Hải Phòng khẳng định vị thế cực tăng trưởng năng động - Kỳ cuối: Cơ hội lịch sử để vươn tới tầm cao mới
(PLVN) - Hải Phòng đang đứng trước thời cơ lịch sử để mở rộng không gian phát triển, bứt phá về quy hoạch và hạ tầng, nhằm khẳng định vai trò là một trong những cực tăng trưởng hàng đầu cả nước, trung tâm công nghiệp, cảng biển và logistics quốc gia, đô thị hạt nhân của khu vực.
Không gian mới, cơ chế mới
Sau hợp nhất với Hải Dương, Hải Phòng không chỉ tạo ra đô thị có dân số trên 4,6 triệu dân, mà còn hình thành một vùng động lực mới, có quy mô kinh tế đứng trong nhóm dẫn đầu cả nước. Trung ương đã dành sự quan tâm đặc biệt cho TP khi ban hành Nghị quyết 226/2025/QH15 quy định nhiều nội dung quan trọng tạo điều kiện thuận lợi để Hải Phòng phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, bứt phá mạnh mẽ hơn trong phát triển kinh tế - xã hội.
Nghị quyết cho phép Hải Phòng được áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển; đồng ý quan điểm thành lập Khu kinh tế (KKT) ven biển phía Nam, xây dựng Khu thương mại tự do thế hệ mới, khu kinh tế chuyên biệt, phát triển Cảng nam Đồ Sơn, Cảng hàng không quốc tế Hải Phòng…
Sau khi mở rộng không gian phát triển, Thành ủy, HĐND, UBND TP nhất quán với quan điểm phát triển kinh tế dựa trên cơ sở phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế của đô thị cảng biển và trung tâm kinh tế vùng; mở rộng không gian phát triển, tổ chức hợp lý không gian đô thị - công nghiệp - dịch vụ - nông nghiệp; gắn kết công nghiệp hóa, hiện đại hóa với phát triển đô thị biển hiện đại. Hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế, phát triển văn hóa - xã hội, gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh và bảo vệ môi trường.
Hải Phòng triển khai tái cơ cấu nền kinh tế theo hướng hiện đại, bền vững, xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ yếu; phát triển mạnh các ngành công nghiệp, dịch vụ logistics, kinh tế biển, năng lượng sạch, nông nghiệp công nghệ cao. Huy động tối đa nguồn lực, ưu tiên phát triển kết cấu hạ tầng chiến lược, đặc biệt là hạ tầng số, hạ tầng giao thông liên vùng, cảng biển, sân bay, hạ tầng năng lượng, đô thị thông minh…
TP tập trung ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ cao - hỗ trợ - mũi nhọn, đặc biệt các ngành phục vụ chuỗi giá trị toàn cầu và có lợi thế chiến lược của TP như bán dẫn, AI, robot, năng lượng tái tạo, vật liệu mới… TP triển khai thành lập các khu công nghiệp (KCN), cụm công nghiệp trong KKT ven biển phía Nam, KKT chuyên biệt theo mô hình KCN sinh thái, công nghệ cao. Thành lập Khu thương mại tự do thế hệ mới, hướng tới xây dựng trung tâm thương mại - dịch vụ - logistics quốc tế, trung tâm trung chuyển hàng hóa quốc tế.
Định hướng đầu mối giao thương chiến lược của cả nước
Theo dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng bộ TP lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030, Hải Phòng sẽ phát triển hạ tầng giao thông gắn với đẩy mạnh liên kết vùng; kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối thuận lợi theo mô hình vận tải đa phương thức. TP định hướng xây dựng hệ thống giao thông với đủ 5 loại hình: Đường bộ, đường sắt, đường biển, đường thủy và hàng không; bảo đảm kết nối thông suốt, đưa TP trở thành đầu mối giao thương chiến lược của miền Bắc và cả nước.
