Hà Nội khó xử lý 'đống' rác thải nhựa ngày càng 'khủng'?

Rác thải nhựa ngập tràn sau đêm Trung thu ở Hà Nội.
Rác thải nhựa ngập tràn sau đêm Trung thu ở Hà Nội.
(PLVN) - Thông tin từ Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) cho thấy trong khoảng hơn 6.000 tấn rác thải mỗi ngày của Thủ đô, có tới khoảng 1.000 tấn (gần 18%) là rác thải nhựa. Nếu những năm 2000, tỷ lệ rác thải nhựa là số nhỏ thì hiện nay con số đó đang tăng rất nhanh.

Tuy nhiên, hiện nay, cũng như nhiều địa phương khác, ở Hà Nội, việc phân loại rác thải tại nguồn chỉ mang tính phong trào nên việc xử lý rác thải nhựa gặp nhiều khó khăn.

Ô nhiễm “chồng” ô nhiễm 

Tối Trung thu năm 2019 tại các tuyến phố Hàng Mã, Hàng Lược, Đồng Xuân (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), không khí vui chơi đêm rằm Trung thu rất náo nhiệt. Hàng nghìn người chen chân vui chơi, ngắm cảnh, chụp ảnh, mua sắm.

Thế nhưng, sau đó là các tuyến phố Hàng Mã, Hàng Lược “oằn mình” với lượng rác thải nhựa do người bán hàng, du khách đi chơi Trung thu bỏ lại. Những cốc nhựa đựng nước uống dùng một lần vứt bừa bãi trên đường phố, từ dưới lòng đường lên đến vỉa hè đâu cũng thấy rác, khiến những người công nhân vệ sinh môi trường rất vất vả thu gom dọn dẹp đến khoảng 3h sáng hôm sau mới xong để trả lại môi trường sạch đẹp cho khu phố.

Theo thống kê của Bộ TN&MT, chỉ tính riêng hai thành phố lớn là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh thải ra môi trường khoảng 80 tấn nhựa và túi nilon/ngày. Trong cả nước, lượng chất thải nhựa và túi nilon chiếm khoảng 8 - 12% trong chất thải rắn sinh hoạt.

Ước tính trung bình khoảng 10% lượng chất thải nhựa và túi nilon không được tái sử dụng mà thải bỏ hoàn toàn thì lượng chất thải nhựa và túi nilon thải bỏ xấp xỉ khoảng 2,5 triệu tấn/năm. Đây là gánh nặng cho môi trường, thậm chí dẫn tới thảm họa “ô nhiễm trắng” (là cụm từ mà các nhà khoa học dùng để gọi về một loại ô nhiễm do túi nilon gây ra cho môi trường, các hạt vi nhựa sẽ theo chuỗi thức ăn làm tăng nguy cơ dẫn đến nhiều bệnh lý cho các loài sinh vật, bao gồm cả con người).

Mặt khác, ở Việt Nam, vì quy trình phân loại và tái chế rác chưa được hoàn thiện và thực hiện chuẩn chỉnh nên xảy ra tình trạng người dân tái chế thủ công. Ví dụ như tại bãi rác Nam Sơn (Sóc Sơn, Hà Nội) mỗi ngày có khoảng 600 người đi nhặt rác thải nhựa và bán lại cho các làng nghề tái chế.

Theo đánh giá của các chuyên gia môi trường, đây là nguyên nhân gây ra ô nhiễm thứ cấp khi các công nghệ tái chế ở các làng nghề chủ yếu là thủ công. Để khắc phục tình trạng này thì vấn đề nâng cấp công nghệ xử lý rác thải nhựa là vô cùng cấp thiết. 

Tiềm năng ngành công nghiệp tái chế rác thải 

Bà Elsbeth Akkerman - Đại sứ Vương quốc Hà Lan chia sẻ tại hội thảo “Giảm rác thiểu rác thải nhựa – Hành động của chính quyền, doanh nghiệp và người dân” diễn ra mới đây rằng, tuy là một vấn đề đáng lo ngại khi hiện tại trong số lượng rác thải nhựa chỉ có 14% được tái chế, 40% được xử lý thu gom, 40% còn lại được chôn lấp và đổ ra môi trường nhưng nhìn theo khía cạnh tích cực, đây cũng là một tiềm năng lớn cho ngành công nghiệp tái chế rác thải phát triển. 

