Hà Nội có tuyến phố mới mang tên Bộ trưởng Tư pháp đầu tiên

Hà Nội có tuyến phố mới mang tên Bộ trưởng Tư pháp đầu tiên
(PLO) - Luật sư Vũ Trọng Khánh – cố Bộ trưởng Bộ Tư pháp - chính thức được Hà Nội đặt tên cho một tuyến đường phố mới tại quận Hà Đông. 

Quyết định vừa được HĐND thành phố thông qua tại kỳ họp diễn ra vào sáng 5/12, trong đó phố Vũ Trọng Khánh là 1 trong hơn 40 tuyến đường phố được Thủ đô đặt tên và điều chỉnh độ dài lần này. 

Luật sư Vũ Trọng Khánh sinh ngày 13/3/1912 trong một gia đình nhà nho có truyền thống yêu nước ở thôn Cự Đà, Thanh Oai, Hà Đông (nay là thành phố Hà Nội). Từ năm 1920 đến năm 1932, ông là học sinh của Trường Lycee Albert Sarraut Hà Nội. 

Sau khi  tốt nghiệp Cử nhân Luật, ông về Hải Phòng làm Thư ký Văn phòng Luật Laubies từ năm 1938. Năm 1941, ông tuyên thệ trước Tòa Thượng thẩm Hà Nội và trở thành Luật sư. Với trình độ Luật học uyên thâm và sự thông thạo tiếng Pháp, Vũ Trọng Khánh được Luật sư Laubies tin cậy, giao quyền thay mặt mình để tranh tụng trước tòa nhiều vụ án, bào chữa cho nhiều chiến sỹ cách mạng tại Tòa án của chính quyền thực dân Pháp tại Hải Phòng.

Ảnh minh họa: Hà Nội sẽ có thêm tuyến phố mới mang tên Luật sư Vũ Trọng Khánh
Ảnh minh họa: Hà Nội sẽ có thêm tuyến phố mới mang tên Luật sư Vũ Trọng Khánh


Là một trí thức tích cực tham gia hoạt động và trưởng thành trong phong trào yêu nước từ năm 1936 - 1945 tại Hà Nội và Hải Phòng, khi còn đang là sinh viên trường Luật, ông đã tham gia nhóm nghiên cứu Mac-xit do ông Nguyễn Thế Rục và Phan Tư Nghĩa lãnh đạo, được bầu làm tổ trưởng tổ thanh niên dân chủ do ông Đào Duy Kỳ chỉ đạo. Luật sư Vũ Trọng Khánh đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển của phong trào yêu nước. 

Tháng 7/1945, ông nhận chức Thị trưởng (đốc lý) thành phố Hải Phòng của Chính phủ Trần Trọng Kim với dụng ý bảo vệ Việt Minh, không để cho kẻ xấu nắm giữ chức vụ này để làm hại cách mạng. Đồng thời, ông đã liên hệ với cán bộ Việt Minh là ông Vũ Quốc Uy và liên lạc với ông Nguyễn Bình, Tư lệnh chiến khu Đông Triều để chuyển giao chính quyền Hải Phòng cho Việt Minh ngày 23/08/1945 trong hòa bình. Cách mạng tháng Tám thành công, ông được Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa giao nhậm chức Bộ trưởng Bộ Tư pháp (từ ngày 28/8/1945). 

Tháng 6/1946, Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa do cụ Huỳnh Thúc Kháng nắm quyền Chủ tịch nước đã ký quyết định cử Luật sư Vũ Trọng Khánh sang tham gia Hội nghị Fontainbleu và làm cố vấn pháp lý cho Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc này đang thăm và làm việc tại Pháp. 

Chủ tịch Hồ Chí Minh với Luật sư Vũ Trọng Khánh. Ảnh Tư liệu
Chủ tịch Hồ Chí Minh với Luật sư Vũ Trọng Khánh. Ảnh Tư liệu


Ngay sau khi giành được chính quyền, trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ lâm thời (3/9/1945), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu rõ việc lập hiến là một trong “những vấn đề cấp bách hơn cả”. Chính phủ lâm thời xúc tiến ngay việc khởi thảo Hiến pháp. 

