Hãy để người trẻ được làm mới nhạc Trịnh

Nữ danh ca Khánh Ly trong một lần biểu diễn nhạc Trịnh trên sân khấu.
Nữ danh ca Khánh Ly trong một lần biểu diễn nhạc Trịnh trên sân khấu.
(PLVN) - Nhiều thập kỉ trôi qua, âm nhạc của Trịnh Công Sơn vẫn là thứ âm nhạc lạ lùng mà ngay cả những người yêu nhạc Trịnh, gắn bó với cố nhạc sĩ họ Trịnh cũng chưa chạm đến cốt lõi. Và giờ đây, thế hệ hát đương đại vẫn miệt mài khám phá cũng như làm mới nhạc Trịnh.

Gia tài vĩ đại

Năm 1958, ca khúc đầu tiên mang tên Ướt mi ra đời, đó cũng là bước đi khởi đầu trong sự nghiệp âm nhạc vĩ đại của người nhạc sĩ họ Trịnh. Một cuộc đời âm nhạc với gia tài ca khúc khổng lồ (hơn 600 ca khúc), Trịnh Công Sơn được coi là nhạc sĩ có sức ảnh hưởng lớn nhất, có tác phẩm âm nhạc được nghe nhiều nhất của Việt Nam thế kỉ 20 và có thể cho tới bây giờ.

Nói về âm nhạc của Trịnh Công Sơn, người ta không dùng từ hay bởi “hay” có lẽ không thể biểu đạt hết giá trị mà nhạc Trịnh đem đến cho đời. Âm nhạc của cố nhạc sĩ này rất kì lạ: Có khi âm u, thần bí mà cũng có lúc trong trẻo, ngọt ngào. Ẩn sâu bên trong những ca từ và giai điệu có vẻ trầm lắng lại là những nghĩ suy đầy tích cực, là niềm yêu thương sâu sắc với cuộc đời, với con người.

Tính ẩn dụ, tính biểu tượng, những dụ ngôn và triết lý trong nhạc Trịnh khiến mỗi tác phẩm của ông trở nên có rất nhiều lớp lang. Như một củ hành, bóc lớp này lại thấy lớp khác. Và để tìm đến với cốt lõi, người ta cứ phải mải mê bóc tách như thế. Nhưng có mấy ai, kể cả tri kỉ tri âm hay người thân của Trịnh Công Sơn dám nhận mình thực sự chạm đến những minh triết trong âm nhạc của Trịnh.

18 năm trôi qua kể từ lúc người nhạc sĩ trở về với cát bụi, như tên một bài hát mà ông sáng tác. Nhưng trong suốt những ngày tháng vắng mặt ông trên cõi đời, âm nhạc của Trịnh Công Sơn chưa bao giờ thôi vang lên. Đó là tiếng nhạc trầm buồn trong một chiếc loa rè đã cũ của quán cafe ven đường, đó là một đại nhạc hội hoành tráng với các danh ca hàng đầu trong nước lẫn hải ngoại, hay chỉ là một sáng công viên, những sinh viên trẻ ôm đàn nghêu ngao hát...

Người ta thường nói đến những “tượng đài” trong nhạc Trịnh. Đó là những danh ca gắn bó với những ca khúc Trịnh Công Sơn với giọng hát như “sinh ra đã thuộc về Trịnh”, không ai có thể thay thế được. Đó là Khánh Ly với chất giọng liêu trai, không bổng không trầm làm người du ca cùng nhạc sĩ họ Trịnh qua những thập kỉ Da vàng và về sau. Đó là Trịnh Vĩnh Trinh, người em, tri âm. Đó là Hồng Nhung, “nàng thơ” mới ở giai đoạn tươi vui sau này... 

Suốt nhiều thập kỉ âm nhạc của Trịnh Công Sơn, Khánh Ly, Vĩnh Trinh, Hồng Nhung cùng những Lê Uyên Phương, Lệ Thu, Tuấn Ngọc, Ánh Tuyết... làm nên một thời kì rực rỡ của nhạc Trịnh. Có lẽ, chính bởi “sức nặng” của những “tượng đài”, nên về sau này, không dễ dàng để thế hệ nghệ sĩ hậu bối khẳng định tên tuổi của mình trong  nhạc Trịnh.

Những Quang Dũng, Trần Thu Hà, Thủy Tiên, Đức Tuấn vừa yêu nhạc Trịnh, vừa tài năng lại nghiêm túc có lẽ mới có thể khiến khán giả đón nhận với những ca khúc của Trịnh Công Sơn.

