Tại buổi làm việc của Đoàn giám sát của Ủy ban Pháp luật của Quốc hội với UBND TP Hà Nội sáng qua (27/8) về việc thực hiện pháp luật về nhà ở trên địa bàn Thủ đô, nhiều ý kiến cùng tập trung mổ xẻ những vướng mắc của việc thực hiện qui định về Quỹ bảo trì nhà chung cư, nhất là đối với các nhà chung cư bán trước ngày Luật Nhà ở năm 2005 có hiệu lực, nhà tái định cư.
Phạt chủ đầu tư chiếm dụng Quỹ bảo trì nhà chung cư
Với các qui định của pháp luật hiện hành về vấn đề Quỹ bảo trì nhà tái định cư, cả chủ đầu tư và người dân đều “kêu” khó thực hiện. Theo quy định, kinh phí bão trì phần sở hữu chung trong nhà chung cư đối với các nhà chung cư bán trước ngày Luật Nhà ở có hiệu lực thi hành (1/7/2006) bằng 2% giá trị bán căn hộ do chủ sở hữu đóng góp.
Nhưng thực tế, qui định này “khó thực hiện, nhất là đối với nhà chung cư tái định cư. Chưa kể, thực trạng nhiều nhà đầu tư cố tình “chây ì”, chiếm dụng khoản tiền này không bàn giao lại cho Ban quản trị” – đại diện một số ban quản trị nhà chung cư phản ánh.
Bức xúc trước những vấn đề tồn tại do việc thực hiện các qui định về Quỹ bảo trì nhà chung cư không nghiêm, đại diện Ban Quản trị khu nhà T (Nhân Chính, Cầu Giấy) đề nghị quy định cụ thể việc thu, chi, quản lý, sử dụng quỹ bảo trì đối với nhà chung cư bán trước ngày Luật nhà ở có hiệu lực. “Nên chăng thu phí bảo trì theo tháng hoặc hàng quý cũng với phí quản lý, sử dụng nhà chung cư” – đại diện này đưa ý kiến.
Còn đại diện Ban quản trị khu chung cư KeangNam đề xuất, phải có chế tài cụ thể (nư ngay lập tức bị cắt điện, cắt nước…) đối với những hộ dân cố tình “chây ì” không chịu đóng phí bảo trì nhà chung cư và cả chế tài mạnh nếu chủ đầu tư chây ì không nộp phí bảo trì đối với phần diện tích mà họ quản lý.
Thừa nhận có tình trạng “một số chủ đầu tư dây dưa, chiếm dụng quỹ này”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam nhấn mạnh, “Quỹ bảo trì nhà chung cư luật giao cho Ban quản trị quản lý, nhưng việc thực hiện không nghiêm nên Bộ sẽ có ý kiến đề xuất để đưa vào dự thảo luật Nhà ở (sửa đổi) các chế tài cụ thể như phạt lãi suất, quy định rõ diện tích sở hữu chung, riêng để tránh tình trạng “cha chung không ai khóc” thường gây ra những tranh chấp tại các nhà chung cư, nhất là các chung cư cao cấp với giá dịch vụ cao như hiện nay.”
Theo UBND TP Hà Nội, để giải quyết khúc mắc trong việc thực hiện qui định về Quỹ bảo trì nhà chung cư cần nghiên cứu, sửa đổi, điều chỉnh quy chế quản lý sử dụng nhà chung cư phù hợp, quy định rõ trách nhiệm và chế tài đối với chủ đầu tư không thực hiện nghiêm túc các qui định về quản lý nhà chung cư…
Không “mặn mà” vì ít cơ chế ưu đãi
Đó là phản ánh của UBND TP với đoàn giám sát về tình trạng nhà ở xã hội (NƠXH) phát triển chưa đáp ứng nhu cầu của người dân trên địa bàn. Tính đến nay, Hà Nội đã dành gần 1.000 tỷ đồng đầu tư xây dựng 850 căn nhà ở xã hội cho thuê, thuê mua và 1.532 phòng phục vụ chỗ ở cho hơn 10.000 công nhân Khu công nghiệp Bắc Thăng Long thuê. Ngoài một vài địa phương dành nguồn ngân sách để phát triển quỹ NƠXH thì việc huy động được các nguồn lực để phát triển quỹ NƠXH là rất khó.
Theo UBND TP là do Luật hiện hành chỉ quy định ưu đãi miễn tiền sử dụng đất hoặc tiền thuê đất mà không có các chính sách ưu đãi cụ thể về thuế, tài chính, tín dụng, đầu tư… nên “hầu như không có nhà đầu tư nào tham gia xây dựng quỹ NƠXH”. Tình hình có chuyển biến sau khi có Nghị quyết số 18 của Chính phủ và 3 quyết định cụ thể hóa nghị quyết này, phục vụ được nhu cầu lớn của người thu nhấp thấp ở Thủ đô.
Do đó, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội đề xuất “phát triển NƠXH theo hướng quy định chính sách ưu đãi cho chủ đầu tư như tăng tỷ lệ % lợi nhuận định mức, thuế suất ưu đãi VAT, thuế thu nhập doanh nghệp, cho phép chủ đầu tư dành tỷ lệ % nhà ở nhất định trong dự án để bán theo thị trường…. Nhà đầu tư phải nộp tiền sử dụng đất đối với số lượng nhà ở để bán theo giá thị trường khi kết thúc dự án theo tiến độ đã được cấp có thẩm quyền cho phép. Nhà nước chỉ thẩm định giá cho thuê, cho thuê mua trên cơ sở khung giá sàn của UBND cấp tỉnh, không thẩm định giá bán”. Những chính sách ưu đãi này cần được đưa vào Luật Nhà ở (sửa đổi) để thu hút đươc nhiều nguồn lực cho chính sách NƠXH./.
Với thực tế công nhân đang thuê nhà với giá 170 nghìn/5m2 (chia ra là 34 nghìn/1m2), cán bộ thuê nhà công vụ với giá 600 nghìn/100m2 (chia ra chỉ 6 nghìn/1m2), ông Chu Sơn Hà - Phó trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội TP - cho rằng, tình trạng công nhân thuê nhà còn cao hơn cán bộ là nghịch lý khi khi thu nhập của cán bộ cao hơn mấy lần thu nhập của công nhân. Cho rằng, “đây là bất cập, cần phải xem xét”, ông Hà kiến nghị “không nên phát triển nhà ở công vụ. Nếu có thì chỉ dành cho cán bộ cấp cao, còn lại thì nên đưa vào lương để tạo nên sự công bằng”.