Kẻ phạm tội ăn chơi
Matteo Messina Denaro sinh ngày 26/4/1962 trong một gia đình mafia nổi tiếng ở Castelvetrano thuộc tỉnh Trapani, vùng Sicily của Italia. Cha Matteo là Francesco Messina Denaro, người đứng đầu nhóm mafia thuộc băng Cosa Nostra ở vùng Trapani.
Năm 14 tuổi Matteo đã được cha cho sử dụng súng và đến năm 18 tuổi đã thực hiện vụ giết người đầu tiên trong chuỗi những vụ giết chóc của mình. Theo thông tin do chính Matteo tiết lộ, đối tượng đã tự tay giết chết ít nhất 50 người. “Những người đã bị tôi sát hại có thể lấp đầy một nghĩa trang”, Matteo từng tự thú.
Sau khi cha qua đời vào tháng 11/1998, Matteo trở thành người đứng đầu băng nhóm mafia ở Castelvetrano và các thành phố lân cận rồi chính thức trở thành thủ lĩnh của mafia ở tỉnh Trapani vào năm 2001. Tại thời điểm này, Matteo được cho là chỉ huy của khoảng 900 tay chân thuộc 20 nhánh mafia nhỏ ở Trapani.
Matteo kiếm tiền chủ yếu nhờ vào việc duy trì một đường dây tống tiền quy mô lớn, buộc các doanh nghiệp ở địa phương phải trả tiền bảo kê và từ việc dàn xếp các hợp đồng xây dựng các công trình ở địa phương.
Ngoài ra, Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) tình nghi Matteo chính là mắt xích chính trong chuỗi kết nối các băng nhóm buôn bán ma túy ở khu vực Nam Mỹ, đặc biệt là Venezuela và Colombia, với các băng nhóm nhập khẩu heroin và cocaine tới châu Âu.
Một trong những điểm đáng chú ý ở Matteo là việc đối tượng thường được mô tả là một gã mafia ăn chơi, phóng túng và vô cùng sành điệu. Hình ảnh Matteo gắn liền với những chiếc xe hơi thể thao Porsche đắt tiền, chiếc đồng hồ Rolex Daytona thời thượng, kính hiệu Ray Ban và những bộ quần áo thời trang của các thương hiệu đình đám thế giới như Giorgio Armani và Versace.
Giống như một số trùm tội phạm khác, Matteo cũng là một tay mê gái có tiếng. Matteo có một đứa con ngoài giá thú với một nữ tiếp tân khách sạn người Áo, một điểm được xem là bất thường trong văn hóa bảo thủ, tôn trọng những giá trị gia đình của giới đầu sỏ mafia ở Italia.
Messina cũng nổi tiếng vì sự nóng tính và thói ưa bạo lực. Theo một số nguồn tin, Matteo đã giết chết chủ một khách sạn ở Sicily chỉ vì người này không đồng ý cho phép hắn đưa những cô gái trẻ tới phòng nghỉ trong khách sạn. Một điểm “khác biệt” nữa của Matteo nằm ở chỗ hắn cũng được cho là rất mê những trò chơi điện tử trên máy tính và bị cận thị nặng, từng hai lần phải đi mổ mắt.
Bản án chung thân vắng mặt
Năm 1993, sau các vụ đánh bom do các nhóm mafia tiến hành khiến hai công tố viên nổi tiếng Italia lúc bấy giờ là Giovanni Falcone và Paolo Borsellino thiệt mạng, giới chức Italia quyết định áp dụng chế độ giam giữ nghiêm ngặt đối với những trùm tội phạm bị bắt giữ tại nước này.
Trong bối cảnh như vậy, băng Cosa Nostra đã tiến hành một chiến dịch khủng bố để buộc nhà chức trách phải rút lại quyết định trên. Trong chiến dịch này, Matteo đóng vai trò rất quan trọng. Matteo và một số trùm băng đảng khác của Cosa Nostra đã vài lần gặp mặt để bàn bạc về kế hoạch tấn công.
Kết quả của những cuộc họp này là một loạt các vụ đánh bom ở khu vực Via dei Georgofili ở Florence, ở Via Palestro tại Milan, Piazza San Giovanni ở Laterano và Via San Teodoro ở Rome, khiến 10 người thiệt mạng và 93 người khác bị thương.
Các vụ việc này cũng khiến một số địa điểm văn hóa nổi tiếng của Italia bị hư hại nghiêm trọng. Sau các vụ tấn công này, Matteo được đặt cho biệt danh mới, ông trùm của những ông trùm vì mức độ liều lĩnh, và cũng trở thành mục tiêu truy đuổi gắt gao của cảnh sát.
Tuy nhiên, trước khi cảnh sát ra tay, Matteo đã nhanh chân trốn thoát. Trong suốt một thời gian dài sau đó, cảnh sát đã thực hiện nhiều chiến dịch truy bắt quy mô lớn nhưng Matteo đều đã nhanh chân trốn thoát. Một số nguồn tin cho rằng sở dĩ Matteo trốn được kỹ như vậy là nhờ vào sự giúp sức của những tay chân thân tín cũng như mối quan hệ tốt với các băng nhóm mafia khác. Ngày 6/6/2002, Matteo bị kết án tù chung thân vắng mặt vì các vụ tấn công khủng bố năm 2003.
