Hải Phòng triển khai Nghị quyết 57: Khơi thông sức mạnh khoa học, đổi mới sáng tạo
(PLVN) - Thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về “Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”, cùng với tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP Hải Phòng lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Hải Phòng đang tập trung phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, coi đây là động lực then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy tăng trưởng nhanh, xanh và bền vững, hiện thực hóa khát vọng trở thành trung tâm công nghiệp, dịch vụ, đổi mới sáng tạo của cả nước...
Tạo môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo
Với tầm nhìn chiến lược và khát vọng vươn lên, Hải Phòng đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành TP cảng biển công nghiệp hiện đại, văn minh, sinh thái và đáng sống tầm cỡ khu vực Đông Nam Á. Trong tiến trình đó, khoa học, công nghệ (KHCN), đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (CĐS) được xác định là động lực then chốt, là chìa khóa mở đường cho tăng trưởng nhanh, xanh và bền vững.
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 cũng đã xác định rõ một trong ba đột phá chiến lược là “Phát triển mạnh mẽ KHCN, đổi mới sáng tạo, CĐS toàn diện”, đồng thời cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị vào điều kiện thực tiễn địa phương.
Nhận thức rõ vai trò trọng yếu của Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, Ban Thường vụ Thành ủy Hải Phòng đã nhanh chóng kiện toàn Ban Chỉ đạo phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và CĐS, do Bí thư Thành ủy Hải Phòng trực tiếp làm Trưởng ban. Đây là bước đi thể hiện rõ quyết tâm đặt KHCN, đổi mới sáng tạo ở vị trí trung tâm trong chiến lược phát triển TP. Cùng với đó, UBND TP thành lập Ban Chỉ đạo cấp hành chính, xây dựng Kế hoạch hành động cụ thể, giao nhiệm vụ, chỉ tiêu rõ ràng cho từng Sở, ngành, địa phương. Từ cấp TP đến cơ sở, các xã, phường đều thành lập Ban chỉ đạo, xây dựng kế hoạch hành động, gắn với nhiệm vụ CĐS trong quản lý, y tế, giáo dục, đất đai, hành chính công. Nhờ đó, hệ thống chính trị toàn TP được “kích hoạt” đồng bộ, tạo chuyển biến rõ nét từ nhận thức đến hành động, tạo tiền đề cho những kết quả bước đầu ấn tượng.

Trong giai đoạn 2020 - 2025, Hải Phòng đã đẩy mạnh đầu tư cho lĩnh vực KHCN, Nếu năm 2021, ngân sách chi cho KHCN là 63 tỷ đồng thì đến năm 2024 đã tăng lên 217 tỷ đồng (gấp hơn ba lần). TP hiện có hơn 70 doanh nghiệp KHCN, hơn 1.400 doanh nghiệp công nghệ số và gần 9.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa ứng dụng nền tảng số trong sản xuất - kinh doanh.
Nhiều mô hình doanh nghiệp tiên phong trong đổi mới sáng tạo đã hình thành và phát huy hiệu quả rõ rệt. Điển hình như: Công ty TNHH LG Display Việt Nam Hải Phòng ứng dụng tự động hóa và trí tuệ nhân tạo trong quản lý chuỗi cung ứng; Công ty cổ phần Shinec - chủ đầu tư Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền - xây dựng mô hình khu công nghiệp sinh thái, tuần hoàn, ứng dụng công nghệ xanh trong xử lý nước thải, rác thải; Tập đoàn DEEP C triển khai hệ thống năng lượng tái tạo và quản lý vận hành thông minh tại các khu công nghiệp; Tổ hợp nhà máy VinFast tại đặc khu Cát Hải đặt mục tiêu sản xuất 1 triệu xe ô tô điện vào năm 2030… Những mô hình này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, mà còn thể hiện bước chuyển mạnh mẽ trong tư duy phát triển - coi đổi mới sáng tạo là văn hóa doanh nghiệp và là nền tảng cho năng lực cạnh tranh bền vững.
Không chỉ tập trung phát triển công nghiệp, TP Hải Phòng còn đặt trọng tâm vào mô hình đô thị thông minh, đẩy mạnh số hoá dịch vụ công, xây dựng dữ liệu dùng chung, tăng cường an ninh mạng; đồng thời xây dựng cảng thông minh, logistic xanh; triển khai các dự án năng lượng tái tạo như điện gió, điện mặt trời áp mái. Đến năm 2025, Hải Phòng đã phủ sóng 4G toàn địa bàn, thử nghiệm 5G tại các khu công nghiệp, hoàn thành kết nối cơ sở dữ liệu đất đai, dân cư, giáo dục. Các nền tảng số như Cổng dịch vụ công trực tuyến; trung tâm giám sát, điều hành thông minh (IOC) được vận hành hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp. Đây là nền tảng quan trọng đưa Hải Phòng trở thành đô thị thông minh kiểu mẫu của vùng Duyên hải Bắc Bộ, đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo diễn ra ở các cấp - từ chính quyền đến doanh nghiệp và cộng đồng.

