Hành trình gốm Việt từ Thăng Long đến Phú Xuân
(PLVN) Ngày 18/12/2025, Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám phối hợp với Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế khai mạc trưng bày chuyên đề “Từ Thăng Long đến Phú Xuân - Hành trình gốm Việt”. Triển lãm được tổ chức tại Khu Thái học thuộc Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Sự kiện là hoạt động ý nghĩa trong chuỗi kỷ niệm 65 năm kết nghĩa giữa thành phố Hà Nội - Huế (1960 - 2025), giới thiệu giá trị lịch sử, văn hóa đặc sắc của hai vùng đất Thăng Long (Hà Nội) và Phú Xuân (Huế) trong tiến trình lịch sử và sự hình thành nghề gốm ở hai vùng kinh đô xưa.
Trưng bày tôn vinh sự hòa quyện giữa văn hóa cung đình và văn hóa dân gian, đặc biệt là nghệ thuật chế tác gốm Bát Tràng của cư dân Thăng Long và gốm Phước Tích của cư dân Phú Xuân; qua đó, làm nổi bật nét đặc trưng truyền thống, sự đổi mới trong từng công đoạn sản xuất của hai dòng gốm nổi tiếng một thời và còn lưu truyền cho đến ngày nay.
Không gian trưng bày được xây dựng như một hành trình văn hóa, nơi hai dòng gốm truyền thống gặp gỡ và đối thoại: gốm Bát Tràng của Thăng Long - Hà Nội và gốm Phước Tích của Phú Xuân - Huế; mỗi dòng gốm là một câu chuyện về đất và người đi cùng năm tháng.
Nội dung trưng bày gồm 2 phần, với phần 1 Gốm Bát Tràng - Di sản ngàn năm của Thăng Long - Hà Nội, giới thiệu sơ lược lịch sử hình thành và phát triển của làng gốm Bát Tràng qua các triều đại, làm nổi bật những đặc trưng về công thức, kỹ thuật tạo hình, phương pháp sử dụng nhiệt trong kỹ thuật nung… tạo nên thương hiệu của gốm Bát Tràng.
Phần 2 Gốm Phước Tích - Tinh hoa từ đất của cư dân Phú Xuân - Huế, trưng bày gốm Phước Tích thể hiện theo dòng chảy lịch sử của vùng đất Thuận Hóa - Phú Xuân, giới thiệu hệ thống di sản kiến trúc làng cổ Phước Tích, quy trình làm gốm thủ công truyền thống, cùng những giá trị lịch sử, văn hóa và kinh tế mà dòng gốm này từng mang lại cho vùng đất Kinh đô xưa.
Trưng bày còn là dịp để công chúng cảm sâu sắc về dòng chảy liên tục của văn hóa Việt Nam, nơi những tinh hoa được hun đúc từ hai trung tâm văn hóa lớn, kết tinh trong từng dáng gốm, lớp men và dấu ấn tài hoa của người thợ. Sự kiện góp phần lan tỏa tinh thần gắn kết vùng miền, khẳng định giá trị bền vững của truyền thống và tiếp nối ý nghĩa sâu xa của tinh thần “một dân tộc - một cội nguồn".
"Thông qua trưng bày, chúng tôi mong muốn tôn vinh giá trị của các làng nghề truyền thống, đồng thời làm nổi bật mạch kết nối văn hóa chung, góp phần lan tỏa tinh thần kết nghĩa giữa Hà Nội và Huế trong các giai đoạn lịch sử. Đây cũng là dịp để công chúng hiểu rõ hơn về vai trò và giá trị của di sản công nghiệp thủ công trong đời sống hôm nay, từ đó nâng cao ý thức gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa của dân tộc", TS. Lê Xuân Kiêu nhấn mạnh.