Anh Trần Việt – một công chức ở thị xã Bỉm Sơn (Thanh Hóa) muốn được vay ưu đãi trong gói 30 nghìn tỷ đồng để xây nhà trên mảnh đất có sẵn nhưng bị từ chối do gói ưu đãi này chỉ dành cho khách hàng vay để mua nhà thuộc dự án nhà ở xã hội hay dự án nhà thương mại giá rẻ có diện tích dưới 70m2, giá dưới 15 triệu đồng/m2.
“Thanh Hóa chỉ có dự án nhà ở cho người thu nhập thấp ở thành phố Thanh Hóa, chứ ở các thị xã nhỏ, các huyện lỵ thì không có nhà ở xã hội, chung cư thương mại giá rẻ. Như thế, những công chức nhà nước như chúng tôi, thu nhập thấp, dù có mảnh đất nhỏ làm tài sản thế chấp vẫn không được chính sách của Nhà nước quan tâm”.
Giống anh Việt, anh Hoàng Nam – một công chức ở Thái Nguyên – khẳng định, Thái Nguyên hiện không có dự án nhà ở xã hội, do đất đai trên Thái Nguyên rẻ, vì thế không ai bỏ mấy trăm triệu mua một căn hộ, thay vào đó sẽ mua một lô đất khoảng 50m2, xây nhà trên đó. Vì thế, đều là công chức như nhau, công chức ở thành phố lớn được vay tiền ưu đãi lãi suất mua nhà ở xã hội, nhà thương mại giá rẻ, còn công chức tỉnh lại không được vay ưu đãi để tạo lập chỗ ở.
Có đất, được vay ưu đãi để xây nhà
Thực tế, đúng là dự án chung cư nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp chưa “phủ” toàn quốc, bởi lẽ ở các đô thị lớn, đất chật, người đông, quy hoạch xây chung cư được coi trọng, nhưng ở các tỉnh lị, thị trấn…, nơi đất đai rộng hơn, không chủ đầu tư nào “dại dột” xây chung cư.
Tuy nhiên, tới đây tình trạng “mất công bằng” giữa người lao động ở các đô thị lớn và công chức “tỉnh lẻ” sẽ được khắc phục, bởi Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 61/NQ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 02/NQ-CP ngày 7/1/2013 của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường, giải quyết nợ xấu, theo đó, bên cạnh việc kéo dài thời gian hỗ trợ đối với khách hàng là hộ gia đình, cá nhân tối đa là 15 năm, Nghị quyết cũng bổ sung đối tượng được vay vốn gồm cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động tại đô thị đã có đất ở phù hợp với quy hoạch đang khó khăn về nhà ở nhưng chưa được Nhà nước hỗ trợ dưới mọi hình thức, được vay vốn ưu đãi để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa lại nhà ở của mình.
“Dù mức vay thấp hơn số tiền mà mỗi hộ gia đình, cá nhân được vay để mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội tại các dự án phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn, nhưng như vậy cũng đã “mở đường” cho nhiều công chức tỉnh lẻ vay được tiền giá rẻ để xây nhà” - anh Hoàng Nam bày tỏ.
Cần chính sách “công bằng” ngay từ đầu
Ngoài ra, Nghị quyết mở rộng đối tượng cho vay tới cán bộ công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, công nhân, người lao động có thu nhập thấp nhưng khó khăn về nhà ở, khi mua nhà ở thương mại tại các dự án phát triển nhà ở, dự án đầu tư xây dựng khu đô thị trên địa bàn đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt có tổng giá trị hợp đồng mua bán (kể cả nhà và đất) không vượt quá 1,05 tỷ đồng.
Gói 30 nghìn tỷ đồng cũng được dành cho cả hộ gia đình, cá nhân có phương án đầu tư cải tạo hoặc xây dựng mới nhà ở xã hội phù hợp với quy định của pháp luật để cho thuê, cho thuê mua và để bán cho các đối tượng là công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp vừa và nhỏ, khu chế xuất, khu kinh tế, khu công nghệ cao, các cơ sở sản xuất công nghiệp, thủ công nghiệp, nhà máy, xí nghiệp (kể cả bên trong và ngoài khu công nghiệp) của tất cả các ngành, nghề thuộc các thành phần kinh tế; người lao động thuộc các thành phần kinh tế tại khu vực đô thị; sinh viên, học sinh các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, cao đẳng nghề, trung cấp nghề và trường dạy nghề cho công nhân (không phân biệt công lập hay ngoài công lập) và các đối tượng khác thuộc diện được giải quyết nhà ở xã hội theo quy định pháp luật.
Như vậy, với nhu cầu an cư rất lớn của đại bộ phận cán bộ, công chức tỉnh, có thể thấy thời gian tới, gói 30 nghìn tỷ đồng hứa hẹn có tốc độ giải ngân mạnh mẽ hơn do đối tượng đáp ứng yêu cầu vay vốn tăng lên đáng kể. “Nhưng chúng tôi vẫn mong chính sách an sinh phải bảo đảm công bằng ở các vùng miền, chứ không chỉ đưa ra nhằm vào lợi ích của một nhóm người nhất định, sau đó chỉnh sửa, bổ sung để “gỡ khó” trong quá trình thực hiện như những gì đang diễn ra đối với gói 30 nghìn tỷ đồng” - anh Trần Việt bày tỏ.