Chúa tể của âm phủ
Hades là con trai của Titan Cronos và Rhea, ông là anh trai của Zeus, sau khi được giải cứu khỏi bụng cha, ông đã tham gia vào cuộc chiến chống lại các Titan cùng với các anh em của mình. Ba anh em gồm thần Hades, thần Zeus và thần Poseidon được coi là ba vị thần hùng mạnh nhất trên đỉnh Olympus.
Zeus nhận lấy bầu trời, Poseidon ở đại dương, Hades cai quản địa phủ, và mặt đất nằm trong quyền lực của cả ba người. Bộ ba vĩ đại này sở hữu những vũ khí hủy diệt có sức mạnh khủng khiếp, có thể giết chết bất kì người phàm trần nào trong nháy mắt. Thậm chí những vũ khí này có thể làm suy yếu hay thậm chí là giết chết cả một vị thần bất tử. Chúng bao gồm: "Tia sét của Zeus", "Đinh ba của Poseidon" và "Chiếc mũ tàng hình của Hades".
Vì là thần cai quản địa phủ, nơi phán xét linh hồn người chết, Hades thường bị nhầm lẫn với thần chết. Mặc dù theo quan niệm đương đại, vị thần này gắn liền cái chết với sự xấu xa, độc ác. Tuy nhiên, Hades trong thần thoại lại là người có khuynh hướng nhân hậu. Ông thường được miêu tả rất tự tại, điềm tĩnh, chứ không độc ác. Là người đứng giữa sự sống và cái chết, Hades thực chất là vị thần gìn giữ sự cân bằng của tạo hóa.
Hades cai quản tất cả linh hồn trong địa hạt của mình thông qua những phụ tá dưới quyền ông. Ông tuyệt đối ngăn cấm và sẽ nổi giận nếu bất cứ ai dưới quyền mình rời khỏi địa phủ hoặc trộm lấy linh hồn từ địa phủ.
Hades là vị thần cai quản tất cả linh hồn dưới địa ngục |
Thần Hades có một người vợ là nàng Persephone xinh đẹp, trẻ mãi không già. Truyền thuyết kể lại rằng, Hades vì quá buồn chán vì phải sống cùng những linh hồn người chết, ông xin phép Zeus hãy ban cho ông một cô vợ để bầu bạn. Zeus đồng ý, tuy nhiên người vợ mà Hades yêu cầu lại chính là nữ thần Persephone, con gái của Zeus và nữ thần nông nghiệp Demeter. Persephone rất xinh đẹp, cô đi đến đâu thì hoa cỏ mọc lên rực rỡ đến đó, khiến chúa tể địa ngục phải lòng thương nhớ.
Vì biết Demeter rất yêu con gái nên Zeus đã lén nói nhỏ rằng Hades nên… bắt cóc Persephone, nếu hỏi cưới đàng hoàng thì sẽ không thành công vì Demeter sẽ không bao giờ đồng ý để con mình sống dưới âm phủ. Được Zeus gợi ý, Hades dùng cỗ xe ngựa chiến bắt cóc Persephone khi nàng đang thơ thẩn đi dạo trong vườn hoa và chở nàng thẳng xuống địa ngục. Sau đó Hades đã dụ Persephone ăn thức ăn của âm phủ là 3 hạt lựu, mà theo luật nếu làm như vậy thì sẽ phải sống ở đây mãi mãi.
Demeter - nữ thần nông nghiệp vì nhớ con và thất vọng chuyện Zeus thông đồng với Hades nên đã vứt bỏ sứ mệnh chăm nom mùa màng, ngày đêm chỉ than khóc, khiến cho mọi loài cây trái hoa cỏ trên mặt đất phải héo úa, các loài động vật lẫn con người đều đứng trên bờ vực tuyệt diệt.
Lúc này, Zeus mới thấy hậu quả khôn lường từ quyết định của mình nên đã đứng ra hòa giải, ông quy định mỗi năm Persephone sẽ có 6 tháng ở trên mặt đất cùng mẹ và 6 tháng quay lại địa phủ với chồng. Mỗi lần cô rời đi, Demeter lại buồn rầu khiến cây cỏ rụng lá, tuyết rơi dày đặc, tạo thành mùa thu và mùa đông. Khi Persephone quay trở lại, cây cối đâm chồi kết quả, khí hậu liền ấm áp cho muôn loài sinh trưởng, đó là mùa xuân, mùa hạ.
