Hải Phòng: Phát huy lợi thế kép trong kết nối nông sản vùng Đồng bằng sông Hồng

Diễn đàn được tổ chức với mục tiêu kết nối chuỗi giá trị nông sản vụ Đông theo hướng hiệu quả và bền vững hơn. Thông qua việc tăng cường liên kết giữa vùng sản xuất với nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp phân phối, chương trình hướng tới giảm chi phí sản xuất, hạn chế thất thoát sau thu hoạch, đồng thời nâng cao hiệu quả lưu thông hàng hóa.

Theo báo cáo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng, vụ Đông 2025-2026 toàn TP Hải Phòng đã trồng được khoảng 29.500 ha, tăng 450 ha so vụ đông năm trước, trong đó diện tích cây rau các loại khoảng 22.700 ha, sản lượng rau khoảng 700.000 tấn; cây ngô 1.700ha, sản lượng 12.500 tấn; cây màu còn lại 5.100 ha, sản lượng khoảng 60.000 tấn. Về thị trường tiêu thụ, khoảng 30% sản lượng rau vụ đông để phục vụ nhu cầu của người dân tại chỗ trên địa bàn TP, còn lại hơn 70% sản lượng cung cấp ngoài TP và xuất khẩu, đặc biệt có những sản phẩm (củ cà rốt) có trên 80% sản lượng là để phục vụ xuất khẩu. Sản xuất vụ đông của TP đã đạt được thắng lợi toàn diện cả về năng suất, sản lượng, giá bán và hiệu quả kinh tế cao, cao nhất so với các vụ đông trong 5 năm gần đây.

Mặc dù tiềm năng, thế mạnh sản xuất rau, quả của TP Hải Phòng rất lớn, nhưng còn một số hạn chế như công nghệ, kỹ thuật sản xuất, sơ chế, chế biến, bảo quản còn lạc hậu, Sở Nông nghiệp và Môi trường đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường hỗ trợ Hải Phòng xây dựng khu sơ chế, chế biến, bảo quản sâu về nông sản đại diện vùng đồng bằng Sông Hồng và khu vực; giới thiệu các doanh nghiệp xuất khẩu để kết nối, ký kết bao tiêu nông sản để xuất khẩu, có chính sách mở rộng thị trường xuất khẩu; giới thiệu các doanh nghiệp đến Hải Phòng tìm hiểu, hợp tác, đầu tư nhà máy, cơ sở sản xuất chế biến rau và các sản phẩm nông nghiệp khác. Đồng thời, hỗ trợ TP sản xuất nông nghiệp công nghệ cao; liên kết sản xuất - tiêu thụ sản phẩm; bảo quản, chế biến sau thu hoạch, cơ giới hóa sản xuất nông nghiệp…

Phát biểu tại Diễn đàn, bà Lương Thị Kiểm, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng cho biết: Sau hợp nhất, Hải Phòng trở thành TP Cảng có quy mô lớn, hội tụ đầy đủ ba trụ cột mà rất ít địa phương trong cả nước có được. Đó là một thị trường nội đô rộng lớn với sức mua cao, nhu cầu tiêu dùng thực phẩm đa dạng và ổn định; một vùng sản xuất nông nghiệp quan trọng của Đồng bằng sông Hồng với thế mạnh về lúa gạo, rau màu, cây ăn quả và thủy sản. Đồng thời là cửa ngõ giao thương quốc tế với hệ thống cảng biển nước sâu, sân bay quốc tế, mạng lưới cao tốc và đường sắt kết nối toàn vùng.

Chính sự kết hợp đồng thời giữa sản xuất mạnh - tiêu thụ lớn - logistics quốc tế thuận lợi đã tạo nên lợi thế kép đặc biệt, giúp Hải Phòng không chỉ phát triển nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn mà còn có điều kiện thuận lợi để tổ chức tiêu thụ, chế biến và xuất khẩu nông sản một cách hiệu quả, bền vững.

