Là một trong những đơn vị phối hợp với Bộ LĐ-TB&XH đề xuất trình Chính phủ ban hành Nghị quyết và trực tiếp tổ chức thực hiện chính sách này, ông Lê Hùng Sơn - Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã có cuộc trao đổi với báo chí để người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) hiểu rõ hơn về gói hỗ trợ này.
Cùng với những chính sách hỗ trợ NLĐ và NSDLĐ đang được triển khai, xin ông cho biết gói hỗ trợ 38.000 tỷ từ quỹ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) lần này có ý nghĩa như thế nào?
- Chính sách hỗ trợ NLĐ và NSDLĐ đang tham gia BHTN lần này thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước tới đời sống của NLĐ đang gặp khó khăn do đại dịch Covid-19; thể hiện rõ tính nhân văn, nhân đạo của chính sách BHTN, cho thấy việc đảm bảo nguyên tắc về chia sẻ rủi ro, nguyên tắc đóng - hưởng được kết hợp với nguyên tắc công bằng; cùng với các chính sách hỗ trợ từ các gói hỗ trợ khác của Chính phủ sẽ giúp cho NLĐ và cả NSDLĐ có điều kiện vượt qua khó khăn, ổn định đời sống, ổn định sản xuất và quan trọng là doanh nghiệp (DN) có cơ hội để tái tạo công ăn việc làm, thu nhập cho NLĐ.
Ông có thể cho biết rõ hơn những đối tượng cụ thể nào và khoảng bao nhiêu NLĐ sẽ được hưởng hỗ trợ từ chính sách này?
- Đối với NLĐ, đối tượng thụ hưởng là những NLĐ đang tham gia BHTN (trừ các đơn vị thuộc cơ quan nhà nước, lực lượng vũ trang, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội và các đơn vị sự nghiệp công lập được ngân sách nhà nước đảm bảo chi thường xuyên) và NLĐ đã bảo lưu thời gian tham gia BHTN từ 01/01/2020 tới hết 30/9/2021 - tức là thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.
Đối với NSDLĐ là các DN đang tham gia đóng BHTN cho NLĐ.
Hiện có khoảng gần 15 triệu người đang tham gia BHTN. Tuy nhiên, thể hiện tính nhân văn, nhân đạo, chia sẻ của chính sách, trừ đi khoảng gần 2 triệu NLĐ thuộc các đối tượng không thuộc nhóm hỗ trợ như tôi đã nói ở trên, thì sẽ có gần 13 triệu NLĐ và khoảng 386.000 đơn vị sử dụng lao động được thụ hưởng các chính sách hỗ trợ lần này từ quỹ BHTN.
Trong tổng số gần 13 triệu NLĐ, có hơn 10 triệu người đang tham gia BHTN tại các DN và khoảng 2,5 triệu NLĐ đã tạm dừng, tạm hoãn hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc mà còn bảo lưu thời gian tham BHTN từ ngày 01/01/2020 đến hết ngày 30/9/2021.
 |
Ông Lê Hùng Sơn - Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam |
Vậy quy trình, thủ tục hưởng chính sách hỗ trợ này như thế nào, thưa ông?
- Với quan điểm chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ và các Bộ có liên quan, BHXH Việt Nam đã dự kiến các quy trình thủ tục để triển khai gói hỗ trợ trên tinh thần quán triệt quan điểm “đảm bảo triển khai các bước hỗ trợ NLĐ, DN một cách đơn giản, thuận lợi, nhanh nhất và chính xác nhất”.
Đối với khoảng 386.000 đơn vị sử dụng lao động được giảm đóng từ 1% xuống 0% vào Quỹ BHTN trong thời gian 12 tháng (từ 01/10/2021 đến 30/9/2022) sẽ không phát sinh thủ tục hành chính. Cơ quan BHXH căn cứ vào dữ liệu trên phần mềm Quản lý thu BHXH, bảo hiểm y tế, BHTN của đơn vị sử dụng lao động, hàng tháng sẽ in ra bảng đối chiếu thanh toán số phải thu nộp. Trên bảng thanh toán đó chúng tôi sẽ loại trừ khoản đóng 1% vào quỹ BHTN của DN.
Đối với gần 13 triệu NLĐ, cơ quan BHXH sẽ dựa trên nền tảng dữ liệu công nghệ thông tin hiện có để xác định người hưởng gói hỗ trợ bằng mã số định danh tham gia BHTN và xác định thời gian tham gia BHTN. Tất cả các thông tin này đã sẵn sàng trong hệ thống dữ liệu công nghệ thông tin của ngành BHXH Việt Nam.
Như vậy, việc giảm trừ mức đóng BHTN sẽ được thực hiện tự động, không phát sinh thủ tục hành chính, còn phương thức chi hỗ trợ cho NLĐ sẽ được triển khai như thế nào, thưa ông?
- Đối với NLĐ hiện đang tham gia BHTN tại DN, cơ quan BHXH sẽ chi trả qua tài khoản ngân hàng cá nhân của NLĐ. Hiện nay, chúng ta đang thực hiện Nghị quyết của Chính phủ về việc tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, việc chi trả chính sách hỗ trợ cho NLĐ qua tài khoản vừa đảm bảo kịp thời, minh bạch đến tận tay NLĐ vừa đáp ứng chủ trương không dùng tiền mặt của Chính phủ cũng như đảm bảo tốt việc phòng, chống dịch Covid-19, tránh tiếp xúc trực tiếp.
Theo đó, NLĐ đang làm việc tại DN chỉ cần phối hợp để cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng cá nhân của mình để doanh nghiệp bổ sung vào danh sách gửi cơ quan BHXH. Với những thông tin liên quan đến nhân thân cá nhân như số chứng minh nhân dân/căn cước công dân và thời gian tham gia BHTN của NLĐ cơ quan BHXH sẽ in sẵn ra để DN và NLĐ đối soát.
Một số trường hợp đặc biệt khi NLĐ không thể mở được tài khoản ngân hàng cá nhân, cơ quan BHXH sẽ chi trả qua DN. Tuy nhiên, để đảm bảo sự kịp thời, BHXH Việt Nam khuyến nghị NLĐ nên nhanh chóng mở tài khoản cá nhân qua hệ thống các ngân hàng để có thể nhận hỗ trợ được nhanh nhất và chính xác nhất.
Đối với NLĐ bảo lưu thời gian tham gia BHTN từ ngày 01/01/2020 đến nay, những NLĐ đã ngừng việc, tạm hoãn HĐLĐ không còn ở DN, đã về các địa phương sẽ được cơ quan BHXH tỉnh/huyện sẵn sàng tiếp nhận đề nghị hưởng chính sách hỗ trợ của NLĐ, không phụ thuộc vào địa giới hành chính.
Về việc triển khai thực hiện, phía BHXH Việt Nam đã sẵn sàng. Nhưng có khó khăn nhất định là khoảng 2,5 triệu NLĐ đang bảo lưu quá trình tham gia BHTN hiện nay tản mát về các địa phương. Chính vì thế sự vào cuộc của các cơ quan truyền thông, cấp uỷ các chính quyền địa phương để tuyên truyền, phổ biến cho NLĐ thuộc đối tượng hưởng hỗ trợ chủ động đến cơ quan BHXH cấp tỉnh, huyện là rất quan trọng. Đây là nhân tố quyết định việc có hoàn thành việc triển khai gói hỗ trợ đúng tiến độ hay không.
Xin cảm ơn ông!
