Lễ hội truyền thống Văn miếu Mao Điền là dịp để các thế hệ thể hiện truyền thống "hiếu học", "tôn sư trọng đạo"; thể hiện lòng tự tôn dân tộc trong tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ học sinh, sinh viên. Lễ hội đã thu hút đông đảo các đại biểu, nhân dân; đại diện một số dòng họ; các em học sinh, sinh viên cùng du khách thập phương.
Bên cạnh những hoạt động truyền thống, chương trình còn phục dựng lại nhiều hoạt động văn hóa truyền thống đặc sắc như tái hiện thi "Trạng nguyên - Vinh quy bái tổ", không gian "Làng sĩ tử", gian hàng chuyển đổi số.
Tại lễ hội diễn ra nhiều hoạt động như: trưng bày sách; trưng bày chuyên đề “Văn miếu Mao Điền xưa và nay"; chuyên đề "Giới thiệu thân thế sự nghiệp Đức Thánh Khổng Tử và các vị đại khoa phối thờ tại di tích" và chủ đề “Trường thi Hương trấn Hải Dương tại Mao Điền”. Các hình ảnh thi cử nho học, các thể lệ thi được trưng bày tại khu vực phía đông nhà tiền tế Văn miếu; triển lãm thư pháp Hán Việt; sản phẩm OCOP của huyện Cẩm Giàng… và nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn như cờ tướng.
 |
|
|
Tại đây, UBND tỉnh Hải Dương đã trao Quyết định công nhận Văn miếu Mao Điền là khu du lịch cấp tỉnh. Đây là khu du lịch cấp tỉnh đầu tiên của huyện Cẩm Giàng và là khu du lịch cấp tỉnh thứ 6 của tỉnh Hải Dương.
Đây cũng là dịp, huyện Cẩm Giàng ra mắt hệ thống cơ sở dữ liệu, bản đồ số di tích huyện. Ngoài Văn miếu Mao Điền, bản đồ số còn được thực hiện tại cụm di tích đền Xưa - chùa Giám - đền Bia nằm trên địa bàn 3 xã Định Sơn, Cẩm Vũ và Cẩm Văn. Phần mềm du lịch trải nghiệm Cẩm Giàng 360, triển khai thi công gắn mã QR tại các di tích. Đây là dấu mốc đánh dấu việc ứng dụng công nghệ trong bảo tồn, phát huy giá trị di tích giúp di tích trở nên gần gũi hơn với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.
 |
Người dân và du khách thập phương tham quan, trải nghiệm, mua sắm tại các gian hàng tại sân ngoài Văn miếu Mao Điền. |
Lễ hội truyền thống Văn miếu Mao Điền năm 2025 diễn ra ngày 15 - 17/3 (tức 16-18/2 âm lịch). Ngày 17 - 18/3 (từ 18 – 19/2 âm lịch) diễn ra thi đấu Giải cờ tướng Hội nhà báo tỉnh Hải Dương lần thứ XXXI. Các nghi lễ và hoạt động đều diễn ra tại di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Văn miếu Mao Điền (thôn Mậu Tài, xã Phúc Điền, Cẩm Giàng).
Văn miếu Mao Điền là di tích lớn thứ hai trong hệ thống Văn miếu Việt Nam, nơi kế thừa và tiếp nối của Văn miếu trấn Hải Dương xưa. Di tích được khởi dựng từ thế kỷ XV tại xã Vĩnh Lại, huyện Đường An và đến thời Quang Trung cuối thế kỷ XVIII được di chuyển về xã Mao Điền, sáp nhập với trường học, trường thi và trở thành nơi đào tạo hàng ngàn cử nhân, tiến sĩ nho học đứng hàng đầu cả nước.
Văn miếu Mao Điền thờ Đức Thánh Khổng Tử - ông tổ của đạo Nho và thờ 8 vị đại khoa tiêu biểu.Trong đó, đó là thầy giáo Chu Văn An - người thầy của muôn đời; lưỡng quốc Trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi; nhập nội hành khiển Phạm Sư Mạnh; đại danh y Thiền sư Tuệ Tĩnh; anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi; thần toán Việt Nam, tiến sĩ Vũ Hữu; Trình quốc công, trạng nguyên Nguyễn Bỉnh Khiêm và tiến sĩ Nguyễn Thị Duệ, nữ tiến sĩ đầu tiên của Việt Nam (thời Mạc).
Văn miếu Mao Điền được xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia năm 1992 và xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt năm 2017 đã khẳng định vai trò vị thế, trở thành một địa chỉ quan trọng giáo dục các thế hệ người Hải Dương về lịch sử, văn hóa, truyền thống khoa bảng và là nơi tôn vinh đạo học của tỉnh Đông.
