Chiều 21/6/2016, TAND quận Tân Bình (TP.HCM) mở phiên tòa cấp sơ thẩm xét xử bị cáo Phan Huỳnh Anh Khoa (tài khoản mạng xã hội Face book “Khoa Xì Trum”, SN 1993, ngụ phường 12, quận Gò Vấp, TP.HCM) vì tội danh “Vi phạm các quy định về bảo vệ động vật thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm, được ưu tiên bảo vệ”.
Núp bóng cửa hàng bán “thú cưng”
Theo hồ sơ vụ án, Khoa thuê mặt bằng tại 93 Trần Thánh Tông (phường 15, quận Tân Bình) để mua bán động vật, không có giấy phép kinh doanh.
Sáng 3/12/2015, một đối tượng không rõ lai lịch gọi điện thoại cho Khoa đặt mua chín cá thể Rái cá với giá 3,5 triệu đồng/con và một cá thể Voọc chà vá chân đen với giá 6 triệu đồng.
Đến 17h cùng ngày, Khoa mang “hàng” đến địa điểm hẹn trên đường Trần Thánh Tông để giao cho khách, bất ngờ bị phát hiện bắt giữ.
 |
| Tài khoản Facebook được Khoa dùng để rao bán động vật hoang dã |
Cơ quan công an tiếp tục khám xét cửa hàng của Khoa phát hiện thêm 10 cá thể động vật khác, bao gồm các loài: Kỳ đà Nam Mỹ, Kỳ đà Savan Châu Phi, Sóc Bắc Mỹ, Sóc Prevost, Sóc Mun Côn Đảo, Cá sấu Xiêm.
Kết luận giám định của Viện Sinh học Nhiệt đới, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, trong số những cá thể thu giữ được có chín cá thể Rái cá vuốt bé (thuộc họ Rái cá Lutranidae) và một xác cá thể Voọc chà vá chân đen.
Cả hai loài trên đều thuộc phụ lục 1B Nghị định 160/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 về tiêu chí xác định loài và chế độ quản lý loài thuộc danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm, cần được ưu tiên bảo vệ, cấm săn bắt, buôn bán.
Trước HĐXX, Khoa khai nhận đã mở cửa hàng từ năm 2012. Mặt hàng buôn bán chủ yếu là chó, mèo, chim, vẹt,... những con thú cưng cho những “cậu ấm, cô chiêu” Sài Gòn. Về sau, ai có nhu cầu đặt hàng những con thú khác, Khoa cũng sẵn sàng cung cấp.
Để tiện cho việc liên lạc giao dịch, Khoa lập tài khoản mạng xã hội Facebook mang tên “Khoa Xì Trum”, đăng kèm số điện thoại. Mọi hoạt động mua bán, hình ảnh “món hàng” là những loài động vật được Khoa đăng tải, giao dịch một cách công khai.
Năm 2014, Khoa đã bị cơ quan công an kiểm tra, phát hiện hành vi buôn bán động vật hoang dã, quý hiếm trái phép, nhưng số lượng cá thể động vật ít nên chỉ bị phạt hành chính 3 triệu đồng.
Tại tòa, Khoa biện hộ: “Bị cáo phải nuôi mẹ già, vợ và hai con nhỏ. Người ta đặt hàng giá cao, bị cáo không biết đó là loài vật quý hiếm nên mua về bán lại để kiếm lời”.
Chủ tọa tiếp tục vặn: “Rõ ràng bị cáo đã bị phạt hành chính. Chẳng lẽ bị cáo không biết vì sao mình bị phạt? Hay phía cơ quan chức năng không giải thích cho bị cáo rõ? Hôm bị bắt bị cáo chỉ rõ tên từng loài động vật, rõ ràng bị cáo đã có nghiên cứu từ trước, tại sao bây giờ lại trả lời “không biết”?”
Trước những lập luận của chủ tọa phiên tòa, Khoa chỉ biết cúi đầu, im lặng.
Chứng cứ buộc tội trên Facebook
Về nguồn gốc những cá thể động vật trên, Khoa vòng vo khai đặt mua từ trên mạng Interrnet. Sau đó có một người phụ nữ vận chuyển hàng đến bến xe, tiền cũng được gửi lại cho xe khách để chuyển đến chủ hàng. Khoa không trực tiếp mua bán.
 |
| Một số hình ảnh động vật được Khoa rao bán trên mạng xã hội |
Vị Hội thẩm nhân dân phân tích: “Tôi theo dõi rất kỹ trang Facebook của bị cáo. Nó thể hiện rất rõ từng ngày, thời gian nào bị cáo đi Thái Lan, đi Singapore, đi ra Bắc,... Bị cáo tự mình ra nước ngoài mua về rồi đăng lên mạng rao bán chứ hoàn toàn không có ai mang đến như bị cáo nói”. Khoa lặng lẽ cúi đầu nhận tội.
Chủ tọa phiên tòa tiếp tục: “Sau ngày bị bắt nhưng được cho tại ngoại, bị cáo có còn hoạt động mua bán động vật hoang dã nữa không”? Khoa lí nhí: “Dạ, không”.
Vị chủ tọa trưng ra một bản in ghi lại những hoạt động trên tài khoản “Khoa Xì Trum” rồi nghiêm nghị nói: “Bị cáo bị bắt ngày 3/12/2015 thì chưa đến năm ngày sau lại tiếp tục đăng tải hình ảnh động vật lên mạng để rao bán, và vẫn duy trì mua bán đến trước ngày ra tòa. Không những thế, bị cáo còn công khai tổ chức một trò chơi trên mạng, phần thưởng là một con Voọc.
Bị cáo không nhận thức được hành vi của mình gây nguy hại hay để lại hậu quả như thế nào. Trước sự gan lỳ phạm pháp của bị cáo, tôi thiết nghĩ đáng lẽ cơ quan công an phải quyết định tạm giam, thì có lẽ bị cáo mới có được bài học thích đáng”.
Trước những chứng cứ mà HĐXX đưa ra, Khoa vẫn cố chống chế: “Bị cáo chỉ nghĩ mua về chăm sóc, cho nó ăn, coi nó như con. Khi bán cho những người khác, bị cáo cũng chỉ hi vọng người ta cũng tận tình chăm sóc, yêu thương nó như vậy”.
Xét thấy hành vi của Khoa để lại hậu quả nghiêm trọng, lại không biết ăn năn hối cải nên cần thiết phải cách ly khỏi xã hội một thời gian để kịp thời răn đe, Tòa tuyên án Khoa 5 năm tù giam về tội danh nói trên, nộp phạt 50 triệu đồng.
 |
| Một số hình ảnh động vật được Khoa rao bán trên mạng xã hội |
