Hỏi: Năm 2015, khi người chồng cũ bạc ác, vũ phu bị tuyên án tù về hành vi cố ý gây thương tích cho tôi, tôi mới được giải phóng khỏi cuộc hôn nhân địa ngục. Ly hôn xong, tôi dẫn con trai (6 tuổi) đi nơi khác làm ăn, sinh sống.
Tôi rất mừng vì cuộc sống của mẹ con tôi giờ đây đã ổn định, tại nơi ở mới không ai biết về chuyện quá khứ của mẹ con tôi. Vì hận chồng cũ và muốn không còn liên quan, dính líu đến anh ta, nay tôi muốn làm thủ tục đổi họ cho con sang họ mẹ mà không cần sự đồng ý của chồng cũ có được không? (Chị Bùi Thị Oánh, 35 tuổi ở Bình Phước)
Luật sư tư vấn: Vấn đề chị hỏi, tại Khoản 1 Điều 27 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về quyền thay đổi họ như sau: “1. Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:
a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;
b) Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi; c) Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;
d) Thay đổi họ cho con theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc của con khi xác định cha, mẹ cho con;
đ) Thay đổi họ của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
e) Thay đổi họ theo họ của vợ, họ của chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại họ trước khi thay đổi;
g) Thay đổi họ của con khi cha, mẹ thay đổi họ;
h) Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.”
Bên cạnh đó, Khoản 1 Điều 7 Nghị định 123/2015/NĐ-CP quy định: “Việc thay đổi họ, chữ đệm, tên cho người dưới 18 tuổi theo quy định tại Khoản 1 Điều 26 của Luật Hộ tịch phải có sự đồng ý của cha, mẹ người đó và được thể hiện rõ trong Tờ khai; đối với người từ đủ 9 tuổi trở lên thi còn phải có sự đồng ý của người đó.”
Căn cứ theo các quy định trên, chị là người có quyền làm thủ tục thay đổi họ cho con từ họ cha sang họ mẹ .Tuy nhiên, do cháu bé chưa đủ 18 tuổi nên việc đổi họ này phải có sự đồng ý của cả cha và mẹ, nếu cháu từ 09 tuổi trở lên thì cần cả sự đồng ý của cháu nữa.
Như vậy, dù không muốn dính líu gì đến chồng cũ nhưng nếu chị muốn thay đổi họ cho con thì họ của người cha cháu bé sang theo họ mẹ thì chị vẫn phải có sự đồng ý cam kết bằng văn bản của người chồng cũ. Chúc chị sớm giải quyết ổn thỏa được vấn đề của mình.
