Ngày 28/10/2016, Bộ Tư lệnh BĐBP đã tổ chức Hội nghị Tổng kết Phương án 3597/PA-BTL ngày 14/11/2014 về đấu tranh, ngăn chặn tội phạm vận chuyển ma túy có vũ trang trên khu vực biên giới tỉnh Sơn La. Tham dự hội nghị có Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình - Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Chỉ đạo 389 Quốc gia; Trung tướng Lê Chiêm, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng ban Chỉ đạo 1389 Bộ Quốc phòng.
Với địa hình núi non hiểm trở, từ lâu Sơn La trở thành điểm trung chuyển ma túy nóng bỏng với số lượng ma túy thẩm lậu lớn nhất từ Tam giác vàng qua Lào vào Việt Nam. 2 năm qua, số chuyên án, vụ án, lượng ma túy thu giữ được, số tội phạm, súng đạn mà bọn tội phạm sử dụng tại Sơn La thu giữ được cao hơn 6 tỉnh giáp Lào là Điện Biên, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị. Cuộc chiến chống ma túy vô cùng khốc liệt.
Lợi dụng địa hình, các đối tượng buôn bán ma túy thường tổ chức toán đông người, sẵn sàng nhả đạn khi bị bắt. 2 năm 33 chuyên án đấu tranh thắng lợi đã ghi nhận những chiến công thầm lặng của lực lượng BĐBP. Với mỗi chuyên án, lực lượng trinh sát hai nước mất nhiều công sức, thời gian, nhân lực mới phá được. Mới nhất và cũng điển hình nhất, vào lúc 10h30 ngày 2/10/2016, Cục Phòng chống Ma túy và Tội phạm (PCMT&TP), BĐBP phối hợp với Cục Cảnh sát Phòng chống ma túy, Tổng cục Cảnh sát, Bộ An ninh Lào phá thành công Chuyên án 050Av tại tỉnh Hủa Phăn, bắt giữ 5 đối tượng, thu giữ 72 bánh heroin, 2 xe ô tô và nhiều tang vật liên quan.
Hơn 4 tháng trước, lực lượng đánh án phát hiện một đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy với số lượng lớn từ khu vực Tam giác vàng đi các tỉnh Bắc, Trung Lào về địa bàn tỉnh Hủa Phăn, rồi đưa qua biên giới Việt Nam tiêu thụ.
Chuyên án 050 Av được thành lập vào tháng 7/2016. Các trinh sát xác định đường dây ma túy ở Hủa Phăn gồm 5 đối tượng là: Thạo Chao Po Ly (35 tuổi, trú tại bản Xay Cha Lơn, huyện Huổi Sai), Thạo Cheng Hơ (36 tuổi), Thong Văn (34 tuổi) đều cùng trú tại bản Đon Thạt, huyện Tộn Phặn, tỉnh Bò Kẹo); Thạo Chẹng Và ((36 tuổi, trú tại bản Phôn Khăm, huyện Thạ Phạ Bạt, tỉnh Bô Ly Khăm Xay) và Po Vàng (29 tuổi, trú tại bản Thôn Mạ Nhi, huyện Nậm Bạt, tỉnh Luông Pha Băng).
Thạo Cheng Hơ là kẻ cầm đầu đường dây này. Các đối tượng được biết đến như những “ông trùm” trong giới buôn “cái chết trắng” ở Hủa Phăn, bởi sự gian xảo, lì lợm và khét tiếng hung ác. Chúng sẵn sàng ra tay sát hại đồng bọn cũng như những kẻ không phục tùng mệnh lệnh. Để xưng hùng xưng bá, không ít lần Thạo Cheng Hơ cùng đám đàn em đã ra tay triệt hạ các phe cánh khác xâm nhập “lãnh địa” làm ăn của chúng. Vì vậy, để tránh thương vong cho trinh sát khi xảy ra đấu súng, Ban Chỉ đạo chuyên án đã bàn bạc, lập kế hoạch chi tiết, đánh án với quyết tâm: chắc chắn và an toàn mới đánh.
Kế hoạch đánh án chi tiết được triển khai, các trinh sát giấu mình tại những địa điểm được phân công chốt chặn. 10h30 ngày 2/10/2016, tại bản Phôn Khăm, huyện Thạ Phạ Bạt, tỉnh Bô Ly Khăm Xay, Thạo Chẹng Và lái một chiếc xe tải chở đầy hàng hóa về nhà. Tín hiệu được phát ra, các trinh sát lao ra đồng loạt bao vây chiếc xe ô tô Và cầm lái. Quá bất ngờ, Và bật cửa xe hòng tháo chạy. Nhanh như cắt, một trinh sát lao tới khống chế Và. Đối tượng cố gắng vùng vẫy nhưng cuối cùng cũng phải tra tay vào còng số tám. Khám xét tại hiện trường, lực lượng phối hợp thu giữ 69 bánh heroin, 1 xe ô tô.
Khai thác, điều tra nhanh, các trinh sát đã bắt thêm 4 đối tượng, thu giữ thêm 3 bánh heroin, 1 ô tô và nhiều tang vật khác có liên quan. Đây là một chuyên án thành công trọn vẹn từ việc bắt giữ đối tượng và tang vật vụ án đến việc giữ an toàn tuyệt đối cho lực lượng đánh án.
Đại tá Từ Quốc Lệ, Phó Cục trưởng Cục PCMT&TP, BĐBP cho biết: “Hiệu quả của Phương án 3597 đã tác động mạnh mẽ đến địa bàn hai bên biên giới và cả ở các tỉnh, thành nội địa tiếp giáp. Qua thực hiện phương án, lực lượng chức năng nước bạn Lào có thể xâm nhập, tiếp cận các địa bàn trọng điểm để tiến hành các hoạt động nghiệp vụ.
Đến nay, tình hình hoạt động của các toán, nhóm buôn bán, vận chuyển ma túy có vũ trang qua biên giới huyện Mộc Châu, Vân Hồ, tỉnh Sơn La cơ bản được kiềm chế, các đối tượng phạm tội không còn hoạt động ngang nhiên, trắng trợn như trước. Một số tên trùm ma túy và các đối tượng vận chuyển ma túy thuê đã thực sự chùn bước khi có ý định vận chuyển ma túy vào Việt Nam”.