Vương quốc âm u của thần Hades
Ở sâu dưới lòng đất âm u là vương quốc Âm Phủ của thần Hades. Vương quốc của ông đầy bóng tối cùng không gian lạnh lẽo. Nơi đó không bao giờ có ánh nắng tươi vui của mặt trời chiếu xuống. Đường xuống vương quốc sầu thảm của thần Hades là những vực sâu thăm thẳm.
Tại đây, âm phủ được chia thành 3 vùng: vườn địa đàng Elysian (Elysium) dành cho linh hồn người tốt và anh hùng, vườn Asphodel dành cho người thường, và địa ngục Tartarus nơi giam giữ, và trừng phạt những linh hồn tội lỗi, độc ác và phản trắc. Đặc biệt, không thể không kể đến 5 con sông dưới Địa ngục - đã qua sông thì không thể quay đầu lại được nữa.
Sông Styx - "Dòng sông Thù ghét" hay "Dòng sông Nói thật", là dòng sông được nhiều người biết đến nhiều nhất trong 5 dòng sông, chảy bao quanh địa ngục 7 vòng. Con sông này mang ý nghĩa quan trọng nhất trong thần thoại, là ranh giới giữa địa ngục và dương gian. Styx vốn là con gái của Titan Oceanus và nữ thần Thetys. Vì đã có công hỗ trợ thần Zeus trong cuộc chiến với các Titan, thần Zeus đã tôn vinh Styx bằng cách bắt các vị thần khi muốn tuyên thệ một lời thề nào đó, phải thề trước tên của dòng sông này. Tương truyền, nước của sông Styx có thể khiến cả các vị thần cũng phải nói thật. Những kẻ cố tình nói dối, sau khi uống nước sông Styx sẽ bị câm trong 7 năm.
Sông Acheron - "Dòng sông của đau khổ", bởi nó chính là dòng sông của sự chia ly. Những người còn sống sẽ không thể đi qua dòng sông để đến địa ngục và ngược lại những người đã chết cũng không thể vượt qua sông để trốn về dương gian. Trên sông có lão lái đò Charon, chuyên có nhiệm vụ đưa linh hồn người chết qua sông. Tất nhiên để được lên đò, người chết phải trả phí cho Charon. Chính vì thế mà người chết khi mai táng thường được đặt lên mắt 2 đồng tiền dùng làm lộ phí.
Sông Lethe - “Dòng sông quên lãng”, tích kể rằng đi qua sông này thì phải uống một ngụm nước của nó để quên hết mọi chuyên trước đây (gần gần như chuyện bát canh của Mạnh Bà của Trung Quốc - uống bát canh sẽ quên sạch mọi chuyện kiếp trước để đầu thai).
Sông Styx - "Dòng sông Thù ghét" hay "Dòng sông Nói thật dưới Âm phủ nơi thần Hades cai quản |
Sông Phlegethon - “Dòng sông Lửa”, đây có thể coi là dòng sông đáng sợ nhất dưới địa ngục, dẫn thẳng xuống hỏa ngục Tartarus - nơi giam giữ các Titan cổ xưa. Những tội nhân bị trừng phạt và giam giữ ở Tartarus thường bị tra tấn trong dòng nước sôi sùng sục của Phlegethon.
Sông Cocytus - “Dòng sông than khóc”, trong một số câu chuyện thì Cocytus là một đầm lầy, nơi những linh hồn không thể trả phí qua sông cho Charon thường dạt về đây vật vờ. Cocytus cũng chảy qua hỏa ngục Tartarus và được xem là nơi trừng phạt những linh hồn phạm tội.
Đặc biệt, trước cửa địa ngục có một con chó ngao Cerberus - hay còn gọi là chó gác cổng địa ngục làm nhiệm vụ canh giữ không cho ai ra khỏi đây. Con chó này là một quái vật ba đầu, trên cổ có một đàn rắn quấn xung quanh. Cerberus vô cùng dữ tợn, chỉ cho linh hồn qua cổng chứ không bao giờ đi ngược trở ra.
Trong cung điện Âm Phủ, thần Hades ngự trên ngai vàng cùng với vợ thần là nàng Persephone xinh đẹp. Bên cạnh ngai vàng của Hades là ba vị pháp quan làm nhiệm vụ xử tội người chết, đó là là Minos (vua xứ Crete, con trai của thần Zeus và nàng Europa) và thần Radamanto và Aiacos. Trong vương quốc của Hades còn có cả các vị thần mộng mị. Trong số này có những người đem lại giấc mơ tiên tri và cả niềm vui. Nhưng cũng có những vị thần khác lại chỉ đem đến những giấc mơ nặng nề khủng khiếp làm cho con người hoảng sợ, thậm chí đôi lúc còn dẫn họ tới cái chết.