Trong thời gian qua, Hải Phòng cũng đã khai thác hiệu quả tài nguyên du lịch biển đảo và di sản văn hóa đặc sắc, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. TP đẩy mạnh phát triển sản phẩm du lịch theo định hướng du lịch biển đảo là cốt lõi; lan tỏa phát triển các loại hình du lịch thể thao, nghỉ dưỡng, MICE, cộng đồng, nông nghiệp nông thôn, văn hóa tâm linh… Nhiều sản phẩm du lịch mới của TP đã thu hút đông đảo du khách trải nghiệm như: Foodtour Hải Phòng, đoàn tàu Hoa Phượng Đỏ, tour đêm Dấu thiêng Hàng Kênh…
Cũng trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, có hai sự kiện quan trọng liên quan văn hóa - du lịch: quần đảo Cát Bà được UNESCO công nhận di sản thiên nhiên thế giới; một phần quần thể Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc được vinh danh di sản văn hóa thế giới. Những sự kiện này nâng tầm thương hiệu du lịch Hải Phòng, mở ra cơ hội lớn để phát triển du lịch bền vững, gắn với bảo tồn và phát huy giá trị di sản…
Trên cơ sở đó, Hải Phòng tập trung đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm như tuyến đường ven biển, các tuyến đường và nút giao kết nối khu vực cảng biển, nâng cấp các tuyến đường tỉnh, hoàn thiện tuyến đường Vành đai 2, 3 và các tuyến đường kết nối tỉnh Hải Dương (cũ) để phát triển đồng đều, hài hòa giữa các khu vực. Cải tạo, nâng cấp tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng. Tập trung nguồn lực đầu tư tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, tạo hành lang kết nối cảng biển và các tỉnh phía Bắc. Nghiên cứu triển khai tuyến đường sắt đô thị gắn với đường sắt quốc gia. Đây là những dự án có ý nghĩa chiến lược trong việc mở rộng không gian phát triển và nâng cao năng lực liên kết vùng.
TP cũng đầu tư nâng cấp, xây mới hệ thống hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế biển, khẳng định vị thế trung tâm cảng biển hàng đầu cả nước. Hoàn thành các bến của Cảng cửa ngõ quốc tế Lạch Huyện. Xây dựng các bến khởi động Cảng biển Nam Đồ Sơn. Phát triển cảng khu vực sông Văn Úc.
Hệ thống hành lang đường thủy nội địa kết nối Hải Phòng với Hà Nội, Quảng Ninh, Phú Thọ, Ninh Bình… sẽ được cải tạo, nâng cấp nâng cao năng lực vận tải. Hải Phòng cũng định hướng phát triển các tuyến đường thủy ven biển, nối liền Khu du lịch Đồ Sơn với quần đảo Cát Bà, Vịnh Hạ Long; nối liền các cửa sông lớn của TP và các tỉnh lân cận, kết nối khu vực cảng biển, mở rộng không gian phát triển du lịch và dịch vụ.
Với đường hàng không, Hải Phòng đẩy nhanh tiến độ xây dựng Nhà ga hành khách số 2, Nhà ga hàng hóa và mở rộng sân đỗ máy bay Cảng hàng không quốc tế Cát Bi; hoàn thiện nghiên cứu, lập quy hoạch Cảng hàng không quốc tế mới... Đây là những bước đi quan trọng nhằm mở rộng năng lực vận tải hàng không, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, tạo nền tảng để Hải Phòng trở thành cửa ngõ giao thương quốc tế trong giai đoạn tới.
Với tầm nhìn chiến lược, những quy hoạch đồng bộ, hạ tầng hiện đại và cơ chế, chính sách đột phá, Hải Phòng đang bước vào giai đoạn bứt phá mạnh mẽ để hướng tới mục tiêu trung tâm logistics - dịch vụ cảng biển hàng đầu Đông Nam Á.
Theo dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng bộ TP lần thứ nhất, giai đoạn 2025 - 2030, Hải Phòng đề ra 6 quan điểm phát triển; 29 chỉ tiêu chủ yếu; 5 đột phá chiến lược; 4 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trên các lĩnh vực.
Trong đó, các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh gồm: Tăng trưởng GRDP giai đoạn 2026 - 2030 đạt bình quân 13%/năm trở lên; GRDP bình quân đầu người năm 2030 đạt 11.247 USD/người; chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng bình quân 15,5% - 16,5%/năm; thu ngân sách nhà nước đến 2030 đạt 245.500 tỷ đồng; tổng vốn đầu tư thực hiện trên địa bàn giai đoạn 2026 - 2030 đạt 2,4 triệu tỷ đồng; sản lượng hàng hóa thông qua các cảng năm 2030 đạt 380 triệu tấn; hoàn thành khoảng 32.900 căn nhà ở xã hội…