Bộ Xây dựng vừa đưa ra phương án cải tạo chung cư cũ trong đó dành cho người dân những lợi ích lớn hơn so với cơ chế hiện hành. Nếu văn bản này được thông qua, bài toán cải tạo chung cư cũ đang ách tắc hiện nay có thể sẽ sớm có lời giải.
Bồi thường bằng nhà và tiền, hệ số tới 2,75
Theo đề xuất của Bộ Xây dựng, chủ căn hộ chung cư cũ phải di dời GPMB để thực hiện dự án cải tạo, xây dựng mới tòa nhà sẽ được bồi thường bằng tiền hoặc bằng nhà hoặc cả tiền và nhà, tùy theo nhu cầu của người được bồi thường và điều kiện cụ thể của từng dự án.
So với các quy định hiện hành, mức bồi thường bằng nhà được đề nghị cao hơn khá nhiều. Mỗi căn hộ chung cư cũ được bồi thường 1 căn hộ chung cư mới với diện tích tối đa bằng 1,5 lần diện tích căn hộ cũ đã bị thu hồi, với diện tích (căn mới) không được nhỏ hơn 30m2. Trường hợp dự án không đủ quỹ nhà tái định cư tại chỗ, có thể bồi thường bằng căn hộ mới nằm cùng một quận với địa điểm cũ, thì diện tích nơi mới tối đa gấp 2 lần nơi ở cũ. Nếu nơi mới nằm khác quận, diện tích được bồi thường có thể gấp 2,5 lần.
 |
Các hộ tầng 1 - vốn là những người thường phản ứng gay gắt nhất với dự án cải tạo chung cư cũ – thì ngoài những ưu đãi như trên, còn được bổ sung với hệ số 1,1 lần diện tích được bồi thường, tức là gấp 2,75 lần nơi ở cũ.
Được trả góp tới 10 năm
Phần chênh lệch giữa căn hộ mới và cũ (nếu có) được thanh toán bằng giá bán nhà ở thương mại. Nếu chủ sở hữu căn hộ mới không có khả năng trả một lần tiền chênh lệch, họ sẽ được trả góp trong thời gian tối đa là 10 năm và được hỗ trợ cho vay vốn ưu đãi để thanh toán.
Trường hợp các hộ dân đang thuê chung cư cũ thuộc sở hữu Nhà nước mà chưa mua theo Nghị định số 61/CP, nếu người thuê muốn được bồi thường như trường hợp đã có sở hữu, phải nộp tiền mua căn hộ cũ cho Nhà nước theo quy định về bán nhà thuộc sở hữu Nhà nước cho người đang thuê. Trường hợp người đang thuê không nộp tiền mua, căn hộ cũ sẽ phải trả lại cho Nhà nước. Nếu người đang thuê có nhu cầu thuê tiếp tại địa điểm cũ hoặc thuê, thuê mua nhà ở xã hội thì được UBND cấp tỉnh nơi có dự án xem xét, giải quyết phù hợp với điều kiện cụ thể.
Các trường hợp tự cơi nới, xây dựng nhà ở, công trình xây dựng trên đất lấn chiếm thì không được bồi thường mà chỉ được hỗ trợ theo quy định của pháp luật về đất đai hiện hành.
Việc bồi thường đối với diện dự án này thực hiện theo nguyên tắc thỏa thuận giữa chủ đầu tư và các chủ sở hữu. Trong các trường hợp, phương án bồi thường, tái định cư phải được lấy ý kiến của hộ gia đình, cá nhân có quyền lợi liên quan. Các phương án sẽ được thông qua nếu có 2/3 tổng số ý kiến người dân chấp thuận.
Nhiều chuyên gia đánh giá rằng, nghị định về cải tạo, xây dựng chung cư, nhà tập thể và khu dân cư cũ, dự kiến được Bộ Xây dựng ban hành trong năm nay, sẽ là văn bản “được lòng dân”, cởi bỏ nút thắt về GPMB và tính toán quyền lợi vốn ngăn cản công tác này suốt nhiều năm qua.
H.Thủy
