Hoạt động "tín dụng đen" giảm nhưng tội phạm vẫn tiềm ẩn phức tạp khó lường
Trả lời cử tri về vấn nạn đòi nợ qua mạng thời gian qua gây mất trật tự an toàn xã hội, UBND TP Hà Nội cho biết, trong 9 tháng năm 2022, trước tình hình dịch bệnh COVID-19 diễn biến phức tạp, nhiều ca bệnh mắc mỗi ngày trên địa bàn TP đã tác động không nhỏ đến tình hình kinh tế - xã hội, hoạt động sản xuất kinh doanh gặp nhiều khó khăn kéo theo các vấn đề về an sinh xã hội gây phức tạp về an ninh trật tự.
Hoạt động "tín dụng đen" đã giảm so với thời gian trước, tuy nhiên tội phạm "tín dụng đen" vẫn luôn luôn tiềm ẩn những phức tạp khó lường. Cầm đầu các băng nhóm phạm tội "tín dụng đen" này là những đối tượng hình sự cộm cán đúng phía sau chỉ đạo, lôi kéo nhiều đối tượng lưu manh mới nỗi ở các tỉnh lân cận và trên địa bàn để thực hiện các hành vi xiết nợ, đòi nợ thuê, đe doạ, khủng bố tinh thần "con nợ".
Các đối tượng lợi dụng sự phát triển của công nghệ thông tin, tình trạng các đối tượng tổ chức hoạt động "tín dụng đen" dưới dạng cho vay "vay trực tuyến", "vay ngang hàng", huy động vốn, góp vốn...qua các ứng dụng di động (APP) hay các website với nhiều quảng cáo thủ tục vay đơn giản, lãi suất thấp... tiềm ẩn diễn biến phức tạp.
Từ ngày 15/12/2021 đến 15/8/2022, toàn TP Hà Nội phát hiện 18 vụ phạm pháp hình sự liên quan đến "tín dụng đen". Trong đó, khởi tố 18 vụ, 110 bị can.
Điển hình, ngày 24/5/2022, Công an TP Hà Nội khám phá băng nhóm tội phạm có tổ chức có tính chất xuyên quốc gia do các đối tượng người Trung Quốc thực hiện.
Quá trình điều tra xác định đối tượng Zhang Min (SN 1986; Quốc tịch Trung Quốc) cầm đầu nhập cảnh vào Việt Nam tổ chức hàng trăm đối tượng thành lập công ty để cho vay tiền qua các APP điện thoại.
Công an TP Hà Nội đã khởi tố tội danh Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự, cưỡng đoạt tài sản và khởi tố 64 bị can khác liên quan.
Chỉ ra những khó khăn trong công tác đấu tranh với loại tội phạm này, UBND TP Hà Nội cho biết, nạn nhân trong các vụ việc cho vay lãi nặng khi tiếp xúc, làm việc với cơ quan Công an thường tỏ rõ thái độ lo ngại, sợ phiền hà vì cho rằng số tiền ít, có thể tự trả được hoặc sợ các đối tượng cho vay lãi nặng khống chế, đe dọa, trả thù hoặc sợ cơ quan Công an sẽ làm rõ mục đích các khoản vay sử dụng vào những hoạt động không chính đáng và sợ hệ lụy xấu có thể xảy ra đối với bản thân và gia đình.
Từ đó, gây ra nhiều khó khăn đối với cộng tác thu thập chứng cứ, tài liệu xử lý các đối tượng cho vay nặng lãi. Chính vì thế, đa phần nạn nhân thường né tránh không khai báo với cơ quan Công an.
Về phía đối tượng, các đối tượng khi cho vay thường ngụy trang, núp bóng dưới hình thức dịch vụ cầm đồ, kinh doanh tài chính và sử dụng các phần mềm công nghệ (Zalo, Wechat, Viber...) để hoạt động "tín dụng đen", không thiết lập giấy tờ cho vay hoặc không thể hiện tỷ lệ lãi suất trên các giấy tờ cho vay nên đã phần nào gây khó khăn cho Cơ quan công an trong việc thu thập chứng cứ chứng minh hành vi vi phạm cho vay lãi nặng của các đối tượng.
