Hàng trăm tấn dược “đội lốt” nông sản
Ngày 15/12, Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C03) cho biết, lực lượng công an vừa triệt phá đường dây buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa là dược liệu qua biên giới với số lượng lên đến hàng trăm tấn. Đường dây này do 2 anh em ruột Lâm Đình Hưng và Lâm Đình Hoài (cùng ngụ xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm, TP.Hà Nội) cầm đầu.
Trước đó, ngày 13/12, C03 đã ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam đối với Lâm Đình Hưng, Trần Văn Quang (quê tỉnh Bắc Ninh) và Nguyễn Văn Khanh (quê tỉnh Lạng Sơn) về tội “Buôn lậu”, quy định tại Điều 188 Bộ luật Hình sự. VKSND Tối cao đã phê chuẩn các quyết định khởi tố và lệnh bắt tạm giam đối với 3 bị can này.
Ngày 4/12, tại khu vực cửa khẩu Chi Ma thuộc huyện Lộc Bình (tỉnh Lạng Sơn), C03 đã phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra, phát hiện và bắt quả tang đối tượng Quang (người làm thủ tục hải quan) và Khanh (lái xe) nhập khẩu và vận chuyển hàng hóa là dược liệu bằng xe container qua biên giới, nhưng mở tờ khai để thông quan dưới dạng hàng hóa là hoa quả khô.
Lực lượng chức năng kiểm tra thực tế hàng hóa xác định có 406 bao tải hàng hóa. Trong đó, ngoài 18 bao hàng hóa đủ điều kiện nhập khẩu là hoa nhài được mở tờ khai làm thủ tục hải quan, còn phát hiện 388 bao hàng hóa kiểm tra và ghi nhận bước đầu là 72 chủng loại dược liệu.
Từ kết quả bắt quả tang và lời khai của 2 đối tượng nêu trên, C03 đã đồng loạt tổ chức khám xét khẩn cấp phương tiện, văn phòng làm việc và kho hàng của 2 anh em Hưng, Hoài và các đối tượng có liên quan ở Lạng Sơn và Bắc Ninh.
Kết quả, C03 đã thu giữ 2 xe đầu kéo và 2 rơ moóc; khoảng trên 100 tấn hàng hóa là dược liệu; 2 xe ôtô cá nhân nhãn hiệu Toyota Venza và Huyndai Sonata; khoảng 2 tỷ đồng tiền mặt; 5 máy tính xách tay và 4 CPU máy tính để bàn; khoảng 20 thùng hồ sơ, tài liệu có liên quan. Đến ngày 5 và 6/12, C03 ra quyết định tạm giữ đối với Hưng, Quang và Khanh để làm rõ hành vi có dấu hiệu tội “Buôn lậu”.
 |
| Dược liệu bị cơ quan thu giữ khi đang trong quá trình vận chuyển lậu qua biên giới Việt - Trung |
Mở rộng chuyên án, ngày 09/12, C03 đã phối hợp với Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động, Cục Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh Bắc Ninh và Công an TP.Hà Nội tổ chức khám xét khẩn cấp đối với 6 cửa hàng buôn bán dược liệu y học cổ truyền tại thôn 7 và thôn 8 ở xã Ninh Hiệp (huyện Gia Lâm). Kết quả, C03 đã thu giữ trên 4 tấn dược liệu các loại không có hóa đơn, chứng từ và một số hồ sơ, tài liệu có liên quan.
Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu thập được, ngày 10/12, C03 đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự số 67/C03-P13 về tội “Buôn lậu” xảy ra trên địa bàn các tỉnh Lạng Sơn, Bắc Ninh, TP Hà Nội và một số tỉnh, thành phố có liên quan; đồng thời tổ chức khám xét khẩn cấp đối với 2 kho hàng tại thôn Long Vỹ (phường Đình Bảng, thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh). Kết quả, C03 đã thu giữ trên 6 tấn dược liệu các loại không có hóa đơn, chứng từ.
Đến ngày 11/12, C03 tiếp tục phối hợp với Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu Công an tỉnh Nam Định, Nghệ An và TP.HCM tổ chức khám xét khẩn cấp đối với 5 điểm tiêu thụ dược liệu là các cửa hàng buôn bán dược liệu y học cổ truyền. Kết quả, lực lượng công an đã thu giữ trên 5 tấn dược liệu các loại không có hóa đơn, chứng từ và một số hồ sơ, tài liệu có liên quan.
