Sau khoảnh khắc cheo leo bên bờ vực, Quốc hội Mỹ cuối cùng cũng ủng hộ một thỏa thuận để ngăn chặn một “vách đá tài chính” do tác động của việc tăng thuế và những khoản cắt giảm chi tiêu lớn.
 |
| Tổng thống Obama phát biểu sau cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện. Ảnh: Reuters |
Với tỉ lệ 257 phiếu thuận và 167 phiếu chống, Hạ viện Mỹ cuối ngày 1/1/2013 (giờ Mỹ) đã thông qua thỏa thuận giữa Nhà Trắng và các hạ nghị sỹ Cộng hòa về việc tăng thuế đối với những người giàu và gia hạn khoản cắt giảm ngân sách tự động 109 tỉ USD thêm 2 tháng nữa.
Cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện đã diễn ra sau khi một số hạ nghị sỹ phe bảo thủ thất bại trong cuộc bỏ phiếu kín về việc sửa đổi một số khoản cắt giảm chi tiêu. Trước đó, trong những giờ đầu tiên của ngày 1/1, Thượng viện Mỹ cũng đã thông qua dự luật này với tỷ lệ 89 phiếu thuận và 8 phiếu chống.
Thỏa thuận giữa 2 đảng vừa được thông qua đã ngăn việc tăng thuế đối với các cá nhân có thu nhập dưới 400.000 USD/năm và các hộ gia đình có thu nhập dưới 450.000 USD/năm. Mức áp thuế này đã được nâng lên cao hơn nhiều so với mức 250.000 USD mà ông Obama đề xuất.
Cũng theo thỏa thuận vừa thông qua, chương trình cắt giảm chi tiêu lên đến 1.200 tỉ USD cho ngân sách liên bang trong giai đoạn 10 năm sẽ được hoãn thêm 2 tháng. Khoảng thời gian trì hoãn này sẽ cho phép Nhà Trắng và Quốc hội tái khởi động các cuộc đàm phán cho một thỏa thuận rộng lớn hơn.
Bên cạnh tiếp tục giảm thuế thu nhập và cắt giảm chi tiêu, thỏa thuận này cũng tăng thuế thừa kế bất động sản từ 35 lên 40% đối với các cá nhân được hưởng tài sản trị giá trên 5 triệu USD và trên 10 triệu USD đối với một cặp vợ chồng. Thuế thu nhập đầu tư tài chính cũng sẽ tăng từ 15 lên 20% nhưng ít hơn so với mức 39,6% trong trường hợp “vách đá tài chính” có hiệu lực. Bên cạnh đó, trợ cấp thất nghiệp sẽ được kéo dài thêm một năm với khoảng 2 triệu người được hưởng lợi.
Tổng thống Mỹ Barack Obama nói rằng, với thỏa thuận này ông đã thực hiện được lời hứa xây dựng một chính sách kinh tế công bằng hơn mà ông đã đưa ra trong chiến dịch tái tranh cử của mình.
“Tôi sẽ ký một đạo luật tăng thuế lên 2% đối với những người giàu nhất nước Mỹ trong khi ngăn chặn việc tăng thuế đối với tầng lớp trung lưu, vốn có thể đẩy nền kinh tế trở lại thời kỳ suy thoái” – ông Obama nói với các phóng viên sau khi có kết quả bỏ phiếu. “Thâm hụt cần phải được giảm theo một cách cân bằng. Tất cả mọi người sẽ trả tiền theo tỉ lệ công bằng với họ” – Tổng thống Mỹ nói trước khi tiếp tục kỳ nghỉ hàng năm đã bị gián đoạn tại Hawaii.
Thỏa thuận “ngừng bắn” vừa đạt được tại Washington nhiều khả năng sẽ kết thúc nhanh chóng bởi cuộc chiến về cắt giảm chi tiêu sẽ phải đưa ra được thỏa thuận vào cuối tháng 2. Song song với đó sẽ là cuộc tranh luận quanh đề nghị nâng trần nợ công 16.000 tỉ USD do ông Obama đệ trình lên Quốc hội. Phe Cộng hòa đã yêu cầu một số nhượng bộ về chi tiêu để đổi lấy việc cho phép tăng trần nợ công.
Tuy nhiên, ông Obama trong ngày 1/1 thẳng thừng tuyên bố ông sẽ không đàm phán với các nghị sỹ Cộng hòa về việc này. “Nếu Quốc hội từ chối đồng ý cho chính phủ khả năng chi trả các hóa đơn đúng thời hạn, hậu quả đối với toàn bộ nền kinh tế toàn cầu sẽ là thảm khốc, tồi tệ hơn so với tác động của một vách đá tài chính” – ông Obama cảnh báo.
Minh Ngọc (theo AFP, BBC)