Hoàn thiện cơ chế, chính sách khơi dậy tiềm năng sáng tạo, bứt phá
Theo công bố mới đây của Bộ Khoa học và Công nghệ tại Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2025, Hải Phòng xếp thứ tư cả nước trong Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII), chỉ sau TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và tỉnh Quảng Ninh. Đặc biệt, Hải Phòng là địa phương dẫn đầu cả nước ở trụ cột về thể chế, phản ánh rõ môi trường chính sách năng động, linh hoạt, tạo điều kiện cho doanh nghiệp sáng tạo, nghiên cứu và phát triển.
Theo ông Lê Lương Thịnh, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hải Phòng, những kết quả Hải Phòng đạt được thời gian qua thể hiện nỗ lực vượt trội của TP trong thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội. Để tiếp tục duy trì vị thế trong top 5 địa phương dẫn đầu cả nước về đổi mới sáng tạo, TP Hải Phòng đang tập trung rà soát, hoàn thiện các chỉ tiêu thuộc bảy trụ cột của chỉ số PII, chú trọng đặc biệt đến yếu tố nhân lực, hạ tầng, thể chế và thị trường KHCN.
Tới đây, Sở Khoa học và Công nghệ được giao xây dựng, hoàn thiện, trình HĐND TP Hải Phòng ban hành các cơ chế, chính sách mới, trong đó có các nội dung trọng tâm như: ưu đãi thuế, hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; chính sách khuyến khích doanh nghiệp KHCN thuê, sử dụng tài sản công, hạ tầng kỹ thuật phục vụ nghiên cứu, sản xuất. Bên cạnh đó, Hải Phòng chú trọng hợp tác quốc tế trong lĩnh vực KHCN, thu hút các tổ chức, viện nghiên cứu, doanh nghiệp nước ngoài mở trung tâm R&D tại TP; tăng cường liên kết “ba nhà”: Nhà nước - Nhà trường - Nhà doanh nghiệp nhằm hình thành chuỗi giá trị đổi mới sáng tạo khép kín, hiệu quả.

Hải Phòng đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng chính quyền kiến tạo, lấy đổi mới sáng tạo làm động lực chủ đạo cho phát triển bền vững. Việc hoàn thiện cơ chế, chính sách đồng bộ không chỉ tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân, mà còn khơi dậy mạnh mẽ tinh thần sáng tạo, cống hiến trong toàn xã hội, góp phần đưa Hải Phòng bứt phá, vươn tầm trở thành trung tâm công nghiệp - dịch vụ - đổi mới sáng tạo hàng đầu cả nước.
Bên cạnh đó, xây dựng chính quyền số năng động, kiến tạo, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm. Hoàn thiện hệ thống dùng chung, Trung tâm điều hành thông minh; đầu tư trung tâm dữ liệu và nghiên cứu xây dựng trung tâm tính toán hiệu năng cao. Phát triển kinh tế số về biển, hình thành cảng biển thông minh, logistics số, công viên kinh tế số. Đẩy mạnh phát triển xã hội số, bảo đảm an ninh mạng và chủ quyền dữ liệu quốc gia...