Góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND tỉnh Thái Nguyên

Vừa qua, Thường trực HĐND tỉnh ban hành Quyết định số 09/QĐ-HĐND ngày 04/6/2010 về Quy trình tổ chức kỳ họp, giám sát, thẩm tra của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND và Quy trình xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân. Chúng tôi có cuộc trao đổi với đồng chí Đinh Văn Thể, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh xung quanh vấn đề này.

 Thưa đồng chí, xuất phát từ nguyên nhân nào để Thường trực HĐND tỉnh ban hành các quy trình này?

Đồng chí Đinh Văn Thể: Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân năm 2003; Qui chế hoạt động của Hội đồng nhân dân ban hành kèm theo Nghị quyết số: 753/NQ-UBTVQH11 ngày 02/4/2005 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội; quy chế hoạt động của Hội đồng nhân dân tỉnh Thái Nguyên khoá XI đã quy định rất rõ vai trò, chức năng, nhiệm vụ và trình tự giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND và các đại biểu HĐND tỉnh. Tuy nhiên, những quy định đó vẫn còn nhiều điểm chung chung nên có có một số vấn đề đã chưa có sự  thống nhất trong cách hiểu, cách thực hiện của các ngành, các cấp. Chính vì vậy, trên cơ sở các quy định trên, sau khi thống nhất với UBND, UBMTTQ tỉnh, Thường trực HĐND tỉnh đã  ban hành Quy trình tổ chức kỳ họp, giám sát, thẩm tra của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND tỉnh và Quy trình xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân. Quy trình này được xây dựng thành những nội dung công việc cụ thể đồng thời xác định rõ vai trò, trách nhiệm của người chỉ đạo, người tham mưu, mốc thời gian phải hoàn thành từng khâu công việc của quy trình. Đây cũng là một nội dung của cải cách hành chính, công khai hoá hoạt động công vụ góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan dân cử và tinh thần trách nhiệm của UBND tỉnh, các cơ quan tư pháp.

 Đề nghị đồng chí có thể nói rõ hơn về nội dung của quy trình giám sát, thẩm tra đã ban hành?

Đồng chí Đinh Văn Thể: Theo quy định của Luật, HĐND giám sát thông qua các hoạt động xem xét báo cáo công tác, văn bản quy phạm pháp luật, trả lời chất vấn, thành lập đoàn giám sát và bỏ phiếu tín nhiệm. Thực hiện chức năng này, trước đây, trước mỗi đợt giám sát, thường thì Thường trực HĐND, các Ban HĐND tỉnh chỉ gửi công văn đến các đơn vị được giám sát để thông báo nội dung, thời gian thực hiện giám sát.  Nay theo quy trình mới, chậm nhất là 10 ngày trước ngày tổ chức Hội nghị giám sát, Thường trực HĐND, các Ban HĐND tỉnh phải gửi kế hoạch và đề cương giám sát cho các đơn vị được giám sát nhằm giúp đơn vị được giám sát tổng hợp báo cáo đúng trọng tâm, trọng điểm vào những nội dung, vấn đề cần trao đổi, tránh báo cáo mang tính hình thức và cũng giúp đại biểu dễ theo dõi. Chậm nhất là 5 ngày trước ngày tổ chức Hội nghị giám sát, đơn vị được giám sát phải gửi báo cáo cho Đoàn giám sát. Các tài liệu liên quan đến nội dung giám sát được đơn vị tổ chức giám sát gửi đến các thành viên của Đoàn giám sát trước 4 ngày. Điều này tạo điều kiện để các thành viên trong đoàn giám sát có điều kiện thời gian nghiên cứu tài liệu, đóng góp ý kiến để buổi giám sát đạt kết quả cao nhất. Sau khi kết thúc cuộc giám sát, trong vòng 7 ngày,  Thường trực HĐND tỉnh, các Ban của HĐND tỉnh phải tổ chức họp thông qua báo cáo kết luận giám sát trước khi ban hành.
Cùng với hoạt động giám sát, hoạt động thẩm tra là nhiệm vụ quan trọng của các Ban HĐND, chất lượng thẩm tra tốt sẽ có ý nghĩa quan trọng giúp cho đại biểu HĐND thảo luận và thông qua các nghị quyết sát với thực tiễn, có tính khả thi cao. Chính vì vậy, ban hành quy trình thẩm tra cũng là một biện pháp để nâng cao chất lượng thẩm tra của các Ban HĐND, góp phần nâng cao vị thế vai trò của HĐND.
Theo thông lệ thì các tài liệu cần thẩm tra được gửi đến thành viên các Ban để nghiên cứu và cho ý kiến ngay tại buổi thẩm tra. Nhưng theo quy trình này thì trước khi tổ chức hội nghị thẩm tra các báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết theo sự phân công của Thường trực HĐND, các Ban HĐND phải tổ chức họp nội bộ Ban để cùng nghiên cứu, đề xuất những nội dung cần trao đổi, thảo luận tại hội nghị thẩm tra chính thức. Từ cuộc họp nội bộ này sẽ giúp từng thành viên trong Ban có nhìn nhận toàn diện, sâu sắc, đánh giá sự việc một cách khách quan hơn. Ngay sau hội nghị thẩm tra, các Ban HĐND cũng phải tổ chức họp để thống nhất ý kiến và thông qua Báo cáo thẩm tra.
 Một vấn đề cũng được quy định rõ đó là các văn bản trình kỳ họp phải được gửi cho các Ban HĐND tỉnh trước 15 ngày trước ngày khai mạc kỳ họp. Trên cơ sở đó, các Ban HĐND có điều kiện thời gian để nghiên cứu trước khi tiến hành thẩm tra, tránh tình trạng gửi muộn, thời gian ngắn, thẩm tra khó đạt chất lượng cao và mang tính chiếu lệ, hình thức.

