Đất bị đòi chia thừa kế sau 60 năm ở ổn định
Tìm đến Báo PLVN, bà Triệu Thị Kim Tri cho biết: Cụ Vũ Xuân Biêm và cụ Đỗ Thị Mút (cùng trú tại phường Đằng Lâm, quận Hải Ạn, TP.Hải Phòng) sinh được 3 người con là Vũ Văn Sò, Vũ Thị Mít và Vũ Thị Dứa. Năm 1946 cụ Mút qua đời, năm 1947 cụ Biêm lấy cụ Đoàn Thị Tý (khi ấy cụ Tý có một người con riêng là bà Lê Thị Kẻ) và sinh được một người con chung là ông Vũ Xuân Vãn. Ông Sò, bà Mít và ông Vãn đều mất và không có con cái. Năm 1953 cụ Biêm mất.
Theo lời khai của cụ Tý trong các bút lục tại tòa án khi còn sống (cụ Tý mất năm 2006) và một số nhân chứng tại địa phương: Năm 1955, sau khi cụ Biêm mất, toàn bộ diện tích khoảng 10 nghìn mét vuông đất của gia đình đã bị Đội cải cách ruộng đất thu hồi. Sau đó, Đội cải cách ruộng đất đã giao lại đất cho cụ Tý, bà Kẻ và ông Vãn là những người đang sinh sống trên mảnh đất đó 3 thửa đất nhưng cụ Tý chỉ nhận và cắm 2 thửa đất có tổng diện tích 743m2 (nay thuộc khu Trung Hành 8, phường Đằng Lâm, quận Hải An). Năm 1968 cụ Tý chia cho con gái là bà Kẻ 326m2 (năm 2000 bà Kẻ đã được UBND huyện An Hải (cũ) cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất - GCNQSDĐ). Năm 1987 cụ Tý chia cho 2 cháu ngoại (con bà Kẻ) là Triệu Thị Kim Tri (210,6m2) và Triệu Thị Tuyết (207m2). Năm 2001 cả hai bà đã được UBND huyện An Hải (cũ) cấp GCNQSDĐ.
“Suốt một thời gian dài, bà Vũ Thị Dứa không có ý kiến gì về chuyện đất đai nhưng đến ngày 13/11/2002 thì bà Dứa lại có đơn khởi kiện đòi chia tài sản thừa kế là quyền sử dụng 743m2 đất mà Đội cải cách ruộng đất đã giao cho bà và mẹ tôi”, bà Tri cho biết.
Thời hiệu chia thừa kế đã hết, Tòa vẫn xử?
Ngày 13/11/2002, TAND huyện An Hải (nay là quận Hải An) đã thụ lý vụ án kiện đòi tài sản thừa kế theo đơn của bà Vũ Thị Dứa. “Trong các phiên xử, Hội đồng xét xử (HĐXX) đã cố tình bỏ qua những chứng cứ khách quan, phản ánh đúng sự thật và bác bỏ lời khai của cụ Tý và các nhân chứng về việc diện tích đất trên là của cụ Tý được giao lại trong thời kỳ cải cách ruộng đất” - bà Tri cho biết.
Cũng theo bà Tri thì cả chục năm trời, các cấp Tòa án đã đưa ra những phán quyết khác nhau. Trong lần xét xử gần đây nhất (ngày 27/4/2015), HĐXX TAND TP.Hải Phòng đã tuyên xử: “Bà Vũ Thị Dứa được hưởng phần di sản thừa kế của cụ Biêm và cụ Mút để lại là giá trị diện tích đất 227,2m2 quy ra tiền là 1 tỷ 251 triệu đồng (làm tròn số - PV); buộc bà Lê Thị Kẻ phải thanh toán cho bà Dứa 498 triệu đồng; bà Triệu Thị Tuyết phải thanh toán cho bà Dứa là 379 triệu đồng và bà Tri phải thanh toán cho bà Dứa 373 triệu đồng”.
Trước phán quyết trên, bà Tri bức xúc cho biết, mảnh đất được sử dụng ổn định suốt từ năm 1955, đến nay đã 4 đời con cháu cụ Tý sinh sống, đã được Nhà nước cấp GCNQSDĐ, vì vậy không có lý do gì để Tòa án buộc họ phải trả đất này (quy ra tiền) cho bà Dứa...
Liên quan đến quy định về chia thừa kế trong vụ việc này, Luật sư (LS) Đặng Anh Đức (Trưởng Văn phòng LS Đặng và Cộng sự - Hà Nội) cho biết, theo Điều 648 Bộ luật Dân sự: “Thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế”; Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán (HĐTP) TANDTC quy định: “Đối với trường hợp thừa kế mở trước ngày 1/7/1996 thì thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế được thực hiện theo quy định tại Điều 36 Pháp lệnh thừa kế năm 1990 và hướng dẫn tại Nghị quyết số 02/HĐTP ngày 19/10/1990 của HĐTP TANDTC – “Hướng dẫn áp dụng một số quy định của Pháp lệnh Thừa kế”, và theo Điều 36 Pháp lệnh Thừa kế năm 1990 thì: “Trong thời hạn 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế, người thừa kế có quyền khởi kiện để yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác”. Trong vụ việc này, cụ Mút mất năm 1946, cụ Biêm mất năm 1953 thì sau ngày 10/9/2000, bà Dứa không có quyền khởi kiện để yêu cầu chia di sản hay xác nhận quyền thừa kế của mình nữa.
Được biết, không đồng tình với phán quyết của TAND TP.Hải Phòng, bà Triệu Thị Kim Tri đã gửi đơn đến nhiều cơ quan chức năng đề nghị xem xét lại bản án. Ngày 29/6/2015, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã có Văn bản chuyển đơn của bà Tri đến Chánh án TANDTC và Viện trưởng
VKSNDTC xem xét, giải quyết.
Báo PLVN sẽ tiếp tục theo dõi và thông tin về vụ việc này.