Nhưng làm thế nào để ngành công nghiệp tái chế rác thải phát triển thì đó là một câu hỏi lớn. Được biết, trong bối cảnh phải đối mặt với nhiều vấn đề về suy thoái, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, đặc biệt ô nhiễm do rác thải nhựa, Hà Nội đã nỗ lực hành động bằng việc tích cực tham gia đối thoại, chia sẻ thông tin, xây dựng mạng lưới hợp tác, cùng cộng đồng quốc tế ngăn chặn hiểm họa của ô nhiễm rác thải nhựa. Nhiều hội thảo huy động sáng kiến quốc tế và địa phương nhằm kêu gọi các bên liên quan đồng hành cùng thành phố trong cuộc chiến chống rác thải nhựa. 

UBND TP. Hà Nội cũng đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo kết hợp nhiều việc làm cụ thể nhằm giảm rác thải nhựa như thí điểm thu gom vỏ hộp sữa giấy tại 637 trường học; yêu cầu các cơ quan, công sở không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần; vận động, hỗ trợ các chuỗi nhà hàng thay thế cốc, thìa, ống hút nhựa bằng sản phẩm thân thiện với môi trường…

Không những vậy, các doanh nghiệp, với cam kết trách nhiệm xã hội đã bắt đầu thực hành quản lý và hạn chế rác thải nhựa. 

Đơn cử như Khách sạn Fortuna mỗi năm đã giảm được 238.860 chai nhựa, 73.000 ống hút nhựa, 36.648kg túi nhựa…; Tập đoàn Unilever Việt Nam đang nỗ lực cắt giảm 100 tấn nhựa trong sản xuất hàng năm, đã thông qua việc giảm thành phần sản xuất bao bì, tiến tới không dùng sản phẩm nhựa trong sản xuất…

Nhiều doanh nghiệp cũng cung cấp sản phẩm thay thế để hạn chế rác thải trong tiêu dùng và thực phẩm sạch không chất độc hại như Xanh Shop, Sạp hàng chàng Sen, Trạm Refill Station... Các phong trào hạn chế các sản phẩm nhựa sử dụng một lần cũng đang được người dân hưởng ứng rộng rãi.

Đặc biệt là trong giới trẻ, không chỉ dừng lại ở việc hạn chế dùng đồ nhựa sử dụng một lần, các dự án xử lý rác thải nhựa cũng được tổ chức, phát động và lan tỏa mạnh mẽ như dự án làm gạch sinh thái ecobrick từ túi nilon, dự án nhặt rác, thu gom vỏ hộp sữa...

Đặc biệt, nhằm hạn chế hiệu quả lượng rác thải nhựa, Hà Nội đã ban hành kế hoạch đến năm 2025 không sử dụng đồ nhựa dùng một lần. Tuy nhiên, theo bà Lê Thanh Thủy – Trưởng phòng Quản lý dự án và truyền thông - Chi cục Bảo vệ môi trường Hà Nội, để kế hoạch trên được thành công, rất cần sự đồng lòng của chính quyền, doanh nghiệp và người dân.  

Ông Nguyễn Việt Dũng – Giám đốc Trung tâm Truyền thông, Bộ TN&MT: “Rác thải nhựa là một nguồn tài nguyên nhưng đang ở sai chỗ. Để biến rác thải nhựa trở thành tài nguyên cần giải pháp đồng bộ từ nỗ lực phân loại rác tại nguồn đến việc hoàn thiện cơ chế khuyến khích công nghệ xử lý rác thải nhựa hiện đại.

Bên cạnh đó, cần sự cam kết, phối hợp của cả chính quyền, người dân và doanh nghiệp. Thực hiện áp dụng những chế tài xử phạt nghiêm khắc với những trường hợp vi phạm trong xử lý rác thải nhựa”.  

