Nhân Mùa Phật Đản 2016, phóng viên Báo Pháp Luật Việt Nam đã có cuộc phỏng vấn Đại đức Thích Phước Ngọc, Ủy viên Ban Hoằng pháp Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) – Trụ trì chùa Phước Quang (tỉnh Vĩnh Long) về Đại lễ quan trọng này của Phật giáo.
Thưa Đại đức Thích Phước Ngọc, từ năm 1999, Lễ Phật Đản (15/4 âm lịch) đã được Liên Hợp quốc công nhận là lễ hội văn hóa tâm linh thế giới. Xin Đại đức cho biết ý nghĩa của Đại lễ quan trọng này?
- Cách đây hơn 2500 năm, Đức Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật ra đời tại lưu vực con sông Hằng huyền thoại, cội nguồn của nền văn minh Ấn Độ. Trải qua quá trình tu tập, hoằng pháp và độ sinh, đức Phật đã để lại cho nhân loại một hệ thống tư tưởng giáo lý vô giá về trí tuệ, lòng từ bi, tình yêu thương, tinh thần bất bạo động, bình đẳng, hoà hợp và phát triển.
Với ý nghĩa thiết thực đó, năm 1999 Đại hội đồng Liên Hợp quốc đã thông qua nghị quyết công nhận ngày Vesak (tiếng Việt gọi là Lễ Tam Hợp: ngày Đức Phật đản sanh, thành đạo và nhập Niết Bàn) là lễ hội văn hóa tâm linh thế giới, mang lại hòa bình cho nhân loại. Cho nên nói một cách chính xác, thì ta nên gọi là “Mùa Phật Đản” chứ không là “Ngày Phật Đản”.
Theo thông lệ, hàng năm cứ đến ngày Rằm tháng Tư (âm lịch), hầu hết những nước có Phật giáo và các phật tử lại long trọng tổ chức kỷ niệm ngày Phật Đản tức ngày Đức Phật Đản sanh. Vào ngày lễ này, phật tử thường vinh danh Tam bảo, ăn chay, làm việc từ thiện, việc tốt đời, đẹp đạo, nỗ lực mang hạnh phúc và chia sẻ khó khăn cho những người bất hạnh… Và Đại lễ Phật Đản như một lần nhắc nhở mọi người về ngày “Phật tánh”, chỉ cần làm việc thiện thì ngày nào cũng là ngày Phật Đản sanh.
Với ý nghĩa như thế, ngày Lễ Phật Đản có ảnh hưởng như thế nào đến đời sống văn hóa hiện nay của người Việt Nam?
- Cũng như nhiều tôn giáo khác, Phật giáo luôn hướng con người đến “Chân – Thiện – Mỹ” ở đời, tạo ra một thế giới hòa bình; Phật giáo luôn đồng hành cùng dân tộc. Vì thế, những giáo lý thiết thực được đúc kết chính từ sự thực nghiệm tu tập của Đức Phật từ lúc đản sanh, thành đạo đến nhập diệt trải qua hằng hà thế kỷ vẫn còn vẹn nguyên những giá trị, có thể định hướng cho những nỗ lực giải quyết các vấn đề nghiêm trọng mà toàn thể nhân loại nói chung và người Việt Nam nói riêng đang phải đối mặt trong thế giới ngày nay như nạn đói, phân biệt chủng tộc, chiến tranh, môi trường, v.v…
Những tư tưởng này phù hợp với văn hóa tâm linh của người Việt vốn ưa chuộng sự gần gũi, dịu dàng, bình yên. Đạo Phật với gốc Từ bi đã được chúng ta tiếp nhận một cách hết sức tự nhiên, như một đứa trẻ tiếp nhận dòng sữa mẹ. Đồng thời, trong tâm thức mỗi người cần có cho mình “Bi (từ bi) – Trí (trí tuệ) – Dũng (dũng khí)” để nguyện đem phụng sự nhân sinh.
Hơn nữa, giáo lý Phật càng như một dòng nước, lúc dẹp, lúc bầu, lúc suôn, lúc thẳng… nhưng đều đổ ra biển cả mênh mông. Lấy “vô tâm” mà dẫn “hữu tình”. Lấy trí tuệ “Bát Nhã” mà hành hạnh “Từ bi”. Do đó, dù ở thời đại nào, trong đời sống văn hóa tâm linh của người Việt Nam đều cần được hiểu đúng nghĩa về giáo lý Phật, hiểu đúng giá trị nguyên thủy, thì sẽ có sự ứng dụng linh hoạt, hiệu quả trong thời đại này.
