Công ty da giầy, trưng bày sản phẩm... Honda
Năm 2014, UBND TP Hải Phòng cho Công ty TNHH MTV Da giầy Hải Phòng (nay là Công ty CP Da giầy Hải Phòng) có trụ sở tại 276 Hàng Kênh, phường Hàng Kênh, quận Lê Chân thuê hơn 1.400 mét vuông đất tại xã An Đồng, huyện An Dương để xây dựng cửa hàng bán và giới thiệu sản phẩm của Công ty. Với phương thức nộp tiền thuê đất hàng năm, mỗi năm Công ty Da giầy Hải Phòng phải nộp tiền thuê đất là trên 63 triệu đồng đối với diện tích đất được thuê.
Nội dung hợp đồng thuê đất cũng ghi rõ, việc sử dụng đất trên khu đất phải phù hợp với mục đích sử dụng và không làm mất quyền của Nhà nước là đại diện chủ sở hữu đất đai và mọi tài nguyên nằm trong đất. Trong thời gian thực hiện hợp đồng, Công ty Da giầy Hải Phòng có quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật về đất đai.
Tuy nhiên,từ nhiều năm nay, Công ty Da giầy Hải Phòng đã không "trưng bày sản phẩm" (da giầy) mà đem cho Công ty TNHH Thương mại Hương Giang (trụ sở tại đường 5, Quán Toan, Hải Phòng) thuê lại. Hiện nay, toàn bộ diện tích đất lẽ ra là cửa hàng trưng bày sản phẩm của Công ty Da giầy Hải Phòng đang trưng bày xe máy cũng hãng Honda.
Với vị trí đắc địa, hai mặt tiền của đường Tôn Đức Thắng và đường nhựa tới UBND huyện An Dương, diện tích đất "vàng" đang được Công ty TNHH Hương Giang thuê lại làm cửa hàng trưng bày sản phẩm, kinh doanh xe máy và dịch vụ Honda ủy nhiệm. Thỏa thuận này của hai doanh nghiệp được xác lập theo một bản hợp đồng cho thuê khu nhà xưởng An Đồng năm 2010.
Theo hợp đồng mà Công ty Da giầy Hải Phòng cho thuê lại đất thì giá thuê đất là 2.500 USD/tháng (tương đương với khoảng hơn 50 triệu đồng/tháng vào thời điểm ký hợp đồng). Giá thuê đất ổn định hết tháng 5 năm 2020. Sau thời gian này, hai bên sẽ bàn điều chỉnh lại giá căn cứ tình hình thực tế. Trong khoảng thời gian từ 2010 đến nay, hai doanh nghiệp đã điều chỉnh giá thuê mặt bằng nhà xưởng 2 lần giảm từ 2.500 USD/tháng còn 1.750 USD/tháng và sau đó là mức giá 43 triệu đồng/tháng.
Tại vị trí đắc địa này, Cty TNHH Thương mại Hương Giang đã đưa Head Honda Hương Giang 4 đi vào kinh doanh, mua bán và sửa chữa xe máy Honda một cách công khai, người mua kẻ bán ra vào tấp nập.
Như vậy chỉ bằng phép tính đơn giản có thể thấy, Công ty Gia giầy Hải Phòng đã trục lợi từ phần chênh lệch giữa giá thuê đất của nhà nước và giá thuê mặt bằng theo thị trường bất động sản cả nửa tỷ đồng/năm. Khoản tiền cho thuê nhà xưởng trên trong 1 tháng đã đủ để doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước để trả tiền thuê đất trong vòng 1 năm.
Doanh nghiệp vi phạm theo chuỗi, nhà nước bó tay?
Tại hội nghị tháo gỡ vướng mắc, đối thoại với doanh nghiệp được UBND TP Hải Phòng tổ chức vào 10/10/2016, ông Phạm Quốc Ka, Giám đốc Sở TNMT TP Hải Phòng khẳng định, tất cả các doanh nghiệp nộp tiền thuê đất hàng năm phải sử dụng đất đúng mục đích và không được phép cho đơn vị khác thuê lại với bất kỳ mục đích sử dụng nào. Đây cũng là những quy định được thể hiện rõ trong Luật Đất đai 2013. Song, quy định này của pháp luật dường như không có hiệu lực với Công ty Da giầy Hải Phòng.
Trong khi sai phạm từ việc sử dụng đất không đúng mục đích trên chưa được các cơ quan chức năng xử lý thì nhiều năm nay, doanh nghiệp còn tiếp tục cho đơn vị khác thuê lại khoảng 1 hecta đất tại khu vực Thị trấn Trường Sơn, huyện An Lão. Cụ thể, toàn bộ diện tích "khủng" mà Công ty Da giầy Hải Phòng được UBND TP Hải Phòng cho thuê để sản xuất da giầy đã được doanh nghiệp cho Công ty TNHH Quốc tế Thanh Sang thuê lại để sản xuất đồ chơi trẻ em.
Cty TNHH Quốc tế Thanh Sang đang sử dụng hơn 10.000m2 để sản xuất đồ chơi trẻ em |
Vấn nạn doanh nghiệp thuê đất nhưng sử dụng đất không đúng mục đích, đặc biệt là việc chiếm giữ đất vàng rồi cho thuê lại để kiếm lợi như một doanh nghiệp bất đống sản đã xảy ra nhiều năm qua. Tháng 3/2016, UBND TP Hải Phòng đã xây dựng và ban hành Đề án về nhiệm vụ giải pháp thu hồi diện tích đất đã giao, cho thuê không đúng đối tượng, không đúng thẩm quyền, chậm đưa vào sử dụng hoặc sử dụng không đúng mục đích gây lãng phí tài nguyên đất. Công ty Da giầy Hải Phòng là một trong số những doanh nghiệp sử dụng đất không đúng mục đích ngay giữa trung tâm Thành phố và rất công khai.
Với một thực tế là nhà nước cho doanh nghiệp thuê đất làm trụ sở với mức giá ưu đãi, doanh nghiệp không sử dụng đất để làm trụ sở mà đem cho thuê để thu lời gấp gần 10 lần giá thuê phải trả cho nhà nước, ngân sách nhà nước đã mất rất nhiều tiền vào túi doanh nghiệp mà các doanh nghiệp. Kiếm tiền từ việc thuê đất "vàng" rồi đem cho thuê lại có vẻ là ngành nghề kinh doanh kiếm lời tốt nhất hiện nay, với "một vốn", doanh nghiệp cho thuê lại đất đã kiếm được "mười lời"
Theo thống kê của UBND TP Hải Phòng đến hết năm 2015, toàn thành phố có 52 tổ chức sử dụng đất không đúng mục đích, với diện tích khoảng 10 hecta. Song con số thống kê nay vẫn để sót các doanh nghiệp như Công ty Da giầy Hải Phòng và Công ty VOSCO. Điều đáng nói, Công ty Da giầy Hải Phòng hay Công ty VOSCO không phải là các trường hợp cá biệt mà còn nhiều doanh nghiệp khác tại Hải Phòng đã và đang trục lợi từ chính sách ưu ái của UBND TP Hải Phòng giao đất cho doanh nghiệp xây dựng trụ sở. Vì thế, số tiền bị thất thoát của ngân sách Thành phố Hải Phòng cũng khó mà thống kê được.
Vi phạm trong việc sử dụng đất của Công ty Da giầy Hải Phòng sẽ được xử lý như thế nào và cơ chế giải quyết khoản tiền mà doanh nghiệp này cũng như Công ty VOSCO hưởng lợi từ việc sử dụng đất không đúng mục đích sẽ được xử lý ra sao, Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin trong các số báo tiếp theo.