Bà Elsbeth Akkerman – Đại sứ vương quốc Hà Lan tại Việt Nam:“Để thay đổi thái độ của chúng ta đối với vấn đề rác thải nhựa, cần có sự nỗ lực từ nhiều cấp độ, từ toàn cầu đến quốc gia, từ Chính phủ đến công dân và từ doanh nghiệp đến người tiêu dùng. Do đó, Hà Nội sẽ luôn cần các đối tác quốc tế (bao gồm cả Hà Lan) cùng đồng hành để tìm kiếm những giải pháp phù hợp”. Hồng Minh (ghi)

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

Đà Nẵng vào cuộc truy nguyên nhân 'loạn giá', khan hiếm đá xây dựng

Đà Nẵng vào cuộc truy nguyên nhân 'loạn giá', khan hiếm đá xây dựng
(PLVN) - Trước tình trạng giá đá xây dựng cao hơn công bố, kèm theo dấu hiệu khan hiếm vật liệu và giao dịch qua trung gian gây bất ổn thị trường, Sở Xây dựng TP Đà Nẵng đã yêu cầu các đơn vị khai thác, cung ứng đá báo cáo cụ thể về hoạt động khai thác, bán hàng và giá cả để kịp thời xử lý, chấn chỉnh theo quy định pháp luật.

Trong 24 giờ tới, áp thấp nhiệt đới có thể mạnh lên thành bão

Dự báo vị trí, hướng di chuyển của áp thấp nhiệt đới. Ảnh: Trung tâm dự báo KTTV Quốc gia.
(PLVN) - Theo ông Nguyễn Văn Hưởng Trưởng phòng Dự báo Thời tiết Trung tâm Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia, dự báo trong 24 giờ tới, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông sẽ mạnh lên thành bão, trở thành cơn bão số 1 năm nay, cũng là cơn bão đầu tiên hoạt động ở khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương.

Xuất hiện vùng áp thấp trên biển Đông

Vùng áp thấp xuất hiện trên khu vực Bắc Biển Đông. Ảnh: Hệ thống Giám sát thiên tai Việt Nam
(PLVN) - Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, sáng nay (9/6), một vùng áp thấp xuất hiện trên khu vực Bắc Biển Đông, có vị trí lúc 7h ở khoảng 17,0–18,0 độ Vĩ Bắc, 117,2–118,2 độ Kinh Đông. Vùng áp thấp này nằm trên rãnh áp thấp có trục khoảng15–18 độ Vĩ Bắc và hiện đang di chuyển chậm theo hướng Tây.

Danh mục các loài ĐVHD có khả năng gây nuôi sinh sản vì mục đích thương mại: Khung pháp lý cần thiết để hỗ trợ kiểm lâm và chủ nuôi

Ngày 23/4/2025, Tòa án nhân dân huyện Hóc Môn đã tuyên phạt đối tượng Trương Văn Tuấn 10 năm 6 tháng tù về hành vi nuôi nhốt trái phép các loài ĐVHD nguy cấp, quý hiếm. (Nguồn: ENV)
(PLVN) - Trong nhiều năm qua, phát triển kinh tế luôn là ưu tiên hàng đầu ở Việt Nam. Do đó, quy định của pháp luật cũng tập trung bảo đảm mục tiêu này khiến cho công tác bảo tồn đa dạng sinh học còn gặp những trở ngại nhất định. Việc quy định cho phép gây nuôi thương mại đối với hầu hết các loài động vật hoang dã (ĐVHD) trong thời gian qua là minh chứng rõ nhất.

Cá heo mắc cạn, chết tại khu vực cảng Tiên Sa

Cá heo mắc cạn, chết tại khu vực cảng Tiên Sa
(PLVN) - Một cá thể cá heo đốm nhiệt đới bị mắc cạn tại khu vực cầu 5 cảng Tiên Sa (TP Đà Nẵng) đã chết sau một ngày được các lực lượng chức năng và tình nguyện viên nỗ lực giải cứu và chăm sóc.

Không cho kẻ xấu có cơ hội tiếp cận hóa chất độc hại

Ảnh minh họa
(PLVN) -  Dự kiến giữa tháng 6/2025 này, Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV sẽ thông qua dự án Luật Hóa chất (sửa đổi). Trong giai đoạn cả thế giới hướng tới cuộc sống “xanh”, môi trường “xanh”; và mới đây cơ quan chức năng phát hiện hàng loạt vụ sử dụng hóa chất cần kiểm soát đặc biệt (KSĐB), chất cấm trong sản xuất, chế biến thực phẩm; những nội dung sửa đổi của Luật Hóa chất không chỉ được người dân quan tâm, mà còn nhận được các góp ý sâu sắc của đại biểu Quốc hội (ĐBQH).