Năm 2025, Hải Phòng tiếp tục phát triển sản xuất vụ Đông theo hướng hàng hóa tập trung, gắn với thị trường và liên kết chuỗi giá trị. Toàn TP sản xuất khoảng 29.500 ha cây vụ Đông, với tổng sản lượng nông sản ước đạt khoảng 770.000 tấn. Sản xuất vụ Đông đã hình thành nhiều vùng sản xuất hàng hóa tập trung, quy mô lớn, áp dụng quy trình VietGAP, có nhãn hiệu tập thể, từng bước đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Bên cạnh những nỗ lực của các địa phương, doanh nghiệp, hợp tác xã và bà con nông dân, một yếu tố có ý nghĩa then chốt, mang tính nền tảng đối với phát triển nông nghiệp hàng hóa quy mô lớn chính là hệ thống cơ chế, chính sách của TP. HĐND TP Hải Phòng đã ban hành và thông qua nhiều nghị quyết quan trọng, kịp thời cụ thể hóa chủ trương của Trung ương, tạo hành lang pháp lý và nguồn lực thiết thực để thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, trong đó có sản xuất và tiêu thụ nông sản vụ Đông.

Đáng chú ý, Nghị quyết số 51/2025/NQ-HĐND ngày 11/12/2025 về Ban hành Quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung trên địa bàn thành phố giai đoạn 2026-2030, cụ thể hỗ trợ: Hỗ trợ thuê đất nông nghiệp để sản xuất trồng trọt hàng hóa quy mô lớn; Hỗ trợ xây dựng nhà lưới, nhà màng; Hỗ trợ sản xuất trồng trọt theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, Global GAP, Halal; Hỗ trợ cơ giới hóa trong sản xuất, bảo quản, chế biến nông sản. Các chính sách này tạo động lực mạnh mẽ cho nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp yên tâm đầu tư, liên kết sản xuất - tiêu thụ.

Bên cạnh đó, Nghị quyết số 19/2021/NQ-HĐND về định mức chi cho hoạt động khuyến nông đã góp phần nâng cao hiệu quả công tác chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, xây dựng mô hình trình diễn, đào tạo, tập huấn và thông tin tuyên truyền. Qua đó hỗ trợ nông dân, hợp tác xã tiếp cận nhanh hơn với khoa học công nghệ, quy trình sản xuất tiên tiến và tư duy sản xuất gắn với thị trường.

Việc ban hành và triển khai đồng bộ các nghị quyết, Hải Phòng đã và đang tạo lập môi trường thuận lợi, động lực mạnh mẽ cho các tổ chức, cá nhân sản xuất nông nghiệp; đồng thời khuyến khích doanh nghiệp tham gia liên kết đầu tư, bao tiêu sản phẩm một cách hiệu quả, bền vững, nhất là đối với các sản phẩm vụ Đông có sản lượng lớn, thu hoạch tập trung. Đây chính là nền tảng quan trọng để nông nghiệp Hải Phòng bứt phá mạnh mẽ, phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số và bền vững, góp phần đưa nông nghiệp Hải Phòng cất cánh trong giai đoạn tới.

Diễn đàn cũng đã được nghe các bài tham luận Kết nối bao tiêu sản phẩm vụ đông từ đồng ruộng đến siêu thị của đại diện HTX Hoàng Nam Phát, xã Đức Chính, TP Hải Phòng; Mô hình hợp tác “3 cùng” để phát triển vụ đông giá trị cao của Công ty Cổ phần Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao; Nhu cầu và thị hiếu tiêu dùng nông sản vụ đông dịp Tết Nguyên đán của đại diện Siêu thị Saigon Co.op Hà Nội; Ứng dụng AI và chuyển đổi số trong quảng bá xúc tiến thương mại sản phẩm nông sản của đại diện Công ty cổ phần Công nghệ và Đào tạo ABM.

Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Nguyễn Thị Thu Hương đánh giá, diễn đàn phản ánh khá đầy đủ thực tiễn sản xuất, tiêu thụ nông sản vụ Đông, đồng thời thể hiện rõ sự chuyển biến trong tư duy của nông dân và doanh nghiệp theo hướng thị trường, chất lượng và phân khúc cao.

Để phục vụ tốt thị trường Tết, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật lưu ý bám sát thời vụ, điều chỉnh diện tích linh hoạt theo tín hiệu thị trường, rà soát cơ cấu cây trồng theo nhóm thu hoạch trước, cận và sau Tết. Cùng với đó, đẩy mạnh kết nối thị trường, đặc biệt hướng tới các thị trường có Tết âm lịch như Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Singapore.

Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật sẽ tiếp tục đồng hành cùng Hải Phòng và các địa phương miền Bắc, hỗ trợ nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp tháo gỡ vướng mắc, thúc đẩy sản xuất vụ đông phát triển cả về quy mô, giá trị và tính bền vững.