Mặt khác, sau khi thực hiện hành vi cho vay nặng lãi, các đối tượng tìm cách cất giấu rất tinh vi các tài liệu như giấy vay, trả tiền... đã gây khó khăn cho Cơ quan Công an trong công tác đấu tranh triệt phá.
Các ổ nhóm "tín dụng đen" trong quá trình hoạt động ít gây ra các vụ việc trên địa bàn nơi các đối tượng cầm đầu cư trú và nơi các đối tượng đặt cơ sở kinh doanh loại hình này. Các đối tượng cầm đầu, chủ cơ sở chủ yếu cho đàn em đi gây án ở các địa bàn khác, nên việc thu thập tài liệu đấu tranh gặp nhiều tó khó khăn.
Khi xảy ra vụ việc vi phạm và bị người vay nợ tố giác thì các đối tượng tìm mọi cách tác động để người vay nợ rút đơn, cản trở hoạt động điều tra, xử lý như đe dọa, khống chế người vay hoặc đề nghị xóa nợ, giảm nợ, giãn nợ...
Tháo gỡ khó khăn trong hoạt động tín dụng, đảm bảo người dân được tiếp cận nguồn vốn
Về giải pháp đấu tranh trong thời gian tới của Công an TP, UBND TP Hà Nội cho biết, Công an TP sẽ chỉ đạo Công an các đơn vị quận, huyện, thị xã tiếp tục thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, có hiệu quả Kế hoạch của Bộ Công an, xác định rõ đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự trong tình hình hiện nay.
Huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động "tín dụng đen". Vận động nhân dân thận trọng, cảnh giác khi có nhu cầu vay tiền. Khi có nhu cầu vay tiền, người dân nên tiếp cận với nguồn vốn hợp pháp; đồng thời chủ động phát hiện, phòng ngừa, tố giác tội phạm cho Cơ quan Công an để ngăn chặn, điều tra, xử lý nghiêm các đối tượng phạm tội liên quan đến "tín dụng đen" theo quy định pháp luật.
Cùng với đó, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý, quản lý chặt chẽ các cơ sở kinh doanh có liên quan đến dịch vụ cho vay, cầm đồ, đòi nợ trên địa bàn TP Hà Nội.
Đồng thời, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động tín dụng, đảm bảo người dân được tiếp cận nguồn vốn, không để tình hình liên quan đến hoạt động "tín dụng đen" diễn biến phức tạp gây dư luận xấu trong quần chúng nhân dân trên địa bàn TP.
Công an TP tiếp nhận, giải quyết triệt để các tin báo, tố giác tội phạm liên quan đến hoạt động "tín dụng đen", đảm bảo các tin báo, tố giác tội phạm đều được tổ chức điều tra, xác minh triệt để, thể hiện sự kiên quyết, nghiêm minh của pháp luật. Trấn áp mạnh mẽ các băng, ổ nhóm côn đồ, hoạt động kiểu xã hội đen, bảo kê, đòi nợ thuê, đưa ra xét xử điểm để tuyên truyền, giáo dục răn đe tội phạm.
Ngoài ra, Công an TP Hà Nội cũng cho biết sẽ tăng cường trách nhiệm, thực hiện tốt công tác phối hợp, trao đổi thông tin giữa các cơ quan, đơn vị có liên quan trong đấu tranh phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật có liên quan đến hoạt động "tín dụng đen", nhất là các ổ nhóm do đối tượng lưu manh, côn đồ, cộm cán cầm đầu, ổ nhóm mở nhiều cơ sở cầm đồ, kinh doanh tài chính tại nhiều địa bàn, hoạt động lưu động.
Công an TP sẽ mở các đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm gắn với đấu tranh, triệt phá các băng nhóm tội phạm hoạt động "núp bóng doanh nghiệp", bảo kê, cưỡng đoạt tài sản, cho vay lãi nặng, đòi nợ thuê.
