Hãy để người trẻ được làm mới nhạc Trịnh

Nữ danh ca Khánh Ly trong một lần biểu diễn nhạc Trịnh trên sân khấu.
Nữ danh ca Khánh Ly trong một lần biểu diễn nhạc Trịnh trên sân khấu.
(PLVN) - Nhiều thập kỉ trôi qua, âm nhạc của Trịnh Công Sơn vẫn là thứ âm nhạc lạ lùng mà ngay cả những người yêu nhạc Trịnh, gắn bó với cố nhạc sĩ họ Trịnh cũng chưa chạm đến cốt lõi. Và giờ đây, thế hệ hát đương đại vẫn miệt mài khám phá cũng như làm mới nhạc Trịnh.

Gia tài vĩ đại

Năm 1958, ca khúc đầu tiên mang tên Ướt mi ra đời, đó cũng là bước đi khởi đầu trong sự nghiệp âm nhạc vĩ đại của người nhạc sĩ họ Trịnh. Một cuộc đời âm nhạc với gia tài ca khúc khổng lồ (hơn 600 ca khúc), Trịnh Công Sơn được coi là nhạc sĩ có sức ảnh hưởng lớn nhất, có tác phẩm âm nhạc được nghe nhiều nhất của Việt Nam thế kỉ 20 và có thể cho tới bây giờ.

Nói về âm nhạc của Trịnh Công Sơn, người ta không dùng từ hay bởi “hay” có lẽ không thể biểu đạt hết giá trị mà nhạc Trịnh đem đến cho đời. Âm nhạc của cố nhạc sĩ này rất kì lạ: Có khi âm u, thần bí mà cũng có lúc trong trẻo, ngọt ngào. Ẩn sâu bên trong những ca từ và giai điệu có vẻ trầm lắng lại là những nghĩ suy đầy tích cực, là niềm yêu thương sâu sắc với cuộc đời, với con người.

Tính ẩn dụ, tính biểu tượng, những dụ ngôn và triết lý trong nhạc Trịnh khiến mỗi tác phẩm của ông trở nên có rất nhiều lớp lang. Như một củ hành, bóc lớp này lại thấy lớp khác. Và để tìm đến với cốt lõi, người ta cứ phải mải mê bóc tách như thế. Nhưng có mấy ai, kể cả tri kỉ tri âm hay người thân của Trịnh Công Sơn dám nhận mình thực sự chạm đến những minh triết trong âm nhạc của Trịnh.

18 năm trôi qua kể từ lúc người nhạc sĩ trở về với cát bụi, như tên một bài hát mà ông sáng tác. Nhưng trong suốt những ngày tháng vắng mặt ông trên cõi đời, âm nhạc của Trịnh Công Sơn chưa bao giờ thôi vang lên. Đó là tiếng nhạc trầm buồn trong một chiếc loa rè đã cũ của quán cafe ven đường, đó là một đại nhạc hội hoành tráng với các danh ca hàng đầu trong nước lẫn hải ngoại, hay chỉ là một sáng công viên, những sinh viên trẻ ôm đàn nghêu ngao hát...

Người ta thường nói đến những “tượng đài” trong nhạc Trịnh. Đó là những danh ca gắn bó với những ca khúc Trịnh Công Sơn với giọng hát như “sinh ra đã thuộc về Trịnh”, không ai có thể thay thế được. Đó là Khánh Ly với chất giọng liêu trai, không bổng không trầm làm người du ca cùng nhạc sĩ họ Trịnh qua những thập kỉ Da vàng và về sau. Đó là Trịnh Vĩnh Trinh, người em, tri âm. Đó là Hồng Nhung, “nàng thơ” mới ở giai đoạn tươi vui sau này... 

Suốt nhiều thập kỉ âm nhạc của Trịnh Công Sơn, Khánh Ly, Vĩnh Trinh, Hồng Nhung cùng những Lê Uyên Phương, Lệ Thu, Tuấn Ngọc, Ánh Tuyết... làm nên một thời kì rực rỡ của nhạc Trịnh. Có lẽ, chính bởi “sức nặng” của những “tượng đài”, nên về sau này, không dễ dàng để thế hệ nghệ sĩ hậu bối khẳng định tên tuổi của mình trong  nhạc Trịnh.

Những Quang Dũng, Trần Thu Hà, Thủy Tiên, Đức Tuấn vừa yêu nhạc Trịnh, vừa tài năng lại nghiêm túc có lẽ mới có thể khiến khán giả đón nhận với những ca khúc của Trịnh Công Sơn.

Mong muốn “làm mới” nhạc Trịnh

Ở những thế hệ sau, hành trình đến với nhạc Trịnh còn gian nan hơn nữa. Âm hưởng của thời đại đã khác; phong cách và thị hiếu giới trẻ giờ đây cũng khác. Thật khó để bảo người trẻ phải uốn mình để phù hợp với mong muốn giữ lại bản nguyên của nhạc Trịnh, hoặc làm giống, làm hay như các nghệ sĩ đã làm.