Thực tế cho thấy, những năm gần đây, ngày Phật Đản được coi là một ngày lễ hội quan trọng, thu hút sự tham gia không chỉ của phật tử mà còn là của người dân trên mọi miền của cả nước, với nhiều hoạt động phong phú mừng sự ra đời của Đức Phật cùng nhiều hoạt động từ thiện khác.
 |
| Bà Smita Pant - Tổng Lãnh sự Ấn Độ và quý Tăng ni, Phật tử kính tiến hành Đại Lễ. |
Vào dịp này, chùa Phước Quang có những hoạt động gì để kỷ niệm lần thứ 2640 ngày Phật Đản và 35 năm ngày thành lập GHPGVN (7/11/1981 – 7/11/2016), thưa Đại đức?
- Hòa chung khí hội của những người con Phật trên khắp năm châu, các chùa chiền tự viện ở Việt Nam dưới sự hướng dẫn của GHPGVN, đều đang hân hoan chuẩn bị một mùa Phật Đản tiết kiệm – an toàn – viên dung cả về hình thức lẫn nội dung cuộc lễ. Chùa Phước Quang cũng như một đóa sen nhỏ trong vườn Phật giáo Việt Nam, đã có những Phật sự - từ thiện thiết thực nhân mùa đại lễ ý nghĩa này.
Ví dụ như chúng tôi vừa hưởng ứng lời kêu gọi của Sở Lao động Thương binh và Xã hội tỉnh Vĩnh Long trao 500 phần quà cho hộ nghèo tại xã Hòa Phú (huyện Long Hồ). Trước đó, chúng tôi đến thăm, nói chuyện và tặng nhu yếu phẩm cho các phạm nhân tại trại tạm giam thuộc Công an tỉnh Vĩnh Long và đóng góp cho quỹ phúc lợi xã hội của Công an tỉnh phục vụ nhu cầu chăm lo nâng cao đời sống cho các phạm nhân có hoàn cảnh khó khăn, bệnh tật.
Ngoài ra, tại chùa Phước Quang - Trung tâm Cô nhi viện Phật giáo Suối Nguồn Tình Thương (Trung tâm Cô nhi viện đầu tiên của Việt Nam do Đại đức Thích Phước Ngọc thành lập - PV) sẽ được đón nhận kỷ lục cho Tôn Tượng Phật Mẫu Chuẩn Đề Vương Bồ Tát Lớn Nhất Việt Nam do Tổ chức kỷ lục Việt Nam Vietkings xác lập và vinh dự được đón nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.
Hai sự kiện này cũng nằm trong chuỗi hoạt động chào mừng mùa Phật Đản 2560, kỷ niệm 35 năm thành lập GHPGVN cũng như hướng tới ngày hội của toàn dân tham gia bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016 – 2021.
Sau gần 25 năm đến với Phật Pháp, điều gì Đại Đức muốn gửi gắm đến phật tử là gì, nhất là trong Mùa Phật Đản 2016?
- Xin được trải lòng bằng những vần thơ về Phật pháp: “Một tấm lòng son đi vạn dặm/Nghĩa cử từ bi thắng vạn lời/Phật pháp chẳng tại trong câu chữ/Quý ở con tim với thế nhân”. Lời gửi gắm thứ nhất của tôi là Đạo Phật chính là thực hành, không là lý thuyết vọng tưởng hay chờ đợi sự ban ơn. Tình thương là điều tối trọng của Đạo Phật và đó là hành động thương yêu vạn loài chúng sinh chứ không là lời nói suông.
“Xin nhắn nhủ người với thiện tâm/Nhân – Quả đời nay đến rất nhanh/Tuần hoàn quy luật vay rồi trả/Hãy mau thức tỉnh chớ mê lầm”. Sau nữa tôi muốn dành cho những người hữu duyên là chỉ cần bạn sống và tin vào luật “Nhân – Quả” thì đơn giản bạn là người con của Phật đúng nghĩa. Xin cảm ơn quý Báo Pháp Luật Việt Nam đã tạo duyên cho tôi có buổi trao đổi thâm tình đạo vị trong dịp lễ Phật Đản 2016 (Phật lịch là 2560). Xin chúc nguyện tất cả vạn sự lành như nguyện!
Xin cảm ơn Đại đức Thích Phước Ngọc đã trả lời phỏng vấn và chúc Đại đức nhiều sức khỏe, tiếp tục phụng sự Chánh Pháp!
