GS Đặng Hùng Võ: 4 điểm bất thường trong công văn của Bộ Tài chính

GS Đặng Hùng Võ: 4 điểm bất thường trong công văn của Bộ Tài chính
"Những ngày qua, dư luận quan tâm sau khi Bộ Tài chính yêu cầu Hà Nội tạm dừng 5 dự án BT lại. Nhân sự việc này, cũng nên quay lại vấn đề phương thức đầu tư BT mà gần đây cũng có nhiều ý kiến chưa đồng thuận. Sự thực, mọi bình luận hiện nay mới chỉ đứng trên góc nhìn giá trị trước mắt, trong khi hạ tầng lại là vấn đề mang lại giá trị lợi ích với tầm nhìn dài hạn", GS Đặng Hùng Võ bày tỏ quan điểm.

Cuộc sống chắc chắn không dừng lại

Ý kiến của Bộ Tài chính xuất phát từ Công văn số 3515/BTC-QLCS ngày 28.3.2018 (do Cục Công sản soạn thảo) hướng dẫn các Bộ, ngành ở Trung ương và UBND cấp tỉnh về việc "Tạm dừng việc xem xét, quyết định sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư kể từ ngày 1.1.2018 cho đến khi Nghị định của Chính phủ quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư theo hình thức BT có hiệu lực thi hành".

Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất các tỉnh dừng hết dự án BT để… chờ và trong công văn này tới 4 điểm “bất thường”.

Thứ nhất, Bộ Tài chính đang bắt cuộc sống ngừng lại để chờ đợi một Nghị định chưa biết bao giờ được ban hành.

Thứ hai, trách nhiệm quản lý các dự án BT không phải của Bộ Tài chính mà là Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Cách tiếp cận như vậy là khá "bất thường".

Thứ ba, cũng rất "bất thường” khi các dự án BT đều đã được đề xuất, hình thành, quyết định, ký hợp đồng BT theo đúng quy định của pháp luật hiện hành, nay đang bị đề nghị dừng lại để chờ xử lý hồi tố của văn bản quy phạm pháp luật sẽ ban hành nhưng… chưa biết đến khi nào?

Thứ tư, dừng dự án mà công và tư đã ký hợp đồng phù hợp pháp luật, thiệt hại do chậm tiến độ chắc chắn sẽ xảy ra. Vậy ai là người sẽ thực hiện bồi thường thiệt hại cho nhà nước và nhà đầu tư?

gs dang hung vo: 4 diem bat thuong trong cong van cua bo tai chinh hinh anh 2

GS Đặng Hùng Võ

Hà Nội cũng như các địa phương thực hiện các dự án BT đang triển khai theo đúng quy định của pháp luật hiện hành, cụ thể là theo Nghị định số 63/2018/NĐ-CP về đầu tư theo hình thức đối tác công tư.

Những vấn đề có liên quan tới đất đai thanh toán cho nhà đầu tư hạ tầng được giải quyết theo các quy định của Luật Đất đai 2013. Tất cả chúng ta đều phải thực hiện những nguyên lý cơ bản nhất của một nhà nước pháp quyền mà toàn Đảng, toàn dân đang nỗ lực xây dựng. Và cuộc sống chắc chắn sẽ không dừng lại bởi một công văn “bất thường” như vậy!

Đừng nhìn BT bằng giá trị trước mắt

Nhân sự việc này, cũng nên quay lại vấn đề phương thức đầu tư BT mà gần đây cũng có nhiều ý kiến chưa đồng thuận. Sự thực, mọi bình luận hiện nay mới chỉ đứng trên góc nhìn giá trị trước mắt, trong khi hạ tầng lại là vấn đề mang lại giá trị lợi ích với tầm nhìn dài hạn. Một con đường, một cây cầu có thể đánh thức tiềm năng của một vùng quê nghèo vốn đang yên lặng.

Nếu khung pháp lý đầy đặn, chất lượng quy hoạch cao, cơ chế tài chính đất đai thông minh, nhà quản lý bên công và nhà đầu tư bên tư đều chuyên nghiệp thì cơ chế BT sẽ thể hiện đúng vai trò của nó, góp phần xóa bỏ điểm nghẽn trong phát triển kết cấu hạ tầng quốc gia.

