Hải quân chiến thắng trận đầu - Mốc son chói lọi trong lịch sử kháng chiến chống Mỹ, cứu nước

Trung tướng Nguyễn Văn Bổng - Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân chủng Hải quân, chủ trì buổi Lễ.

Cùng dự Lễ có Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký; Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Cao Tường Huy; các đại biểu trong Thường trực Tỉnh ủy, UBND, UBMTTQ Việt Nam tỉnh Quảng Ninh; các đại biểu đại diện Bộ Tư lệnh Quân chủng Hải quân, Bộ đội Biên Phòng, Cảnh Sát biển Việt Nam, Quân khu 3, Quân chủng PK-KQ; đại biểu cựu chiến binh, anh hùng LLVT nhân dân và đông đảo cán bộ đoàn viên thanh niên địa phương.

Cách đây tròn 60 năm, ngày 2 và 5/8/1964, ngay trong lần đầu ra quân chiến đấu, Hải quân nhân dân Việt Nam đã đánh đuổi tàu khu trục Ma-đốc của đế quốc Mỹ. Sau khi tàu Ma-đốc bị đánh đuổi khỏi vùng biển của nước ta, đêm 4/8/1964, đế quốc Mỹ dựng lên “Sự kiện Vịnh Bắc bộ” để mở chiến dịch “trả đũa” mang tên “Mũi tên xuyên” (Operation Pierce Arrow).

Ngày 5/8/1964, Mỹ sử dụng hàng chục máy bay tiêm kích và cường kích hiện đại, chia làm 3 đợt bất ngờ tấn công cùng lúc vào các mục tiêu kinh tế, căn cứ, kho tàng, nơi trú đậu tàu của nước ta dọc theo ven biển: Từ cảng Gianh (Quảng Bình); Cửa Hội, Vinh, Bến Thủy (Nghệ An); Lạch Trường (Thanh Hóa) đến Hòn Gai, Bãi Cháy (Quảng Ninh), hòng tiêu diệt lực lượng Hải quân của ta, mở đầu kế hoạch chiến tranh phá hoại quy mô lớn đối với miền Bắc.

Trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, 13 giờ 35 phút ngày 5/8/1964, nhiều tốp máy bay phản lực hiện đại của Mỹ từ hạm đội 7 ồ ạt bay vào ném bom, bắn phá cảng hải quân của ta ở Bãi Cháy và một số nơi của thị xã Hòn Gai. Với tinh thần cảnh giác và sẵn sàng chiến đấu cao, ngay từ phút đầu, các đơn vị hải quân, pháo cao xạ đã dũng cảm đánh trả máy bay địch. Các chiến sĩ bộ binh, công an vũ trang, dân quân tự vệ đã hiệp đồng chặt chẽ với bộ đội pháo cao xạ, tạo thành lưới lửa phòng không dày đặc nhiều tầm.

Trong trận thử lửa đầu tiên, quân và dân Quảng Ninh đã bắn trúng 3 máy bay Mỹ, trong đó có 2 chiếc rơi tại chỗ. Trong đó tên Trung úy E.Alvarez, lái máy bay A4D, bị Trung đội súng 14,5 ly bắn rơi lúc 14 giờ 43 phút ngày 5/8/1964 và bị bắt sống tại vụng Hòn Mối - Vịnh Hạ Long.

Trong lời tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ, Trung tướng Nguyễn Văn Bổng, Chính ủy Hải quân đã khẳng định: Xương máu của các anh hùng liệt sĩ đã đổ xuống cho sự nghiệp giải phóng dân tộc đã góp phần cho biển, đảo Tổ quốc ngày càng giàu đẹp. Tinh thần "dám đánh, quyết đánh và biết đánh thắng" của chiến thắng trận đầu đã lan tỏa, thấm sâu và trở thành điểm tựa tinh thần vô giá đối với Bộ đội Hải quân và quân dân cả nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Chiến thắng trận đầu ngày 2 và 5/8/1964 thể hiện sức mạnh chính trị, tinh thần của toàn dân tộc; ý chí dám đánh, quyết đánh và biết đánh thắng của Bộ đội Hải quân và quân dân miền Bắc. Trong trận chiến đấu ấy, nhiều cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ta đã anh dũng ngã xuống và bị thương. Trong đó có 78 cán bộ, chiến sĩ Hải quân đã anh dũng hy sinh. Máu của các anh đã thấm đẫm, hoà quyện vào biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, tô thắm lá cờ vinh quang của Đảng, của Tổ quốc, làm sáng đẹp hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”, làm rạng rỡ trang sử vẻ vang của Quân đội nhân dân Việt Nam Anh hùng. Đó là những tấm gương sáng ngời chủ nghĩa anh hùng cách mạng, hy sinh quên mình vì Tổ quốc, vì nhân dân.

Trong không khí trang trọng, thành kính, các đại biểu cùng ôn lại chiến công của thế hệ cha anh đi trước, tưởng nhớ và tỏ lòng biết ơn vô hạn, đồng thời nhận thức rõ trách nhiệm lớn lao trọng sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.

Các đại biểu đã đặt vòng hoa, dâng hương, thả hoa và hạc giấy tại vùng biển Cửa Lục để bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc các Anh hùng liệt sĩ và nhân dân đã anh dũng hy sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Lễ tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ và mhân dân hy sinh trong Chiến thắng trần đầu của Hải quân nhân dân Việt Nam là hoạt động nhân văn cao cả, thể hiện tinh thần "Uống nước, nhớ nguồn" của toàn dân tộc, nhân dân các thế hệ. Đây cũng là sự kiện ý nghĩa, bày tỏ lòng tri ân sâu sắc, niềm tự hào của nhân dân Quảng Ninh hướng về dịp kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7 (1947-2024).

Các đại biểu thả hoa tưởng niệm các Anh hùng liệt sỹ và nhân dân hy sinh trong Chiến thắng trận đầu.

Chiến thắng oanh liệt này đã mở ra truyền thống đánh thắng trận đầu của quân và dân miền Bắc trong cuộc đọ sức với lực lượng không quân, hải quân của đế quốc Mỹ. Trên trường quốc tế, hành động của Mỹ đã tạo nên một làn sóng ủng hộ Việt Nam, chống Mỹ xâm lược trên thế giới và cả trong lòng nước Mỹ.

Chiến thắng trận đầu ngày 2 và 5/8/1964 của quân và dân miền Bắc bắt nguồn từ tầm nhìn xa trông rộng, sự chỉ đạo chiến lược tài tình sáng suốt của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, có ý nghĩa to lớn về nhiều mặt, đặc biệt là về mặt chính trị và quân sự, là một mốc son chói lọi trong lịch sử kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc Việt Nam.

Chiến công này đã giáng một đòn mạnh mẽ vào ý chí leo thang chiến tranh của kẻ thù; tạo khí thế, niềm tin vào vũ khí, trình độ tổ chức, chỉ huy, vào khả năng chiến đấu của bộ đội, đồng thời, khẳng định quân và dân ta hoàn toàn có khả năng đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân Mỹ.

Sự kiện còn là biểu tượng của bản lĩnh Việt Nam kiên cường, bất khuất, của dân tộc yêu tự do, độc lập, không bao giờ chịu khuất phục trước kẻ thù xâm lược; của trí tuệ, lòng yêu nước, căm thù giặc và nghệ thuật quân sự Việt Nam được kế thừa, phát triển trong thời đại Hồ Chí Minh.