Vùng đất Bắc Ninh - Kinh Bắc “địa linh nhân kiệt” là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng, nơi phát tích của Vương triều Lý - triều đại khai mở, phát triển nền văn minh Đại Việt.
Trải qua hàng nghìn năm lịch sử đã hun đúc, kết tinh và hiện hữu trên vùng đất Bắc Ninh - Kinh Bắc một hệ thống di sản văn hóa đa dạng, phong phú và đặc sắc cùng nhiều lễ hội dân gian truyền thống, phong tục, tập quán tốt đẹp và diễn xướng dân gian đặc sắc. Trong đó, dân ca quan họ Bắc Ninh đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Festival “Về miền quan họ 2023” với 30 hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch đặc sắc diễn ra trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh là sự kết nối những tinh hoa, bản sắc văn hóa dân tộc đại diện cho các vùng miền trên cả nước.
Festival có sự tham gia của các địa phương trên mọi miền tổ quốc có Di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO ghi danh gồm hát xoan (Phú Thọ), ví giặm Nghệ Tĩnh (Hà Tĩnh), nhã nhạc cung đình Huế (Huế), cồng chiêng Tây Nguyên (Đắk Lắk), đờn ca tài tử Nam Bộ (Bạc Liêu), bài chòi (Quảng Nam).
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Bí thư tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Hương Giang nhấn mạnh: “Thông qua Festival “Về miền Quan họ - 2023”, tỉnh Bắc Ninh mong muốn đưa sự kiện này thành hoạt động văn hóa, du lịch quy mô lớn, hướng tới xây dựng sản phẩm, thương hiệu văn hóa, du lịch Bắc Ninh trên nền tảng các giá trị văn hóa của dân tộc. Đẩy mạnh các hoạt động giao lưu, tạo cơ hội để kết nối di sản văn hóa với các địa phương trong cả nước. Tăng cường tinh thần đoàn kết, gắn bó và hợp tác phát triển”.
Cũng theo Chủ tịch Nguyễn Hương Giang, để Quan họ có được sức sống, sự phát triển thăng hoa, Bắc Ninh bền bỉ với nhiều chính sách, kế hoạch cũng như các chương trình hành động thiết thực, quan tâm đầu tư toàn diện và đúng hướng. Đặc biệt, tỉnh sớm có chính sách đãi ngộ cho những nghệ nhân quan họ.
Để bảo tồn và phát triển văn hóa Bắc Ninh trong giai đoạn mới, tỉnh đã và đang thực hiện Nghị quyết số 71 về “Xây dựng và phát triển văn hoá, con người Bắc Ninh đến năm 2030 đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững”. Trong đó, xây dựng và phát triển văn hóa, con người Bắc Ninh phát triển toàn diện, hướng đến chân - thiện - mỹ, thấm nhuần tinh thần dân tộc, bản sắc quê hương; Nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân; Thu hẹp khoảng cách về hưởng thụ văn hóa giữa các địa phương, khu vực và đối tượng dân cư trong tỉnh; Bảo tồn, phát huy hiệu quả các di sản văn hóa, tạo ra nhiều sản phẩm văn hóa, sản phẩm du lịch đặc trưng có chất lượng cao, mang đậm bản sắc Bắc Ninh - Kinh Bắc và phù hợp với xu thế thời đại.
 |
Chương trình nghệ thuật tại lễ khai mạc. |
Tại lễ khai mạc Festival “Về miền Quan họ 2023”, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà trao quyết định công nhận Bảo vật quốc gia đối với ba hiện vật của tỉnh Bắc Ninh được Thủ tướng Chính phủ công nhận đợt 11 năm 2022 cho tỉnh, gồm: Bia đá chùa Tĩnh Lự, niên đại năm Mậu Tý (1648), hiện lưu giữ tại chùa Tĩnh Lự, xã Lãng Ngâm, huyện Gia Bình; Tượng Quan Thế Âm chùa Cung Kiệm, niên đại năm Kỷ Tỵ (1449), hiện được thờ tại chùa Cung Kiệm, xã Nhân Hòa, huyện Quế Võ; Thạp đồng Văn hóa Đông Sơn, niên đại cách ngày nay 2.200-2.300 năm (thế kỷ III - II trước Công nguyên), hiện lưu giữ tại Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng, thành phố Từ Sơn.
Ngay sau phần lễ, khán giả được thưởng thức chương trình nghệ thuật “Miền di sản - Tinh hoa và bản sắc” gồm ba chương: Không gian văn hóa quan họ; Bốn phương hội tụ và Bắc Ninh tỏa sáng miền văn hiến, với sự tham gia của gần 1.000 nghệ sĩ, diễn viên đến từ các nhà hát, đoàn nghệ thuật của Trung ương và Bắc Ninh.