Chỉ nói riêng một vấn đề là cơ chế BT được thực hiện dưới điều kiện nào? Pháp luật hiện hành về BT khá nhiều nhưng vẫn chưa có quy định. Để phê duyệt một dự án nói chung, việc phải làm là phân tích chi phí - lợi ích của dự án, kể cả trước mắt và với tầm nhìn dài hạn. Phương thức nào thực hiện dự án mang lại hiệu quả (lợi ích trừ chi phí) cao nhất thì được chấp thuận.

Yếu tố đầu tiên mà việc áp dụng hình thức đầu tư BT cần tính tới là quy hoạch, yếu tố có sức sống dài hạn rất mạnh nếu quy hoạch hướng tới được bài toán lợi ích dài hạn. Hạ tầng nào cần ưu tiên phát triển chính là vấn đề mà quy hoạch phải đặt ra. Ngay đất đem đổi cho nhà đầu tư hạ tầng cũng không phải là của riêng của nhà đầu tư đó, mà đất đó cũng phải được sử dụng theo quy hoạch đã được phê duyệt.

Về tài chính đất đai, Luật Đất đai 2013 vẫn chưa vươn được tới chuẩn mực của vốn hóa đất công đạt hiệu quả cao, trong đó có vốn hóa qua hình thức BT. Vốn hóa chặt chẽ, hiệu quả thì BT là một kênh tài chính quan trọng, nhất là khi hướng tới giá trị đất đai tăng lên do quy hoạch sử dụng đất hợp lý mang lại. Hơn nữa, đất đai là một loại tài nguyên đặc biệt, được điều chỉnh theo Luật Đất đai, nhưng lại vẫn được coi là tài sản công và bị điều chỉnh bới Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Tài chính đất đai vốn đã yếu kém mà lại bị rơi vào tình trạng "một cổ đôi tròng" thì sao mà khá được.

Khung pháp luật về thực hiện các dự án BT cũng bị chia năm xẻ bẩy. Theo đúng ý nghĩa, khung pháp luật này được đặt dưới ô của Luật Đầu tư công vì đây là hình thức đối tác công tư. Theo hướng này, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 15/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 về đầu tư theo hình thức đối tác công tư. Gần đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 63/2018/NĐ-CP ngày 04/05/2018 về đầu tư theo hình thức đối tác công tư thay thế Nghị định 15, trong đó có riêng một Chương quy định riêng về đầu tư theo hình thức BT.

Bên cạnh đó, Luật Quản lý, sử dụng tài sản công lại coi đất đai là tài sản công nên điều chỉnh cả dự án BT với nội dung sử dụng tài sản công để thanh toán. Bộ Tài chính cũng đã trình một Nghị định riêng về vấn đề này nhưng chưa được Chính phủ ban hành. Một vấn đề mà điều chỉnh bằng 2 Nghị định, tiếp tục tái diễn tình trạng “một cổ đôi tròng” như trên thì quả là lại làm khó cho thực tế.

Trên thực tế, cơ chế thị trường ở nước ta đã phát triển được gần 30 năm. Từ thủa ban đầu thiếu chuyên nghiệp, đến nay, nước ta cũng đã xuất hiện khá nhiều nhà đầu tư chuyên nghiệp. Pháp luật, quy hoạch, tài chính cũng từng bước chuyên nghiệp hóa cao hơn. Tôi tin tưởng, việc tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý về BT để tránh chồng chéo và đảm bảo lợi ích cho cả 3 bên liên quan: Nhà nước, Nhà đầu tư và Xã hội sẽ giúp phương thức BT mang lại hiệu quả phát triển thực sự cao.

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng MB Bank nhân kỷ niệm 30 năm thành lập

Báo Pháp luật Việt Nam chúc mừng MB Bank nhân kỷ niệm 30 năm thành lập
(PLVN) - Sáng 4/11/2024, Bí thư Đảng ủy, Tổng Biên tập Báo Pháp luật Việt Nam - TS. Vũ Hoài Nam đến chúc mừng Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân đội (MB Bank) nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành lập. Trong không khí trang trọng, đại diện Báo Pháp luật Việt Nam (PLVN) đã trao tặng lẵng hoa tới ông Phạm Như Ánh - Tổng giám đốc MB Bank và ông Chu Hải Công - Chánh Văn phòng CEO MB Bank, đồng thời, gửi lời chúc mừng nồng nhiệt tới Ban lãnh đạo cùng toàn thể cán bộ, nhân viên MB Bank.

