Hạn chế cấp Phiếu Lý lịch tư pháp số 2: Bảo vệ bí mật đời tư hay gây khó cho công dân?

Theo Dự thảo Luật, Phiếu LLTP số 2 sẽ không cấp cho cá nhân.
Theo Dự thảo Luật, Phiếu LLTP số 2 sẽ không cấp cho cá nhân.
(PLO) - Đó là vấn đề được đưa ra tại Phiên họp toàn thể lần thứ 6 của Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội diễn ra hôm qua (2/8) để thẩm tra Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp (LLTP). 

Phiếu LLTP số 2 bị lạm dụng

Những năm gần đây, cứ vào đầu mùa tuyển sinh đại học, cao đẳng, dư luận lại “nóng” lên cùng với những thông tin về các trường hợp thí sinh có điểm khá cao nhưng bị đánh trượt khỏi các trường thuộc ngành Công an vì vướng ở khâu…lý lịch. Chính bởi vậy, việc bảo vệ bí mật đời tư của công dân, hay xoá án tích… là những quy định mới trong Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật LLTP lần này. 

Theo Tờ trình của Chính phủ, trong 6 năm thi hành Luật, công tác cấp Phiếu LLTP đã cơ bản đáp ứng yêu cầu của người dân và thể hiện vai trò quan trọng của Phiếu LLTP trong quản lý nhà nước, quản lý xã hội. Tuy nhiên, công tác LLTP có nhiều hạn chế, như chưa phản ánh được những nội dung mới của Hiến pháp năm 2013; chưa đáp ứng được yêu cầu cải cách thủ tục hành chính; việc cấp Phiếu LLTP số 2 (thể hiện cả những án tích đã được xóa) bị lạm dụng… 

Phát biểu tại phiên họp, nhiều ý kiến đánh giá cao những quy định mới được thể hiện trong Dự thảo Luật lần này, đặc biệt là việc bỏ quy định về cấp Phiếu số 2 để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, cũng như bí mật đời tư của cá nhân, không làm ảnh hưởng đến ý nghĩa nhân đạo của chế định xoá án tích. Theo đại diện Bộ Tư pháp, quyền yêu cầu cấp Phiếu số 2 hiện nay đang bị lạm dụng và từ năm 2012 đến nay, tình trạng lạm dụng yêu cầu cá nhân phải nộp Phiếu số 2 ngày càng gia tăng. Để tránh tình trạng này, bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp và bí mật đời tư của cá nhân, không làm ảnh hưởng tới ý nghĩa nhân đạo của chế định xóa án tích, Dự án Luật đã bỏ quy định về cấp Phiếu số 2 của Luật LLTP năm 2009. 

“Dự án Luật sẽ đảm bảo đồng bộ theo hệ thống pháp luật hiện hành, đồng thời đảm bảo thực hiện theo đúng Hiến pháp năm 2013. Đặc biệt ở đây là nhấn mạnh đến quyền con người, quyền nhân thân đó là quyền bí mật đời tư; quyền được hoà nhập với cộng đồng; quyền được tham gia các sinh hoạt nghề nghiệp và sinh hoạt xã hội khác, khi mà công dân đã phạm tội và được xoá án tích”- ông Hoàng Quốc Hùng, Giám đốc Trung tâm LLTP quốc gia cho biết.

Cần thêm nhiều loại phiếu lý lịch khác

Cẩn trọng hơn, một số đại biểu đề nghị việc bỏ Phiếu số 2 cần được xem xét, đánh giá toàn diện cả ưu và nhược điểm. Theo ông Nguyễn Công Hồng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, Dự án Luật chưa có đánh giá tác động của việc bỏ cấp Phiếu LLTP số 2. Trên thực tế, chỉ có số lượng rất nhỏ các trường hợp trong số các đối tượng xin cấp Phiếu số 2 đã từng có án tích, nên không thể vì bảo đảm bí mật của đối tượng này mà ảnh hưởng đến nhiều cá nhân khác. Mặt khác, đánh giá của Chính phủ cho thấy nhu cầu cấp Phiếu số 2 của cá nhân ngày một tăng để phục vụ mục đích xin thị thực nhập cảnh, định cư, kết hôn, xuất khẩu lao động… theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức trong nước và nước ngoài. Nếu Dự án Luật bỏ quy định về cấp Phiếu số 2 có thể gây khó khăn và ảnh hưởng đến quyền lợi của chính công dân Việt Nam. 