Những cái bóng là quá lớn. Ngay cả bản thân người trẻ nhiều lúc cũng không muốn thế. Họ muốn đến với nhạc Trịnh bằng con đường riêng của mình. Tất nhiên, bị chê trách, bị phản ứng và phủ nhận là điều không thể tránh khỏi. 

Thế nên mới có Miu Lê với những tình khúc Trịnh Công Sơn trong trẻo nhẹ nhàng như tuổi thanh xuân, nhưng bị chê yếu hơi, thiếu chiều sâu. Có Đồng Lan bản năng nhưng bị chê hoang dã, quá mạnh mẽ, Mai Khôi quá hiện đại hay Hoàng Quyên chưa thực sự có dấu ấn.

Mới đây, còn có nữ ca sĩ Phạm Thu Hà muốn làm mới nhạc Trịnh bằng thính phòng, hay rapper Hà Lê công bố dự án “Trịnh Comtemporary” (nhạc Trịnh đương đại)... Nhiều người trong số họ bị nghi ngờ, thậm chí ném đá hay quy kết là “phá nhạc Trịnh”. Nhưng có hề gì, đã là nghệ sĩ, quan trọng nhất vẫn là cái tâm với nghệ thuật. 

Không thể bắt người trẻ đi con đường như lớp tiền bối đã vạch nên. Nhạc Trịnh cùng với những giọng hát huyền thoại một thời đã trở thành di sản âm nhạc Việt. Nhưng muốn nhạc Trịnh không chỉ là di sản mà trở thành hơi thở của đời sống đương đại, thì cần chấp nhận cho người trẻ thể nghiệm. Hay - dở, đúng - sai chưa rõ, nhưng trước mắt là dám nghĩ, dám làm, dám vạch lối đi mới trên con đường lớn đã quá quen thuộc. 

Như Trịnh Công Sơn từng một lần tâm sự, ông nghe các bạn trẻ hát bài hát của mình, thấy hát sai nhịp, sai lời mà cũng thấy vui lắm lắm. Âm nhạc của Trịnh đâu chỉ để hát cho đúng, cho chuẩn, cho hay. Âm nhạc của Trịnh là để tất cả mọi người có thể hát lên theo cách của mình. Rồi từ âm nhạc ấy chạm đến những tầng sâu thăm thẳm của đời sống này...

Tin cùng chuyên mục

Thị trường âm nhạc Việt Nam có tiềm năng rất lớn để thu hút thế hệ trẻ. (Ảnh: Mai Trang)

Thị trường nhạc Việt trỗi dậy mạnh mẽ

(PLVN) - Vừa qua, tại sân vận động Mỹ Đình, Hà Nội, show diễn “Anh trai say hi” đã thu hút hàng chục nghìn người tham dự, theo số liệu theo Ban Tổ chức công bố. Đây là một hiện tượng đặc biệt, khi phần lớn người đến tham dự đều trong độ tuổi rất trẻ. Trong hai đêm diễn nhận được sự quan tâm lớn của nhiều người hâm mộ. Hàng nghìn khán giả xếp hàng trước cổng sân vận động từ tờ mờ sáng nhằm giành một vị trí đẹp. Vé xem chương trình liên tục cháy hàng trên mọi mức giá từ vé phổ thông đến vé hạng nhất.

Đọc thêm

Hạn chế hình ảnh diễn viên sử dụng thuốc lá để bảo vệ giới trẻ

Cảnh hút thuốc trong phim "Tháng năm rực rỡ", phim được dán nhãn cấm khán giả dưới 16 tuổi.
(PLVN) - Các diễn viên, ca sỹ sử dụng việc hút thuốc lá như một cách thể hiện tính cách nhân vật hoặc thể hiện tâm trạng trong quá trình biểu diễn. Chuyên gia cho rằng điều này ảnh hưởng rất lớn đến hành vi, lối sống của giới trẻ, do đó Thông tư 14/2024 được ban hành là kịp thời, góp phần thiết thực bảo vệ thể chất và tinh thần thế hệ tương lai của đất nước.

Hiện thực hóa giấc mơ nhạc kịch “made in Việt Nam”

Vở nhạc kịch Tấm Cám. (Ảnh: Khắc Duy)
(PLVN) - Sau nhiều năm vắng bóng tại Việt Nam, hàng loạt chương trình nhạc kịch đặc sắc mang đậm văn hóa Việt được đầu tư công phu với những tâm huyết của các nghệ sĩ nhằm thu hút khán giả yêu nghệ thuật và thực hiện hóa giấc mơ nhạc kịch Việt Nam vươn ra thế giới.

“Anh trai say hi” “Anh trai vượt ngàn chông gai” cùng dắt tay vào vòng bầu chọn Giải Mai Vàng 2024

“Anh trai say hi” đang là ứng cử viên của Giải Mai Vàng 2024 hạng mục Chương trình trên nề tảng số - truyền hình
(PLVN) -  Hội đồng Nghệ thuật Giải Mai Vàng đã chính thức công bố kết quả đề cử Giải Mai Vàng lần thứ 30. Sau hơn hai tháng tiếp nhận đề cử từ bạn đọc, từ 15/9 đến hết ngày 25/11/2024, cuộc họp của Hội đồng Nghệ thuật đã hoàn tất việc lựa chọn những ứng viên xuất sắc trong 14 hạng mục của Giải Mai Vàng năm nay.