Sắc lệnh số 34/SL ngày 20/9/1945 thành lập Ủy ban Dự thảo Hiến pháp gồm có 7 thành viên, do Chủ tịch Hồ Chí Minh đứng đầu. Sáu thành viên còn lại là: Cố vấn tối cao Vĩnh Thụy, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vũ Trọng Khánh, Bộ trưởng Bộ Lao động Lê Văn Hiến, Giáo sư Đặng Thai Mai, Nguyễn Lương Bằng và Trường Chinh. Chủ tịch Hồ Chí Minh đề nghị Ủy ban giao cho Giáo sư Đặng Thai Mai và Luật sư Vũ Trọng Khánh soạn bản dự thảo đầu tiên. 

Tại Ủy ban Dự thảo họp phiên cuối cùng do Chủ tịch Hồ Chí Minh, Trưởng ban chủ trì, Người đề nghị Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vũ Trọng Khánh đọc toàn văn bản dự thảo. Tất cả 7 thành viên biểu quyết tán thành. 

Luật sư Vũ Trọng Khánh và vợ - ảnh tư liệu gia đình
Luật sư Vũ Trọng Khánh và vợ - ảnh tư liệu gia đình


Chủ tịch Hồ Chí Minh kết luận: “Đây là một bản dự thảo đặc sắc, ông Vũ Trọng Khánh có công đầu”. Người yêu cầu cho công bố ngay để lấy ý kiến cả nước. Bản dự thảo Hiến pháp Việt Nam của Chính phủ lâm thời là nền tảng cho việc xây dựng Dự án Hiến pháp năm 1946 sau này được Quốc hội tiếp tục thảo luận và thông qua ngày 9/11/1946. 

Trong bối cảnh Chính phủ lâm thời mới được thành lập, Hiến pháp và các đạo luật chưa được ban hành, việc quản lý đất nước bằng các sắc lệnh là vô cùng quan trọng. Trước tình thế cấp thiết ấy, với cương vị là Bộ trưởng Bộ Tư pháp, Luật sư Vũ Trọng Khánh đã tranh thủ ý kiến của nhiều trí thức, luật gia nổi tiếng, trong 181 ngày làm Bộ trưởng Bộ Tư pháp, ông đã soạn thảo trình Chủ tịch Hồ Chí Minh ban hành hơn 30 Sắc lệnh làm nền tảng cho thể chế của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, hoàn thành trọng trách mà Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ giao phó.

Kháng chiến bùng nổ, từ tháng 12/1946 đến tháng 12/1948, Luật sư Vũ Trọng Khánh làm Giám đốc Tư pháp Chiến khu 10 gồm 6 tỉnh: Vĩnh Yên, Phúc Yên, Phú Thọ, Tuyên Quang, Lào Cai, Yên Bái. Từ năm 1949 đến tháng 12/1951, ông là Trưởng Ban Nghiên cứu pháp lý. Giai đoạn 1951 - 1954, ông làm Giám đốc Vụ Hành chính tư pháp. 

Tháng 10/1954, miền Bắc được giải phóng, Luật sư Vũ Trọng Khánh được cử tham gia Đoàn quân tiếp quản Thủ đô Hà Nội, sau đó được điều động về Hải Phòng giữ chức vụ Ủy viên Hành chính, rồi Phó Chủ tịch thường trực Ủy ban Hành chính thành phố Hải Phòng (từ năm 1955 - 1961). 

Một trang trong cuốn sách "Luật sư Vũ Trọng Khánh - Bộ trưởng Bộ Tư pháp đầu tiên"
Một trang trong cuốn sách "Luật sư Vũ Trọng Khánh - Bộ trưởng Bộ Tư pháp đầu tiên"


Ngoài ra, ông còn giữ các chức vụ đoàn thể khác của thành phố Hải Phòng như Đại biểu Hội đồng nhân dân, Chủ tịch Ủy ban Bảo vệ hòa bình, Hội trưởng Hội Phổ biến khoa học kỹ thuật, Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc, Trưởng Ban Vận trù học, tham gia Đoàn luật sư và là bào chữa viên Hải Phòng. Ông là Chủ tịch Hội Luật gia thành phố Hải Phòng từ khi mới thành lập (năm 1955) đến năm 1977 (khi ông nghỉ hưu).