Ngày 11/4/2006, cảnh sát Italia bắt được trùm tội phạm Bernardo Provenzano sau 43 năm lẩn trốn. Với việc bắt giữ này, Matteo chính thức trở thành người đứng đầu mới của băng Cosa Nostra. Sau khi đối thủ chính của Matteo là tên Salvatore Lo Piccolo bị bắt giữ vào tháng 11/2007, y được cho là đã trở thành người đứng đầu trong số những trùm mafia ở Italia.
 |
| Tấm hình mới nhất của Matteo Messina Denaro mà cảnh sát Italia có được |
Matteo lọt vào danh sách 1 trong 10 tội phạm bị truy nã gắt gao nhất thế giới. Cảnh sát cho rằng, dù đang bị truy nã gắt gao nhưng Matteo đến lúc này vẫn tiếp tục điều hành hoạt động của băng nhóm từ nơi ẩn nấp kín đáo.
Ngày 18/11/2008, nhà chức trách Italia tịch thu số tài sản trị giá 885 triệu USD từ “Vua siêu thị” vùng Sicily Giuseppe Grigoli sau khi phát hiện ông ta có liên quan tới Matteo Messina Denaro. Theo điều tra của cảnh sát, từ nơi ẩn nấp, Matteo đã vận dụng quyền lực của mình để giúp cho hoạt động kinh doanh của Giuseppe; còn ông này thì tạo công ăn việc làm cho những tay mafia và rửa tiền cho băng Cosa Nostra thông qua hệ thống siêu thị. Cảnh sát cho rằng, từ nơi trú ẩn của mình, Matteo vẫn biết đến dấu phẩy cuối cùng trong tài khoản ngân hàng của Giuseppe.
Tháng 11/2009, cảnh sát tịch thu 280 triệu USD tiền được cho là có liên quan tới mafia của trùm xây dựng Francesco Pecora. Tháng 1/2010, họ tiếp tục đóng cửa hàng loạt các cty xây dựng, biệt thự, cửa hàng, tịch thu xe cộ trị giá 760 triệu USD từ trùm xây dựng tại Sicily Rosario Cascio, người được cho là một trong tay chân rút tiền và rửa tiền chính cho Matteo.
Tiếp đó, tháng 9/2010, cảnh sát Italia tịch thu số tài sản kỷ lục lên đến 2 tỉ USD từ doanh nhân Vito Nicastri, chuyên doanh trong lĩnh vực năng lượng gió và mặt trời, với cáo buộc số tài sản này có liên quan đến Matteo.
Như vậy, chỉ trong một thời gian ngắn, cảnh sát đã tịch thu hàng tỉ USD tài sản được cho là có liên quan tới Matteo, cho thấy quyền lực kinh tế ngầm kinh khủng của đối tượng dù đang trốn truy nã. Việc tịch thu này nằm trong chiến dịch làm suy yếu sức mạnh của Matteo của nhà chức trách Italia với mong muốn sớm bắt được đối tượng này. “Vòng vây đối với kẻ trốn truy nã số 1 của Italia đang dần siết lại”, Bộ trưởng Nội vụ Italia Roberto Maroni khi đó tuyên bố.
Siết chặt vòng vây
Ngày 15/3/2010, cảnh sát đã bắt giữ em trai của Matteo là Salvatore Messina Denaro cùng 18 người khác về cáo buộc có liên quan đến hoạt động của mafia, tham nhũng và bảo kê. Những người này được cho là một phần của mạng lưới xung quanh trùm mafia, tích cực giúp đỡ hắn chạy trốn và điều hành hoạt động của băng nhóm từ xa.
Đến ngày 3/8/2015, cảnh sát bắt giữ thêm 11 người bị cáo buộc có liên quan đến đối tượng này. Trong số đó có tên Vito Gondola, 77 tuổi, chủ của một trang trại ở Mazaro del Vallo, thuộc Sicily, là kẻ đã giúp Matteo liên lạc với các đồng sự.
Cảnh sát cho biết, theo quy định đã được thống nhất, mỗi khi cần đưa tin, những tay chân của Matteo sẽ đưa những mẩu giấy chứa chỉ thị của Matteo giấu dưới lớp đất bẩn và đá. Khi nhìn thấy thư mới, Vito sẽ liên lạc với những tay chân của Matteo bằng cách sử dụng những “mật khẩu” liên quan đến việc chăn nuôi, như: “Phải xén lông cho cừu”, “Phải cắt cỏ”, “Phải mài kéo”, “Phân bón đã sẵn sàng”… để những tên kia biết có thư mới và đến lấy.
Theo cảnh sát Italia, Matteo tỏ ra rất thận trọng khi không những không sử dụng điện thoại, máy tính, internet, ATM… Matteo còn hạn chế liên lạc tối đa để tránh bị cảnh sát để mắt. Việc gửi thư được cho là chỉ được tiến hành mỗi 3 tháng 1 lần.
Theo cảnh sát Italia, với các cuộc trấn áp quy mô lớn được họ tiến hành gần đây, Matteo Messina Denaro hiện đã lâm vào cảnh không tiền, không còn những mối liên hệ trung thành với thế giới bên ngoài và quyền lực cũng đang suy giảm đi đáng kể và Matteo sẽ không còn quá cần thiết đối với Cosa Nostra.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc sợi dây thòng lòng đang ngày càng thắt chặt quanh cổ của trùm mafia từng được ca tụng là “ông trùm của những ông trùm” trong giới xã hội đen tại mafia. Matteo hiện vẫn là tội phạm bị truy nã số 1 tại Italia.