Mong muốn “làm mới” nhạc Trịnh

Ở những thế hệ sau, hành trình đến với nhạc Trịnh còn gian nan hơn nữa. Âm hưởng của thời đại đã khác; phong cách và thị hiếu giới trẻ giờ đây cũng khác. Thật khó để bảo người trẻ phải uốn mình để phù hợp với mong muốn giữ lại bản nguyên của nhạc Trịnh, hoặc làm giống, làm hay như các nghệ sĩ đã làm.

Những cái bóng là quá lớn. Ngay cả bản thân người trẻ nhiều lúc cũng không muốn thế. Họ muốn đến với nhạc Trịnh bằng con đường riêng của mình. Tất nhiên, bị chê trách, bị phản ứng và phủ nhận là điều không thể tránh khỏi. 

Thế nên mới có Miu Lê với những tình khúc Trịnh Công Sơn trong trẻo nhẹ nhàng như tuổi thanh xuân, nhưng bị chê yếu hơi, thiếu chiều sâu. Có Đồng Lan bản năng nhưng bị chê hoang dã, quá mạnh mẽ, Mai Khôi quá hiện đại hay Hoàng Quyên chưa thực sự có dấu ấn.

Mới đây, còn có nữ ca sĩ Phạm Thu Hà muốn làm mới nhạc Trịnh bằng thính phòng, hay rapper Hà Lê công bố dự án “Trịnh Comtemporary” (nhạc Trịnh đương đại)... Nhiều người trong số họ bị nghi ngờ, thậm chí ném đá hay quy kết là “phá nhạc Trịnh”. Nhưng có hề gì, đã là nghệ sĩ, quan trọng nhất vẫn là cái tâm với nghệ thuật. 

Không thể bắt người trẻ đi con đường như lớp tiền bối đã vạch nên. Nhạc Trịnh cùng với những giọng hát huyền thoại một thời đã trở thành di sản âm nhạc Việt. Nhưng muốn nhạc Trịnh không chỉ là di sản mà trở thành hơi thở của đời sống đương đại, thì cần chấp nhận cho người trẻ thể nghiệm. Hay - dở, đúng - sai chưa rõ, nhưng trước mắt là dám nghĩ, dám làm, dám vạch lối đi mới trên con đường lớn đã quá quen thuộc. 

Như Trịnh Công Sơn từng một lần tâm sự, ông nghe các bạn trẻ hát bài hát của mình, thấy hát sai nhịp, sai lời mà cũng thấy vui lắm lắm. Âm nhạc của Trịnh đâu chỉ để hát cho đúng, cho chuẩn, cho hay. Âm nhạc của Trịnh là để tất cả mọi người có thể hát lên theo cách của mình. Rồi từ âm nhạc ấy chạm đến những tầng sâu thăm thẳm của đời sống này...

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

MV “Đà Nẵng vẫy gọi yêu” chính thức phát hành

MV “Đà Nẵng vẫy gọi yêu” chính thức phát hành
(PLVN) - MV “Đà Nẵng vẫy gọi yêu” chính thức phát hành vào tháng 12/2024. Đây là dự án âm nhạc mới nhất của nhạc sĩ Lê Minh Phương và đạo diễn Phan Ngọc Trung - được lấy cảm hứng từ ý thơ của nhà thơ Dương Quyết Thắng.

Lý do Kiều Duy đăng quang Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024

Lý do Kiều Duy đăng quang Hoa hậu Quốc gia Việt Nam 2024
(PLVN) - Theo Trưởng Ban tổ chức Phạm Kim Dung, Kiều Duy được chọn vì sở hữu hình thể cân đối, hài hòa, trí tuệ xuất sắc và đáp ứng tiêu chí của cuộc thi. Cô có tố chất cần thiết để tham gia cuộc thi sắc đẹp quốc tế.

NSND Mai Hoa ra mắt đĩa than “Nốt trầm”

“Nốt trầm” không chỉ là một phong cách âm nhạc mà còn là thương hiệu giọng hát của NSND Mai Hoa (ảnh BTC).
(PLVN) - “Nốt trầm” không chỉ là một phong cách âm nhạc mà còn là thương hiệu giọng hát của NSND Mai Hoa. NSND Mai Hoa thích hát những bài buồn, nhưng là buồn ánh lên tia hy vọng, ánh lên niềm lạc quan về cuộc sống chứ không phải buồn não nề, bi ai.

"Hoa hậu Việt Nam năm 2024" góp phần nhân lên niềm tự hào dân tộc

Các Hoa hậu: Tiểu Vy, Ngọc Hân, Đỗ Thị Hà, Đỗ Mỹ Linh cùng hội ngộ (ảnh BTC).
(PLVN) - Được thiết kế chuỗi hoạt động giàu tính thực tế, đậm chất nhân văn, cuộc thi Hoa hậu Việt Nam năm 2024 sẽ góp phần nhân lên niềm tự hào dân tộc, lan tỏa lòng nhân ái và khát khao chinh phục những đỉnh cao mới trong mỗi người dân đất Việt, để từ đó làm "Rạng rỡ Việt Nam".

