Gia tăng người trẻ nhiễm HIV vì thiếu hiểu biết về giới tính
Theo ước tính, cộng đồng LGBTQI+ ở Việt Nam khoảng 1,65 triệu người, chiếm khoảng 2% dân số. Con số này bao gồm cả độ tuổi thanh, thiếu niên. Khảo sát của một tổ chức xã hội năm 2023 đã đưa ra con số, khoảng từ 10 - 15% thanh, thiếu niên từng có những “bối rối” về xu hướng tình dục.
Cũng tại khảo sát này, kết quả cho thấy có không ít trẻ vị thành niên có hành vi tình dục đồng giới. Điều này không chỉ bắt nguồn từ sự tò mò tự nhiên mà còn từ tác động xã hội, bạn bè hoặc thậm chí là sự dụ dỗ từ các đối tượng có ý đồ xấu.
Vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn khi các em không được giáo dục đầy đủ về sức khỏe sinh sản và tình dục an toàn. Nhiều bạn trẻ tin rằng mối quan hệ đồng giới không thể lây lan các bệnh qua đường tình dục. Trên thực tế, theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), quan hệ tình dục không an toàn, đặc biệt trong cộng đồng đồng tính nam, có nguy cơ lây nhiễm HIV cao gấp 28 lần so với cộng đồng dị tính.
Một trong những hậu quả nghiêm trọng nhất của việc thiếu kiến thức là sự gia tăng các bệnh lây qua đường tình dục (STDs), đặc biệt là HIV. Theo Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế), trong số người mới phát hiện nhiễm HIV đầu năm đến nay có đến 82,9% là nam giới và đối tượng chiếm tỉ lệ cao nhất là nam quan hệ tình dục đồng giới.
Hiện nay, trên toàn quốc, tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm này chiếm xấp xỉ 60% số trường hợp nhiễm HIV được phát hiện. Thậm chí, có những địa phương báo cáo tới hơn 80% người nhiễm HIV được phát hiện trong năm 2023 là nhóm quan hệ tình dục đồng giới.
Điều đáng nói, đối với trẻ vị thành niên, việc mắc HIV càng nguy hiểm hơn vì các em không biết mình nhiễm bệnh hoặc không dám đi khám vì sợ gia đình phát hiện. Không chỉ ảnh hưởng sức khỏe, mối quan hệ đồng giới tuổi mới lớn còn kéo theo những tổn thương tinh thần.
Nhiều bạn trẻ phải chịu đựng cảm giác tự ti, mặc cảm vì không dám chia sẻ với gia đình hoặc bị kỳ thị. Thay vì nhận được sự thấu hiểu và hỗ trợ, các em thường bị đẩy ra ngoài lề, dễ dàng tìm kiếm sự an ủi từ những mối quan hệ không lành mạnh.
Cha mẹ phải là bạn đồng hành, lắng nghe con
T.A.V từng là đồng đẳng viên thuộc Chương trình Tiếp cận cộng đồng của dự án EPIC, hoạt động tại Vũng Tàu chia sẻ câu chuyện đau lòng đã gặp trong hành trình tiếp xúc với bệnh nhân HIV trong cộng đồng đồng tính.
V kể, người bệnh mà V tiếp xúc chỉ mới 15 tuổi, nhưng đã phát sinh quan hệ đồng tính từ 2 năm nay. Lý do cậu bé bị cuốn vào con đường này chính là do... gia sư riêng của cậu bé lôi kéo.
Cha mẹ bận rộn, cậu bé dù dư dả về vật chất nhưng lại thiếu tình thương, cộng với việc bị cha mẹ “bao bọc” quá kĩ, cấm cản nhiều thứ, ít cho tiếp xúc với bạn bè, thuê gia sư về dạy học riêng và thường xuyên chỉ có hai người trong căn nhà rộng, cậu bé dễ dàng bị người gia sư dụ dỗ, lôi kéo vào hoạt động tình dục đồng tính.
Vì sợ hãi, hối hận, nhiều lần cậu bé muốn chấm dứt mối quan hệ nhưng bị người gia sư đe doạ tung clip nhạy cảm lên mạng nên cậu bé đành cam chịu, không thoát ra được, cũng không dám tâm sự với bố mẹ. Cho đến khi người gia sư mắc HIV, cậu bé vì sợ hãi, muốn tìm lối thoát nên đã lên mạng tìm kiếm trợ giúp, liên lạc được với các đồng đẳng viên phụ trách nhóm đồng giới.
Sau thời gian dài hỗ trợ thiếu niên trong hành trình điều trị HIV theo phác đồ và ổn định tâm lý, các đồng đẳng viên đã làm “cầu nối” giữa thiếu niên và cha mẹ. V kể, sau phản ứng dữ dội là niềm đau khổ, hối hận của hai bậc phụ huynh. Cuối cùng họ cũng hiểu ra, quan tâm tới con đúng cách hơn và đồng hành cùng con trong quá trình điều trị căn bệnh HIV và các vấn đề tâm lý mà cậu bé đang mắc phải.
Theo các chuyên gia, để bảo vệ tuổi mới lớn trước những nguy cơ từ tình dục đồng giới không an toàn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Trong đó, chương trình giáo dục giới tính trong nhà trường nên bổ sung kiến thức về tình dục đồng giới, nhấn mạnh sự cần thiết của tình dục an toàn và việc sử dụng các biện pháp bảo vệ. Điều này không chỉ giúp các em nhận thức rõ hơn về cơ thể mình mà còn giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm STDs.
Gia đình đóng vai trò cực kì quan trọng trong việc giúp các em vượt qua những khủng hoảng tuổi mới lớn. Thay vì phê phán hoặc kỳ thị, cha mẹ nên trở thành người bạn đồng hành, lắng nghe và tư vấn cho con.
Cần hiểu rằng, tình dục đồng giới ở tuổi mới lớn là hiện tượng cần được nhìn nhận dưới góc độ giáo dục và hỗ trợ. Việc trang bị kiến thức đầy đủ và tạo môi trường thân thiện sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về bản thân, tránh xa các nguy cơ và có một cuộc sống lành mạnh, an toàn hơn.