Do có nhiều công lao trong cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, góp phần vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và Tổ quốc. Ông đã được Đảng và Nhà nước tặng thưởng: Huân chương Hồ Chí Minh (1994); Huân chương Kháng chiến hạng nhất (1961); Huân chương Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước hạng Nhất (1986) và nhiều Huy chương, Bằng khen cao quý khác…  

Luật sư Vũ Trọng Khánh qua đời tại Hải Phòng ngày 22/1/1996 (hưởng thọ 84 tuổi). Để ghi nhận công lao của ông, người đã có nhiều đóng góp trí tuệ, tâm huyết xây dựng thể chế Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, kỷ niệm 20 năm ngày ông đi xa – năm 2015, ấn phẩm “Luật sư Vũ Trọng Khánh - Bộ trưởng Bộ Tư pháp đầu tiên” đã được xuất bản với sự phối hợp của nhiều tác giả.

Hơn 20 năm ngày ông mất, nhằm khẳng định những cống hiến của Luật sư Vũ Trọng Khánh đối với đất nước và cách mạng, trên cơ sở đề nghị của Bộ Tư pháp và UBND quận Hà Đông, tên của ông đã được thành phố Hà Nội đặt cho một con phố đẹp trên địa bàn quận Hà Đông.

Phố này dài 1.210m, chiều rộng 36m (lòng đường 21m, vỉa hè mỗi bên 6m, phân cách 3m), đoạn từ ngã ba giao cắt đường Trần Phú tại điểm đối diện trụ sở 2 Công an thành phố Hà Nội, đến ngã ba giao cắt phố Tố Hữu. Đường đã thảm bê tông nhựa át phan, có vỉa hè hai bên, có cây xanh đô thị và điện chiếu sáng. Đường đi qua Làng Việt kiều châu Âu, tổ dân phố 6, 7 phường Mộ Lao, tổng số hộ dân 400, 2.000 nhân khẩu.

 Như vậy, Hà Nội trở thành địa phương đầu tiên vinh danh những đóng góp to lớn của vị Bộ trưởng Bộ Tư pháp đầu tiên của Việt Nam.

Chia sẻ về quyết định của thành phố Hà Nội, con trai út của cố Bộ trưởng Tư pháp đầu tiên – ông Vũ Trọng Khải cho hay, việc đặt tên cho một tuyến phố mới tại quận Hà Đông rất có ý nghĩa bởi đây chính là quê nhà của Luật sư Vũ Trọng Khánh. Ông Khải cũng nhận thấy tuyến phố này khá đẹp, thể hiện sự ghi nhận, vinh danh của Hà Nội đối với những cống hiến của bố ông cho đất nước và cách mạng. 

Tin cùng chuyên mục

Toàn cảnh Hội nghị.

Đảm bảo quyền, lợi ích của công đoàn viên các cấp trong bối cảnh tinh gọn bộ máy

(PLVN) - Chiều ngày 15/1, Công đoàn Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị lần thứ Năm của Ban Chấp hành Công đoàn Bộ Tư pháp khoá III (mở rộng). Chủ tịch Công đoàn Bộ Khương Thị Thanh Huyền và các Phó Chủ tịch: Phan Hồng Nguyên, Hà Ánh Bình đồng chủ trì Hội nghị. Hội nghị còn sự tham dự của đồng chí Cao Xuân Thủy, Ủy viên Ban Chấp hành, Phó Chánh Văn phòng Đảng ủy Bộ; đồng chí Trịnh Xuân Tùng, Ủy viên BCH Đoàn Khối các cơ quan Trung ương, Bí thư Đoàn Thanh niên Bộ Tư pháp.

Đọc thêm

Cục THADS Bình Định: Giao chỉ tiêu, nhiệm vụ năm 2025

Cục THADS Bình Định tổ chức hội nghị trực báo công tác THADS Quý I năm 2025.
(PLVN) - Mới đây, Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Bình Định đã ban hành quyết định giao chỉ tiêu, nhiệm vụ THADS, theo dõi thi hành án hành chính (THAHC) đồng thời đề ra các giải pháp cụ thể để lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ.

Khơi thông nguồn lực phát triển đô thị

Khơi thông nguồn lực phát triển đô thị
(PLVN) - Chiều 14/1, Bộ Tư pháp tổ chức họp Hội đồng thẩm định Dự án Luật quản lý phát triển đô thị. Đồng chủ trì phiên họp là Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng và Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng.