Nguyễn Mộc An dành Quán quân "Tiếng hát Hà Nội 2024"

Thí sinh xứ Nghệ Nguyễn Mộc An đã giành giải thưởng cao nhất của cuộc thi (ảnh BTC).
(PLVN) - Tối 25/12/2024 tại Nhà hát Hồ Gươm, Chung kết cuộc thi Tiếng hát Hà Nội 2024 do Đài Hà Nội tổ chức đã diễn ra với 15 thí sinh tranh tài. Với ca khúc "Lời ru" (sáng tác: Quang Thái) và "Mênh mang một khúc sông Hồng" (sáng tác: Phó Đức Phương), thí sinh xứ Nghệ - Nguyễn Mộc An đã giành giải thưởng cao nhất của cuộc thi.

Cần “luồng gió mới” cho phim truyền hình Việt Nam

Cần “luồng gió mới” cho phim truyền hình Việt Nam
(PLVN) - Sau giai đoạn thành công với các bộ phim về đề tài gia đình, phim truyền hình Việt Nam đang đứng trước thách thức lớn khi các mô típ quen thuộc dần trở nên nhàm chán. Trong bối cảnh đó, sự xuất hiện của những tác phẩm khai thác các đề tài mới mẻ cho thấy tín hiệu đáng mừng, khẳng định sự cần thiết của một “luồng gió mới” để làm phong phú mảng phim truyền hình và đáp ứng nhu cầu khán giả hiện nay.

Triển lãm “Thiên Quang” - câu chuyện ánh sáng đất trời Thăng Long

Triển lãm truyền tải ý nghĩa về ánh sáng đất trời, tri thức, văn hóa và lịch sử lâu đời đất Thăng Long (ảnh P.V)
(PLVN) - Triển lãm “Thiên Quang” khai thác câu chuyện về ánh sáng thiêng liêng của trời và đất soi chiếu Thăng Long - nơi hội tụ văn hóa, lịch sử và tinh hoa nghề thủ công truyền thống diễn ra tại khu Thái Học, Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội). Từ ngày 22/12/2024 đến ngày 25/3/2025

Câu chuyện thoát nghèo của người phụ nữ Mường chinh phục Liên hoan phim quốc tế

Chị Bùi Thị Thu Huyền cầm trên tay hai chiếc cúp danh dự của Liên hoan phim SineMaya 2024. (Ảnh: TYM)
(PLVN) - Những ngày cuối năm 2024, tin vui đã đến khi bộ phim ngắn mang tên “Escaping Poverty: A Story of a Muong Woman Supported by TYM” được xây dựng dựa trên câu chuyện có thật của chị Bùi Thị Thu Huyền, một phụ nữ dân tộc Mường sống tại Thanh Sơn, Phú Thọ, đã đạt giải tại Liên hoan phim quốc tế SineMaya 2024. Bộ phim gây ấn tượng khi chị Huyền và các thành viên trong gia đình tự đóng vai chính, mang đến cảm xúc chân thực và sâu sắc.

Cuộc đời buồn của 'ông hoàng bolero' Trúc Phương

Những bản nhạc sầu thương đã vận vào đời nhạc sĩ Trúc Phương. (Nguồn: Amnhac.net)
(PLVN) - Nhạc sĩ Trúc Phương nổi tiếng khoảng những năm 60 của thế kỷ trước với dòng nhạc bolero uyển chuyển, hấp dẫn. Mỗi câu hát, lời ca của ông đều gắn liền với thân phận con người trôi nổi, đau thương, buồn khổ. Có lẽ, âm nhạc đã vận vào cuộc đời của nhạc sĩ Trúc Phương “chữ tài đi với chữ tai một vần”.

Các thí sinh với trang phục dân tộc tại bán kết 'Hoa hậu Thương hiệu Việt Nam 2024'

Các thí sinh với trang phục dân tộc đại diện cho bản sắc văn hoá của 54 dân tộc anh em. (ảnh BTC)
(PLVN) - Các thí sinh với trang phục dân tộc đại diện cho bản sắc văn hoá của 54 dân tộc anh em. Tiết mục đã khiến tất cả mọi người trong như vừa được sống lại với không khí hào hùng và mang đầy hào khí của dân tộc Việt Nam qua hơn 4.000 năm lịch sử tại đêm Bán kết “Hoa hậu Thương hiệu Việt Nam 2024 - Miss Brand VietNam 2024” vừa diễn ra tại thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai.