Khai thác ngoài ranh được phép
Qua đó phát hiện doanh nghiệp này đã khai thác vượt ra ngoài ranh giới khu vực được cấp phép khai thác về phía Bắc khu mỏ với diện tích khoảng 0,3ha. Nội dung trong báo cáo định kỳ hoạt động khai thác khoáng sản năm 2018 không đầy đủ thông tin theo mẫu do Bộ TN&MT quy định (trữ lượng có tăng, nhưng không báo cáo sự tăng/giảm trữ lượng trong quá trình khai thác).
“Chưa sử dụng thường xuyên trạm cân để kiểm soát toàn bộ khoáng sản nguyên khai vận chuyển ra khỏi mỏ theo quy định. Hệ thống phun sương không hoạt động thường xuyên, nên bụi còn phát sinh tại khu vực nghiền và khu vực khai thác. Một số chỉ tiêu quan trắc về không khí khu vực xay nghiền đá vượt quá quy chuẩn cho phép (BOD, COD)”, kết luận nêu rõ.
Tổng cục Địa chất và Khoáng sản (TCĐC&KS) còn phát hiện một số thông tin, số liệu thể hiện trong hộ chiếu nổ mìn chưa chính xác, còn sơ sài. Cụ thể: Sơ đồ bố trí gác mìn trong hộ chiếu nổ mìn vẽ sơ sài không phù hợp với hiện trạng mỏ; thể hiện khoảng cách an toàn từ các điểm gác mìn và từ vị trí điểm hoả tới bãi mìn không đúng với khoảng cách thực tế.
Cắm biển báo an toàn trong khu vực mỏ chưa đầy đủ, nhất là tại một số vị trí tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn như khu vực dưới chân vách núi đá trong khai thác, trên các tầng có vận chuyển trong mỏ.
Đoàn thanh tra đã lập biên bản vi phạm hành chính và chuyển hồ sơ đề nghị UBND tỉnh Kiên Giang xử phạt với Công ty này.
Tổng cục trưởng TCĐC&KS đã yêu cầu Công ty chấm dứt ngay việc khai thác vượt ra ngoài ranh giới khu vực được cấp phép khai thác; báo cáo định kỳ hoạt động khai thác khoáng sản và thường xuyên sử dụng trạm cân để kiểm soát toàn bộ khoáng sản nguyên khai vận chuyển ra khỏi mỏ theo quy định.
“Lập hộ chiếu nổ mìn phải thể hiện chính xác, đầy đủ thông tin, số liệu theo quy định; bố trí các điểm gác mìn phù hợp với thực tế hiện trạng mỏ tại từng thời điểm nổ mìn để đảm bảo tuyệt đối an toàn khi nổ mìn”, TCĐC&KS yêu cầu.
Công ty Cổ phần Xi măng Hà Tiên mắc nhiều vi phạm trong hoạt động khai thác |
Khai thác vượt công suất được phép hàng năm
Ông Lại Hồng Thanh, Phó Tổng cục trưởng TCĐC&KS cũng đã ký Kết luận thanh tra đối với hoạt động khai thác, sử dụng đá vôi tại mỏ đá vôi xi măng núi Trầu, núi Còm (xã Hoà Điền và xã Dương Hoà, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang) của Công ty Cổ phần Xi măng Hà Tiên 1.
Công ty này đã khai thác vượt quá công suất được phép khai thác hàng năm ghi trong giấy phép khai thác khoáng sản. Cụ thể, năm 2016 sản lượng khai thác vượt quá công suất được phép khai thác hàng năm ghi trong giấy phép gần 1,7 triệu tấn; năm khai thác vượt công suất được phép khai thác ghi trong giấy phép gần 1,7 triệu tấn; năm 2018 khai thác vượt quá công suất được phép trên 1,65 triệu tấn.
Ngoài ra, Đoàn thanh tra còn phát hiện doanh nghiệp này đã khai thác khoáng sản có tổng diện tích vượt ra ngoài ranh giới khu vực được phép khai thác (theo bề mặt) đến dưới 10% tại khu vực Núi Còm về phía Nam và phía Đông của mỏ.
Đối với các hành vi khai thác vượt quá công suất được phép khai thác, Đoàn thanh tra đã lập biên bản vi phạm hành chính. Năm 2017, TCĐC&KS đã xử phạt vi phạm hành chính số tiền 300 triệu đồng.
Tháng 10/2019, cơ quan này tiếp tục ban hành quyết định xử phạt Công ty Cổ phần Xi măng Hà Tiên 1 tổng số tiền 240 triệu đồng; đồng thời có văn bản đề nghị UBND tỉnh Kiên Giang phối hợp, tiếp tục xử lý các vấn đề có liên quan đến việc thực hiện quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
Bên cạnh đó, TCĐC&KS đã kiến nghị UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo các sở, ngành có liên quan xem xét, xử lý các tồn tại, vi phạm trong lĩnh vực khác có liên quan; giám sát, đôn đốc các tổ chức khai thác đá vôi là đối tượng thanh tra thực hiện đầy đủ các nội dung đã được nêu ra trong kết luận thanh tra.
Liên quan lĩnh vực, Phó Tổng cục trưởng TCĐC&KS Lại Hồng Thanh cũng vừa ký kết luận thanh tra chuyên đề xác định sản lượng khoáng sản khai thác thực tế trong hoạt động khai thác, sử dụng đá vôi tại khu vực núi Khọe Lá, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang của Công ty Cổ phần Phân bón và Hóa chất Cần Thơ (trụ sở chính tại Khu công nghiệp Trà Nóc 1, Cần Thơ; người đại diện pháp luật là ông Lê Việt Phương - Chủ tịch HĐQT).
Qua đó phát hiện doanh nghiệp này khai thác vượt quá công suất được phép khai thác hàng năm ghi trong giấy phép khai thác khoáng sản: Năm 2017 là 161 nghìn tấn, năm 2018 là 150 nghìn tấn.
Khai thác vượt ra ngoài ranh giới khu vực được phép khai thác về phía Bắc khoảng 0,75ha. Sử dụng đá vôi sau khai thác làm vật liệu xây dựng thông thường không đúng mục đích sử dụng khoáng sản nêu trong dự án đầu tư.
“Không thông báo bằng văn bản về trình độ chuyên môn, năng lực quản lý của giám đốc điều hành mỏ cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép khai thác khoáng sản”, kết luận nêu.
Doanh nghiệp này còn lắp đặt trạm cân tại vị trí không phù hợp, không nộp báo cáo định kỳ hoạt động khai thác khoáng sản năm 2016-2017 cho TCĐC&KS theo quy định.
Cơ quan thanh tra còn phát hiện, công ty này chưa lập phương án trồng cây xanh xung quanh khu vực khai thác nhằm hạn chế bụi phát tán và làm mát không khí khu vực dự án theo Báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt. Hộ chiếu nổ mìn chưa ghi đầy đủ thông tin, số liệu theo quy định.
Không cắm biển báo an toàn trong khu vực mỏ, nhất là tại một số vị trí tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn như khu vực dưới chân vách núi đá vôi còn lại chưa khai thác hết phía sát bờ biển, trên tuyến đường vận chuyển trong mỏ.
TCĐC&KS đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính với Công ty Cổ phần Phân bón và Hóa chất Cần Thơ số tiền 484 triệu đồng và tước quyền sử dụng giấy phép khai thác khoáng sản 18 tháng.
Đồng thời có văn bản đề nghị UBND tỉnh Kiên Giang phối hợp, tiếp tục xử lý các vấn đề có liên quan đến việc thực hiện quyết định xử phạt và giám sát đôn đốc các tổ chức vi phạm chấp hành nghiêm.
TCĐC&KS cũng đã yêu cầu Công ty này dừng ngay việc khai thác vượt ra ngoài ranh giới khu vực được phép khai thác khoáng sản. Không được khai thác vượt quá công suất được phép khai thác hàng năm ghi trong giấy phép và lập hộ chiếu nổ mìn phải đầy đủ thông tin, số liệu theo quy định.