Từ thực tế này, nhiều đại biểu cho rằng việc các tổ chức nước ngoài yêu cầu LLTP cũng cần được xem xét một cách hợp lý. Bởi nếu họ hoạt động tại Việt Nam thì phải theo quy định pháp luật của Việt Nam, nhưng nếu công dân Việt Nam ra nước ngoài làm việc, học tập cần phải theo quy định pháp luật nước sở tại và yêu cầu của tổ chức đó.

Đưa ra quan điểm “trước mắt không đồng ý bỏ Phiếu LLTP số 2”, nhưng Luật sư Trương Trọng Nghĩa đề nghị Dự án Luật cần quy định rõ cơ quan, tổ chức nào được yêu cầu cung cấp Phiếu LLTP số 2 và chứng minh dùng để làm gì, quy định chế tài thật nghiêm nếu để lộ thông tin của cá nhân…

Ngoài hai loại ý kiến trên, một số đại biểu lại đề xuất ý kiến cần thêm nhiều loại phiếu LLTP với các cấp độ khác nhau để phù hợp với nhu cầu, yêu cầu thực tế. 

Trước đó, tại phiên họp đầu tiên của Ban soạn thảo Dự án Luật do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long - Trưởng Ban soạn thảo chủ trì, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Tài chính) Trần Xuân Long cho rằng phải đánh giá có đúng Phiếu số 2 vi phạm bí mật đời tư của cá nhân hay không vì Luật hiện hành đang cho phép công dân được quyền yêu cầu cấp Phiếu số 2, nhưng dự kiến sửa đổi không còn quyền này nữa liệu có hợp lý không? Trong khi đó, đại diện VKSNDTC cũng kiến nghị cân nhắc có nên tiếp tục duy trì quy định về Phiếu số 2, bởi một khi đã được xóa án tích thì người đã được xóa án tích phải bình đẳng với người không có án tích, trong khi Phiếu số 2 thể hiện cả những án tích đã được xóa là ảnh hưởng đến việc tái hòa nhập cộng đồng của họ.

Đánh giá cao các hồ sơ của Ban soạn thảo cơ bản đầy đủ, nhưng vẫn còn một số vấn đề các thành viên Ủy ban Tư pháp băn khoăn, bởi vậy kết luận phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga đề nghị Ban soạn thảo cần có đánh giá tác động đầy đủ của Dự thảo Luật đối với từng trường hợp cụ thể (đối với đối tượng đi xuất cảnh, kết hôn với người nước ngoài, xuất khẩu lao động, học tập…), qua đó cân nhắc việc Dự thảo Luật có bỏ cấp Phiếu LLTP số 2. 

Đọc thêm

TS Lê Việt Nga: Người góp sức mở những “cung đường” cho hàng Việt vươn xa

TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương)
(PLVN) -  Chỉ từ một lời “rủ rê” mà TS. Lê Việt Nga - Nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã có 13 năm gắn bó với cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Từ cuộc vận động này, cùng với nỗ lực, nhiệt huyết và tình yêu với hàng Việt của TS. Lê Việt Nga mà hàng Việt đã có một “cuộc trường chinh vạn dặm” vượt ra khỏi biên giới quốc gia, xuất hiện trên kệ những hệ thống siêu thị lớn nhất trên thế giới…

Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW

Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh phát biểu kết luận phiên họp.
(PLVN) -Ngày 20/11, Bộ Tư pháp đã tổ chức Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Bộ Tư pháp quán triệt và triển khai Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp

Bộ Tư pháp quán triệt và triển khai Kết luận của Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp
(PLVN) - Ngày 20/11, Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị quán triệt và triển khai Thông báo số 108-TB/VPTW về kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại buổi làm việc với Ban cán sự đảng Bộ Tư pháp và Phiên họp thứ nhất Ban Chỉ đạo của Bộ Tư pháp về tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”.

Chung sức, đồng lòng thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới

Tổng Bí thư Tô Lâm, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực chủ trì cuộc họp Thường trực Ban chỉ đạo, ngày 30/10/2024. Ảnh: TTXVN
(PLVN) -Sau gần 40 năm đổi mới, dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, tình hình kinh tế - xã hội đất nước có bước chuyển mình mạnh mẽ, đột phá, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân. Bên cạnh những thành tựu to lớn, Việt Nam phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có tình trạng lãng phí, gây tác họa nghiêm trọng, lâu dài, khó khắc phục, cản trở đất nước vươn mình, giàu mạnh. Bởi vậy, hiện nay, Đảng, Nhà nước coi triệt bỏ lãng phí là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu.

Cô giáo Lê Thị Lan Phương: “Người lái đò” thắp sáng tri thức pháp luật cho học sinh nơi dải đất biên cương

Cô giáo Lê Thị Lan Phương, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú tỉnh Cao Bằng
(PLVN) -Sau bao năm cống hiến cho sự nghiệp trồng người, cô giáo Lê Thị Lan Phương đã để lại nhiều dấu ấn cho các thế hệ học trò Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh Cao Bằng. Cô vinh dự được nhận nhiều danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng như Chiến sĩ thi đua cấp tỉnh (6 lần); Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Tỉnh ủy Cao Bằng, UBND tỉnh Cao Bằng.

Góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý

Góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý
(PLVN) - Trong khuôn khổ dự án “Tăng cường Trợ giúp pháp lý cho người nghèo và đối tượng yếu thế” do Ngân hàng Thế giới (WB) tài trợ từ nguồn vốn của Quỹ phát triển xã hội Nhật Bản (JSDF), với tư cách là cơ quan chủ quản, ngày 19/11, Bộ Tư pháp tổ chức Hội thảo góp ý tài liệu hướng dẫn tiêu chí đánh giá chất lượng trợ giúp pháp lý – Phần về điều ước quốc tế, kinh nghiệm quốc tế.

PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh: Tấm gương sáng trong phong trào thi đua yêu nước

PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II
(PLVN) - PGS.TS Nguyễn Tấn Vinh hiện là Phó Bí thư Đảng ủy; Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực II - ông là một trong những cá nhân có đóng góp nổi bật trong lĩnh vực giảng dạy, nghiên cứu khoa học và phong trào thi đua yêu nước. Trải qua hành trình sự nghiệp hơn 20 năm, ông đã để lại nhiều dấu ấn sâu đậm và thành tựu, góp phần vào sự phát triển của nền giáo dục chính trị tại Việt Nam.

Lãnh đạo Bộ Tư pháp chúc mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11

Lãnh đạo Bộ Tư pháp chúc mừng Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11
(PLVN) - Nhân dịp kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, lãnh đạo Bộ Tư pháp cùng lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ đến thăm, chúc mừng Bộ Giáo dục và Đào tạo, Trường Đại học Luật Hà Nội, Học viện Tư pháp và gửi lẵng hoa tươi thắm đến các cơ sở giáo dục, đào tạo luật thuộc Bộ Tư pháp.

Tăng cường thực thi hiệu quả Công ước quốc về các quyền dân sự và chính trị

Cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Ngày 19/11, Bộ Tư pháp phối hợp với Văn phòng Ban Chỉ đạo Nhân quyền của Chính phủ chủ trì tổ chức Hội nghị tổng kết tình hình thực hiện Quyết định 1252/QĐ-TTg ngày 26/9/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch tăng cường thực thi hiệu quả Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (ICCPR).

Thực thi pháp luật trở thành một giá trị, một yêu cầu rất cao trong Nhà nước pháp quyền

GS.TS Hoàng Thế Liên, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Tư pháp.
(PLVN) - Theo GS.TS Hoàng Thế Liên, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Tư pháp, nếu pháp luật không được thực thi một cách công bằng thì Nhà nước pháp quyền chưa phải là Nhà nước pháp quyền trên thực tế. Do đó, yêu cầu thực thi pháp luật trở thành một giá trị, một yêu cầu rất cao trong Nhà nước pháp quyền.

Vụ trưởng Lê Thị Thúy Sen và “Khéo khôn với tiền…”

Vụ trưởng Vụ truyền thông Ngân hàng nhà nước Việt Nam Lê Thị Thúy Sen
(PLVN) - Ngay sau khi ra mắt, "Khéo khôn với tiền - Tránh những ưu phiền” của tác giả Lê Thị Thúy Sen đã trở thành hiện tượng xuất bản trong hệ thống sách kiến thức khoa học của NXB Kim Đồng. Hóa ra những kiến thức khô khan, khó hiểu về tài chính- ngân hàng được tác giả khéo léo hóa giải để trở nên đơn giản, dễ hiểu…

Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức chương trình 'An toàn giao thông hành trang vững bước tương lai'

Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức chương trình 'An toàn giao thông hành trang vững bước tương lai'
(PLVN) - Chiều nay, 18/11, tại Trường Trung học cơ sở Đông Tiến, xã Đông Tiến, huyện Quỳnh Phụ (tỉnh Thái Bình), Báo Pháp luật Việt Nam phối hợp Thường trực huyện Quỳnh Phụ tổ chức chương trình “An toàn giao thông hành trang vững bước tương lai”, nhằm nâng cao nhận thức về an toàn giao thông cho học sinh, góp phần xây dựng một thế hệ trẻ với ý thức trách nhiệm cao đối với bản thân và cộng đồng.