Theo hồ sơ, khoảng 8h30 ngày 31/5/2019, trong lúc vợ chồng anh Hùng Thanh Bình (SN 1981), chị Thào Thị Mai (SN 1979, thôn Lũng Hòa B, xã Sà Phìn, huyện Đồng Văn) đi bán hàng tại chợ phiên, không có ai ở nhà, Sùng Mí Nô (tên gọi khác Sùng Pà Nô, SN 1986, thôn Lũng Hòa B) đến trộm cắp số tiền và ngoại tệ tổng giá trị tương đương 303 triệu VNĐ.
Khoảng 12h cùng ngày, chị Mai đi về nhà trước và phát hiện trong buồng có dấu hiệu bị lục lọi đồ vật, kiểm tra thì thấy tiền của gia đình đã bị mất nên đã gọi chồng về nhà.
Anh Bình kiểm tra camera an ninh của gia đình nhưng không được nên đã nhờ Sùng Mí Nô (lúc này là Trưởng thôn, Bí thư Chi bộ thôn Lũng Hòa B) đến kiểm tra giúp. Tuy nhiên, đến kiểm tra Nô nói là không biết mở camera, lúc này có Công an xã và nhiều anh em anh Bình đến nên Nô nói là phải đi TP Hà Giang để chở vật liệu xây dựng.
Khoảng 13h cùng ngày, Nô nhận được điện thoại của chị Mai nói về việc gia đình bị mất trộm tiền, hiện công an huyện đang lấy lời khai của chị. Lúc này Nô nói với chị Mai là tiền đang ở chỗ Nô, không phải sợ. Chị Mai nói: “Nô lấy tiền ở đâu thì tự đem trả vị trí cũ, Mai không có thời gian”. Nô tắt điện thoại rồi đi về nhà.
Đến khoảng 19h30 cùng ngày Nô cầm số tiền trèo qua tường rào để tại bàn bếp gas trong bếp gia đình anh Bình rồi đi về nhà (lúc này vợ chồng anh Bình đang ăn cơm tại nhà mẹ).
Khoảng 20h cùng ngày, chị Mai đi về nhà trước thì thấy túi nilon để trong bàn bếp gas, kiểm tra bên trong thấy số tiền của gia đình bị mất, chị Mai sau đó đã nói lại với chồng và anh Bình đã báo cáo lại cho công an huyện.
Ngày 25/6/2019, Nô đã ra cơ quan Công an huyện Đồng Văn đầu thú và khai báo toàn bộ hành vi.
Ngày 28/6/2019, Công an huyện Đồng Văn ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh tạm giam với Nô về hành vi “Trộm cắp tài sản”. Đồng thời, cho rằng chị Mai dù biết Nô đã lấy trộm số tiền của gia đình, nhưng không tố giác sự việc đến cơ quan có thẩm quyền; đã gây khó khăn, cản trở cho việc phát hiện, điều tra, bắt giữ xử lý người phạm tội nên đã khởi tố, truy tố chị Mai về tội “Không tố giác tội phạm”.
Trong các ngày 1/9, 3/9, 4/9, 7/9 và 10/9 TAND huyện Đồng Văn đã đưa vụ án ra xét xử và tuyên phạt Nô 36 tháng tù về tội “Trộm cắp tài sản”, chị Mai 9 tháng cải tạo không giam giữ về tội “Không tố giác tội phạm”.
Chị Mai cho rằng việc HĐXX tuyên mình phạm tội “Không tố giác tội phạm” là không đúng người, đúng tội, có nhiều dấu hiệu oan sai, còn nhiều tình tiết, chứng cứ khách quan của vụ án chưa được làm rõ.
Theo chị Mai, việc Nô lấy trộm tiền của gia đình mình chị hoàn toàn không biết. Khoảng 13h ngày 1/6/2019 chị thấy cuộc gọi nhỡ của Nô nên gọi lại thì được Nô cho biết là người đang cầm số tiền của gia đình mình. “Với suy nghĩ Nô là Trưởng thôn, Bí thư Chi bộ nên tôi không hề nghĩ Nô là người lấy trộm tiền, nên tôi đã không báo cáo với cơ quan có thẩm quyền”, chị Mai cho biết.
LS Cao Xuân Bé (Đoàn LS tỉnh Hà Giang, người bào chữa cho chị Mai) cho biết, chị Mai người dân tộc H’Mông, không biết đọc, biết viết. Ngay khi phát hiện sự việc bị mất tiền, là tài sản chung của hai vợ chồng, chị đã báo cho chồng, mẹ chồng, người thân và công an huyện. Ngay trong ngày 31/5/2019, công an xã và huyện đã có mặt tại gia đình chị Mai để khám nghiệm hiện trường, thực hiện các hoạt động điều tra ban đầu và chị Mai cũng đã có lời khai với công an. “Việc chị Mai bị tuyên phạt 9 tháng cải tạo không giam giữ về tội “Không tố giác tội phạm” là không đúng người, đúng tội”, LS nêu quan điểm.
Bị cáo Mai đã làm đơn kháng cáo đề nghị cấp phúc thẩm làm rõ các tình tiết, chứng cứ của vụ án và tội danh “Không tố giác tội phạm” đối với mình.