Hé lộ sân khấu choáng ngợp của siêu nhạc hội 8WONDER Winter trước giờ G

Hé lộ sân khấu choáng ngợp của siêu nhạc hội 8WONDER Winter trước giờ G
(PLVN) -  Toàn bộ phần sân khấu “đóng băng” 8WONDER Winter đã hoàn thiện những khâu setup cuối cùng để sẵn sàng chào đón ban nhạc hàng đầu thế giới Imagine Dragons và dàn Vpop Việt đình đám trước hàng chục ngàn khán giả Sài Thành. Ban nhạc hàng đầu thế giới dự kiến sẽ đến TP.HCM chiều hôm nay để sẵn sàng cho siêu nhạc hội tại đại đô thị Vinhomes Grand Park.

Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Tượng Bà Chúa Xứ được đặt ở chánh điện.
(PLVN) - Ngày 4/12/2024, tại thủ đô Asunción, Paraguay, trong khuôn khổ Kỳ họp lần thứ 19 Uỷ ban liên Chính phủ Công ước 2003 về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể, Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam của Việt Nam chính thức được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Có gì ở 'Lật mặt 8' của Lý Hải?

Có gì ở 'Lật mặt 8' của Lý Hải?
(PLVN) - Chiều 4/12, tại TP HCM, Lý Hải công bố dự án và dàn diễn viên đóng “Lật mặt 8: Vòng tay nắng”. Trong đó, TikToker nổi tiếng Lê Tuấn Khang được quan tâm khi đảm nhận một vai trong phim.

'Thối não' là từ nổi bật nhất năm 2024

"Brain rot" (tạm dịch: thối não) được Từ điển Oxford công bố là từ của năm 2024. Ảnh: Oxford University Press.
(PLVN) - "Brain rot" (tạm dịch: thối não) được Từ điển Oxford công bố là từ của năm 2024. Từ dùng để bày tỏ lo ngại về việc tiêu thụ quá nhiều nội dung trên mạng xã hội có thể làm sa sút trí tuệ, tinh thần.

'Giấc mơ Chí Phèo' - đậm màu sắc nhạc kịch Việt

Chất liệu văn học Việt Nam đi vào các tác phẩm sáng tạo. (Ảnh trong vở kịch Giấc mơ Chí Phèo)
(PLVN) - "Giấc mơ Chí Phèo” là vở nhạc kịch mang đậm màu sắc nhạc kịch theo phong cách hiện đại (broadway) quốc tế. Lần đầu tiên một vở kịch broadway cảm tác từ văn học nước nhà được vang lên làm thỏa mãn những khao khát của người Việt về giấc mơ broadway “musical made in Vietnam".

Giải thưởng Sách Quốc gia năm 2024 - Tôn vinh 58 bộ sách đặc sắc trên các lĩnh vực

Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa - Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương và đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng - Uỷ viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông trao giải A cho các tác giả, nhóm tác giả đạt giải (ảnh Hồng Ngọc).
(PLVN) - Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Xuất bản Việt Nam và Đài Truyền hình Việt Nam vừa tổ chức Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ 7 - năm 2024. 58 bộ sách, cuốn sách được nhận Giải thưởng đều là những xuất bản phẩm được đầu tư công phu, giàu tâm huyết, có giá trị tiêu biểu, đặc sắc trên các lĩnh vực.

Chấn chỉnh tình trạng âm nhạc thiếu chất lượng nghệ thuật

Chấn chỉnh tình trạng âm nhạc thiếu chất lượng nghệ thuật
(PLVN) - Đã có một số tác phẩm âm nhạc với nội dung thô tục, phản cảm, không phù hợp với thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa Việt Nam bị Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH,TT&DL) xử phạt. Tuy nhiên, các trường hợp bị phạt chỉ là con số khá khiêm tốn so với các ca khúc có ca từ “nhiễm độc” được phát hành công khai trên các nền tảng mạng xã hội hiện nay.

Cuốn hút những bộ phim thượng tôn pháp luật

“Độc đạo” với nỗi đau đớn, giằng xé giữa lương tri, thù hận. (Ảnh: VFC)
(PLVN) - Các bộ phim chủ đề cảnh sát hình sự Việt Nam thường có tổng mức kinh phí đầu tư rất lớn, bởi nhà sản xuất, biên kịch, đạo diễn, diễn viên ê kíp làm phim đều hạ quyết tâm làm cho được các bộ phim xứng tầm về chủ đề an ninh trật tự, thượng tôn pháp luật. Với sự quy tụ những gương mặt diễn viên đầy thực lực, những cuộc đấu mưu đầy cam go và những trận đánh khốc liệt vào hang ổ tội phạm, các phân cảnh hoành tráng… đã thu hút hàng triệu khán giả truyền hình.