTA gồm 15 chương, bao trùm các lĩnh vực từ thương mại hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, quản lý hải quan, phòng vệ thương mại, các biện pháp SPS/TBT, đến mua sắm chính phủ, minh bạch hóa và giải quyết tranh chấp.

Cam kết trung tâm của hiệp định là tự do hóa thương mại hàng hóa với mức độ cao:

Israel: cam kết xóa bỏ thuế quan với 92,7% số dòng thuế vào cuối lộ trình, trong đó 66,3% được miễn ngay khi hiệp định có hiệu lực.

Việt Nam: tự do hóa 85,8% số dòng thuế theo lộ trình.

Ngoài thương mại hàng hóa, hiệp định còn thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác về dịch vụ, đầu tư, chuyển đổi số và công nghệ cao, đặc biệt trong các lĩnh vực nông nghiệp, quản lý nước, năng lượng tái tạo, điện tử, bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.

Cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt Nam

Với gần khoảng hơn 101 triệu dân và tốc độ tăng trưởng GDP trung bình trên 6% mỗi năm, Việt Nam trở thành thị trường hấp dẫn để các doanh nghiệp Israel mở rộng đầu tư. Ngược lại, doanh nghiệp Việt Nam cũng đứng trước cơ hội tiếp cận nền kinh tế đổi mới sáng tạo hàng đầu thế giới.

Một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang Israel sẽ được hưởng lợi lớn:

Điện thoại, linh kiện: gần như toàn bộ hưởng thuế 0% ngay khi hiệp định có hiệu lực.

Thủy sản: phần lớn được miễn thuế ngay; một số sản phẩm chế biến có lộ trình giảm thuế 3–5 năm.

Cà phê, dệt may: 0% ngay.

Giày dép, đồ gỗ: giảm dần về 0% trong 3–7 năm.

Hạt điều: lộ trình 5–7 năm.

Theo Bộ Công Thương, những nhóm hàng này sẽ có lợi thế cạnh tranh rõ rệt, giúp tăng cường kim ngạch xuất khẩu và đưa thương mại song phương sớm đạt 3 tỷ USD trong tương lai gần.

Cầu nối tới Trung Đông

Israel hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 và đối tác thương mại lớn thứ 5 của Việt Nam tại khu vực Tây Á. Khi VIFTA được thực thi, Israel không chỉ đóng vai trò là thị trường quan trọng, mà còn trở thành cầu nối để hàng hóa Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào khu vực Tây Nam Á và Trung Đông – nơi Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa hợp tác.

Động lực thu hút đầu tư

Tính đến tháng 9/2024, Israel có 44 dự án FDI tại Việt Nam, tổng vốn đăng ký 153,3 triệu USD, tập trung vào các lĩnh vực chế biến – chế tạo, y tế, nông nghiệp, công nghệ thông tin, môi trường, xử lý nước thải… Việc VIFTA đi vào thực thi được kỳ vọng sẽ tăng mạnh dòng vốn đầu tư vào Việt Nam, đặc biệt trong nông nghiệp công nghệ cao – lĩnh vực Israel có thế mạnh và Việt Nam đang khát khao phát triển.

Đại diện lãnh đạo Sở Công Thương tỉnh Bắc Ninh cho biết, Israel là thị trường nhỏ nhưng có tiêu chuẩn kỹ thuật, vệ sinh an toàn thực phẩm rất khắt khe. Doanh nghiệp Việt Nam muốn khai thác hiệu quả cần: Chủ động cập nhật thông tin từ các cơ quan Thương vụ; nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng chuẩn mực quốc tế; tích cực tham gia các hội chợ, triển lãm quốc tế để mở rộng kết nối.

Bước tiến trong chiến lược đa dạng hóa

Giới chuyên gia đánh giá, dù Israel chưa phải đối tác thương mại lớn của Việt Nam, nhưng hiệp định này mang ý nghĩa chiến lược: đa dạng hóa thị trường xuất nhập khẩu, mở rộng hợp tác đầu tư, tạo “bàn đạp” để hàng hóa Việt Nam tiếp cận Trung Đông. Đồng thời, đây là cơ hội để Việt Nam thu hút công nghệ cao từ Israel, phục vụ quá trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa.

Với những cam kết mạnh mẽ và lộ trình thực thi rõ ràng, Hiệp định VIFTA được kỳ vọng sẽ trở thành cú hích mới, đưa quan hệ kinh tế – thương mại Việt Nam – Israel phát triển lên tầm cao mới, bền chặt và thực chất hơn trong thời gian tới.