Sau một kỳ họp  áp dụng quy trình này, đề nghị  đồng chí đánh giá về những kết quả đạt được?

Đồng chí Đinh Văn Thể: Có thể nói, Quy trình này đã được áp dụng rất tốt vào thực tiễn công việc của HĐND tỉnh. Trước hết, đó là do việc tổ chức kỳ họp, thẩm tra, giám sát và xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân thời gian qua đã đi vào nề nếp, có hiệu quả. Sau khi quy trình này được ban hành thì một số khâu được tổ chức thực hiện khoa học hơn, đúng trình tự và đảm bảo về thời gian. Cụ thể như việc thẩm tra của các Ban đã được nâng cao về chất lượng, nội dung và hình thức được đổi mới. Báo cáo thẩm tra là sản phẩm trí tuệ của tập thể đại biểu có chuyên môn sâu, được bàn bạc, thảo luận kỹ nên mang tính phản biện cao. Báo cáo đã làm rõ sự cần thiết, căn cứ pháp lý, thẩm quyền của HĐND tỉnh trong việc thông qua các tờ trình, đề án, dự thảo nghị quyết do UBND tỉnh trình kỳ họp; kiến nghị, đề xuất nhiều ý kiến quan trọng để hoàn chỉnh các dự thảo nghị quyết; là căn cứ quan trọng để đại biểu HĐND trao đổi, thảo luận và quyết nghị tại kỳ họp. Tại kỳ họp vừa qua, các đại biểu dự kỳ họp HĐND tỉnh đã đánh giá cao, đặc biệt là báo cáo thẩm tra của các Ban HĐND.
Kỳ họp vừa qua, mặc dù UBND tỉnh đã tích cực chỉ đạo các ngành chuyên môn xây dựng báo cáo, tờ trình, dự thảo nghị quyết, tuy nhiên, việc phối hợp của các ngành chuyên môn với các Ban HĐND chưa đáp ứng yêu cầu, nhiều tài liệu chưa đảm bảo về mặt thời gian theo quy định. Vấn đề này Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức rút kinh nghiệm sau kỳ họp để việc chuẩn bị tài liệu cho các kỳ họp sau được thực hiện theo đúng quy trình đã ban hành.

Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!