Nâng cao an toàn bảo mật hệ thống ngân hàng

Tại nhiều ngân hàng thương mại, có tới 97% số lượng giao dịch được thực hiện qua kênh số.

(PLVN) - Dịch vụ ngân hàng số đang phát triển rất mạnh mẽ, kéo theo nhiều tiềm ẩn rủi ro về an ninh, bảo mật. Ngân hàng Nhà nước cũng đã có nhiều biện pháp để đảm bảo an toàn hệ thống nhưng trước sự tinh vi của các đối tượng, các tổ chức tín dụng cần không ngừng nâng cao bảo mật, an toàn.

Đề xuất bổ sung thẩm quyền hoàn thuế đối với doanh nghiệp lớn

Để được hoàn thuế, DN lớn phải quay về Cục Thuế địa phương làm thủ tục.
(PLVN) - Thay vì phải chuyển hồ sơ về Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý theo quy định hiện hành, nếu được Quốc hội thông qua, các doanh nghiệp (DN) do Cục Thuế DN lớn (Tổng cục Thuế) quản lý phát sinh hoàn thuế sẽ do Cục Thuế DN lớn trực tiếp giải quyết thủ tục…

Vai trò then chốt của phụ nữ trong thị trường Halal

Vai trò then chốt của phụ nữ trong thị trường Halal
(PLVN) - Thị trường Halal toàn cầu đang bùng nổ, và phụ nữ không chỉ là người tiêu dùng chủ chốt mà còn là lực lượng sản xuất, kinh doanh, tiếp thị và lãnh đạo quan trọng, thúc đẩy sự phát triển vượt bậc của thị trường này.

Dồn sức giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng

Thi công cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng.
(PLVN) - Dự án đường bộ cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn nằm trong danh sách các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải. Xác định rõ tầm quan trọng của dự án, các địa phương có dự án đi qua đang nỗ lực thực hiện công tác giải phóng mặt bằng (GPMB).

Thủ tướng chỉ đạo về điều hành giá điện và xem xét nhập khẩu điện nước ngoài

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các đơn vị căn cứ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền điều hành giá điện theo lộ trình phù hợp, không "giật cục", phù hợp với tình hình kinh tế xã hội và mức chi trả của người dân. Bên cạnh đó, xem xét khả năng tăng cường nhập khẩu điện từ Trung Quốc để bổ sung điện cho hệ thống nếu cần.

Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines: Bình đẳng giới là một trong những cơ sở cho sự phát triển bền vững của của doanh nghiệp

Ông Lê Đức Cảnh - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines
(PLVN) - Không chỉ là hãng hàng không quốc gia, Vietnam Airlines còn là đơn vị tiên phong trong thúc đẩy bình đẳng giới với những chuyến bay đặc biệt "Tô cam", "Tô hồng" lan tỏa thông điệp mạnh mẽ đến cộng đồng, chia sẻ về những chương trình hành động mạnh mẽ này, ông Lê Đức Cảnh - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines – khẳng định đây là một trong những cơ sở cho sự phát triển bền vững của xã hội và của doanh nghiệp.

Cần áp thuế VAT với phân bón để thúc đẩy quá trình nội địa hóa, nông nghiệp bền vững

Ảnh minh họa (https://baochinhphu.vn)
(PLVN) - Nghị trường quốc hội đang bàn về dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi). Một trong những nội dung được các đại biểu quan tâm là quy định thuế VAT đối với phân bón. Nhiều ý kiến cho rằng, cần phải sửa đổi quy định hiện hành, cần áp thuế VAT đối với phân bón để thúc đẩy quá trình nội địa hóa.

Bạc Liêu: Nhân rộng mô hình luân canh tôm - lúa

Từ 2001, Bạc Liêu đã bắt đầu tổ chức sản xuất mô hình tôm - lúa. (Ảnh: Thái Đào)
(PLVN) - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Bạc Liêu vừa phối hợp với Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên thế giới (WWF) tổ chức Hội thảo “Giải pháp nâng cao hiệu quả canh tác nông nghiệp bền vững thích ứng biến đổi khí hậu” với sự tham gia của nhiều chuyên gia nông nghiệp.