Hiện, C03 đang khẩn trương mở rộng điều tra, xác minh truy tìm tài sản thu lợi bất chính để có biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật.
Lập công ty bình phong để nhập lậu
Theo một điều tra viên thuộc C03, vụ án này được Bộ Công an xác lập chuyên án cách đây từ nhiều tháng. Đây là chuyên án bắt đầu ở các tỉnh phía bắc, sau đó tiến hành vào phía nam do 2 anh em Hưng và Hoài cầm đầu. Các đối tượng đã thành lập nhiều công ty khác nhau với giấy phép kinh doanh các mặt hàng nông sản xuất nhập khẩu. Tuy nhiên, đây chỉ là bình phong để các đối tượng che giấu việc buôn lậu thuốc bắc.
Để hợp pháp hóa dược liệu nhập lậu, các đối tượng đã thành lập hàng loạt các công ty khác nhau như: Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Hà Bắc, Công ty TNHH Thương mại và vận tải Hà Bắc (đều có địa chỉ ở xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm), Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Chi Ma (địa chỉ ở tỉnh Lạng Sơn), Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Ninh Hiệp…
Trong số này, có những công ty đã hoạt động rất lâu như Công ty TNHH Thương mại và vận tải Hà Bắc đã hoạt động từ tháng 1/2014, đến nay đã được gần 6 năm. Nhiều công ty khác cũng đã hoạt động từ 2 - 3 năm.
Theo cơ quan công an, với mặt hàng đăng ký kinh doanh là nông sản khô, tươi nhập khẩu, hàng hóa của các đối tượng hầu như không bị hải quan kiểm tra vì đây là mặt hàng được Nhà nước cho phép nhập khẩu. Các đối tượng chỉ cần khai tờ khai hải quan, sau đó nộp thuế theo quy định là sẽ được nhập khẩu.
 |
| Những xe đầu kéo "đội lốt" hàng nông sản nhưng thực chất được dùng để vận chuyển dược liệu |
Đặc biệt, với chính sách thông quan thông thoáng, cải cách hành chính thì các công ty có luồng xanh rất ít khi bị hải quan kiểm tra đột xuất hàng hóa nên các đối tượng thường ngụy trang hàng được phép nhập khẩu ở bên ngoài hoặc để lẫn trong dược liệu để tránh bị phát hiện.
Ước tính ban đầu, mỗi ngày các đối tượng thông quan từ 3 - 5 container, mỗi container chứa hàng chục tấn hàng. Nếu trừ đi số hàng hóa ngụy trang thì mỗi ngày các đối tượng đã vận chuyển trót lọt hàng chục tấn thuốc bắc vào Việt Nam tiêu thụ.
Cơ quan chức năng nhận định, rất có khả năng các loại dược liệu mà lực lượng công an thu giữ trong đường dây buôn lậu này đều sử dụng các hóa chất bảo quản để tránh ẩm mốc, thối, mọt. Vì tất cả dược liệu đều được đóng bằng bao xác, để trên nền kho, trong điều kiện bảo quản rất sơ sài, việc ẩm và mốc là khó tránh khỏi.
Rất có thể các đối tượng đã sử dụng nhiều loại hóa chất khác nhau như: photpho, formaldehyde, lưu huỳnh… để bảo quản sản phẩm. Các loại độc tố này có trong dược liệu sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người sử dụng.
Cơ quan công an đang tập trung xác minh, với hàng chục tấn thuốc bắc nhập lậu mỗi ngày, ngoài cung cấp cho các nhà thuốc, thầy lang, không loại trừ việc các đối tượng cung cấp cho các công ty dược phẩm để sản xuất thuốc, các sản phẩm chữa bệnh, đặc biệt là thực phẩm chức năng; đồng thời trưng cầu giám định của cơ quan chức năng về chất lượng, các loại hóa chất có trong các loại dược liệu trên để tiếp tục điều tra làm rõ.
Được biết, các loại dược liệu mà lực lượng công an thu giữ trong đường dây buôn lậu này đều vi phạm quy định tại Thông tư 48 của Bộ Y tế ban hành ngày 28/12/2018 về danh mục dược liệu; các chất chiết xuất từ dược liệu, tinh dầu làm thuốc; thuốc cổ truyền, thuốc dược liệu xuất khẩu, nhập khẩu được xác định mã số hàng hóa theo danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam.
