Gốc vải tổ 200 tuổi vẫn trĩu trịt quả mọng

Du khách bên cây vải tổ
Du khách bên cây vải tổ
(PLO) - Cây vải đầu tiên được trồng ở Việt Nam có niên đại hơn 200 năm. Trải qua bao năm mưa gió, bão bùng, bom đạn... “cụ” vẫn hiên ngang đầy sức sống. Những quả vải vẫn đỏ mọng trĩu trịt cành dù đã cuối mùa vải. Bất kỳ vị khách nào tới nơi đây  đều ngạc nhiên, thích thú trước “sức khỏe” của “cụ”.  
Cơ duyên đến từ bữa tiệc trên đất Hải Phòng?
Cách TP. Hải Dương khoảng 17km về phía Đông Nam theo đường tỉnh lộ 390, vào tháng 5, tháng 6, vùng vải thiều Thanh Hà nhộn nhịp khách ngược xuôi đến mua vải. Một điểm đến nhiều du khách không thể bỏ qua là cây vải Tổ tại thôn Thúy Lâm (xã Thanh Sơn, huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương). 
Con đường dẫn vào cây vải đầu tiên được trồng tại Việt Nam khá nhỏ. Cây vải được trồng cách đây hơn 200 năm nhưng chưa có biểu hiện cằn cỗi. Trải qua bao năm mưa gió, bão bùng, bom đạn... “cụ” vẫn đầy sức sống. Gốc cây to xù xì bám chặt đất. