Tại buổi lễ, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, đại diện Cục Di sản Văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã công bố Quyết định công nhận bảo vật Quốc gia "Hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn". Dịp này, Sở Văn hóa - Thể thao tỉnh Bình Định cũng tiến hành giới thiệu tới công chúng rộng rãi các bảo vật quốc gia được công nhận tại địa phương.
 |
Các đại biểu tham dự Lễ công bố |
Phát biểu tại buổi lễ, ông Lâm Hải Giang, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định đánh giá cao những nỗ lực của Sở Văn hóa và Thể thao cùng các địa phương, tổ chức, cá nhân trên địa bàn trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa của tỉnh Bình Định.
 |
Tỉnh Bình Định nhận Quyết định của Thủ tướng Chính phủ công nhận Bảo vật quốc gia đối với Hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn. |
Qua đây, ông Lâm Hải Giang cũng đề nghị Sở Văn hoá và Thể thao tiếp tục tăng cường tuyên truyền, giới thiệu về giá trị của các bảo vật quốc gia trên các phương tiện thông tin đại chúng, nền tảng mạng xã hội gắn với công tác bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh.
 |
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định Lâm Hải Giang phát biểu tại buổi lễ |
Đồng thời, Sở Văn hoá và Thể thao tỉnh Bình Định chỉ đạo cơ quan chuyên môn tiếp tục nghiên cứu các bảo vật quốc gia, các hiện vật quý mà Bảo tàng tỉnh và các tổ chức, cá nhân đang lưu giữ để xác định niên đại, giá trị lịch sử và giá trị nghệ thuật cũng như rà soát, nghiên cứu, sưu tầm và lựa chọn các hiện vật tiêu biểu, đáp ứng các tiêu chí để lập hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ công nhận bảo vật quốc gia nhằm bảo tồn và tôn vinh giá trị di sản văn hóa trên quê hương Bình Định.
 |
Tượng sư tử đá thành Đồ Bàn |
Bình Định có chiều dài lịch sử với những trầm tích văn hóa đa dạng và đặc sắc. Đến nay, Bình Định có 150 di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh được xếp hạng, trong đó có 2 di tích quốc gia đặc biệt, 34 di tích quốc gia và 114 di tích cấp tỉnh cùng với hàng nghìn cổ vật đang được Bảo tàng tỉnh, Bảo tàng Quang Trung và các tổ chức, cá nhân lưu giữ.
Hai tượng sư tử đá (cao 1,05 m, dài 1,2 m, lưng rộng nhất 0,6 m) được phát hiện vào năm 1992, tại thôn Bả Canh, xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn, ở gần tháp Cánh Tiên trong khu vực thành Đồ Bàn.
Đây là những tác phẩm điêu khắc Chămpa, có niên đại cuối thế kỷ XI - đầu thế kỷ XII. Trong quá trình lập hồ sơ đề nghị công nhận bảo vật quốc gia, tỉnh Bình Định thống nhất tên gọi hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn, gắn với địa danh nơi phát hiện để thuận lợi cho việc phân tích, so sánh các yếu tố nghệ thuật.
Từ năm 2015 - 2024, qua các đợt công nhận bảo vật quốc gia theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, Bình Định có 13 bảo vật quốc gia là những tác phẩm điêu khắc đá Champa. Trong đó, Bảo tàng tỉnh hiện đang lưu giữ 8 bảo vật quốc gia, gồm: Phù điêu nữ thần Mahisha Sura Mardini, niên đại đầu thế kỷ XII; phù điêu thần Brahma, niên đại cuối thế kỷ XII; cặp phù điêu chim thần Garuda diệt rắn, niên đại thế kỷ XII - XIV; phù điêu nữ thần Sarasvati, niên đại đầu thế kỷ XII; phù điêu Thần hộ pháp Mả Chùa, niên đại thế kỷ XII; Hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn, niên đại cuối thế kỷ XI - đầu thế kỷ XII.
Còn lại 5 bảo vật quốc gia hiện đang lưu giữ ở các địa phương, gồm: Cặp voi đá thành Đồ Bàn, niên đại nửa sau thế kỷ XII, nằm trong khuôn viên thành Đồ Bàn (nay là thành Hoàng Đế), xã Nhơn Hậu, thị xã An Nhơn; Hai tượng Hộ pháp chùa Nhạn Sơn, niên đại thế kỷ XII - XIII, tại chùa Nhạn Sơn, xã Nhơn Hậu; tượng thần Shiva chùa Linh Sơn, niên đại thế kỷ XV, tại chùa Linh Sơn, xã Nhơn Hội, thành phố Quy Nhơn.
Cả 13 bảo vật quốc gia trên là những hiện vật gốc độc bản, quý hiếm, hình thức độc đáo; có giá trị lớn đối với công tác nghiên cứu và nhận thức các vấn đề về văn hóa - lịch sử liên quan đến văn hóa Champa trên vùng đất Bình Định. Đây không chỉ là tư liệu khoa học quan trọng đối với khảo cổ học, mà còn có giá trị lớn đối với nghiên cứu lịch sử, văn hóa, mỹ thuật, tôn giáo của dân tộc.