Ông Nguyễn Khánh Ngọc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp được bầu làm Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam

Ra mắt Ban Thường vụ Hội Luật gia Việt Nam khoá XIV, nhiệm kỳ 2024 - 2029.
(PLVN) - Sáng 14/1, Đại hội Đại biểu toàn quốc Hội Luật gia Việt Nam đã thông qua Nghị quyết Đại hội và bầu Ban Chấp hành Trung ương Hội Luật gia Việt Nam khoá XIV, nhiệm kỳ 2024 - 2029 gồm 115 thành viên; bầu Ban Kiểm tra gồm 8 thành viên. Ban Chấp hành khoá mới đã họp phiên thứ nhất, bầu các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Hội. Theo đó, đồng chí Nguyễn Khánh Ngọc được bầu làm Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam khoá XIV.

Làm tốt vai trò “dẫn dắt” chuyển đổi số trong Bộ, ngành Tư pháp

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi phát biểu chỉ đạo hội nghị.
(PLVN) - Tại Hội nghị triển khai công tác năm 2025 của Cục Công nghệ thông tin (CNTT) diễn ra chiều 13/1, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi yêu cầu Cục cần nâng cao tính chuyên nghiệp, khoa học, chủ động, sáng tạo để làm tốt công tác hướng dẫn, “dẫn dắt” các đơn vị của Bộ, ngành Tư pháp trong chuyển đổi số.

Trao “Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình: Lan tỏa yêu thương dịp Xuân Ất Tỵ 2025

“Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình (Ảnh: Hoàng Giáp)
(PLVN) - Chiều ngày 10/1, tại huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình, Báo Pháp luật Việt Nam đã phối hợp cùng Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), Bệnh viện thẩm mỹ Saigon Young, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị trấn Yên Thịnh tổ chức lễ bàn giao hai căn nhà “Mái ấm Tư pháp” cho hai gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định Phạm Dân: Người cán bộ Tư pháp tận tâm

Ông Phạm Dân, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định
(PLVN) - Trong hơn 30 năm gắn bó với ngành Tư pháp, ông Phạm Dân, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định vẫn được biết đến như một con người luôn gắn bó với những trang viết, nhất là về các hạn chế, chồng chéo, bất cập trong hệ thống pháp luật. Qua đó, góp phần cùng tập thể Sở để lại nhiều dấu ấn và đóng góp tích cực vào sự phát triển của Tư pháp địa phương, cũng như góp phần hoàn thành nhiệm vụ công việc của Bộ, ngành Tư pháp. 

Báo Pháp luật Việt Nam và Công ty CP MBN Jupiter ủng hộ 200 triệu đồng xây nhà cho người nghèo ở huyện Cẩm Xuyên

Lãnh đạo huyện Cẩm Xuyên tiếp nhận biểu trưng của các cơ quan, đơn vị ủng hộ chương trình “Xuân ấm tình người”. Ảnh: PV
(PLVN) - Hưởng ứng Chương trình “Xuân ấm tình người” do UBND huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) tổ chức nhằm giúp đỡ người nghèo đón Tết Ất Tỵ và đóng góp quỹ xóa nhà tạm, nhà dột nát, xây dựng nhà đại đoàn kết năm 2025, Báo Pháp luật Việt Nam và Công ty CP MBN Jupiter tại Hà Nội đã ủng hộ 200 triệu đồng.

Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc xây dựng và vận hành hệ thống VBQPPL thống nhất, đồng bộ

Cảnh phiên họp.
(PLVN) - Ngày 10/1, Bộ Tư pháp tổ chức họp Tổ biên tập dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi). Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật Trần Anh Đức chủ trì phiên họp. Tham dự phiên họp là đại diện các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp; bộ, ngành khác có liên quan.

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới
(PLVN) -  Tại Hội nghị tổng kết công tác Thi hành án dân sự (THADS) năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Ngành Thi hành án Quân đội diễn ra chiều 9/1, Thiếu tướng Nguyễn Phi Hùng, Cục trưởng Cục Thi hành án (Bộ Quốc phòng) đề nghị trong năm 2025, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn ngành cần đổi mới tư duy, phương pháp làm việc, triển khai có hiệu quả các giải pháp đã đề ra, tạo sự chuyển biến đột phá trong cơ quan, đơn vị, xây dựng Ngành Thi hành án ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.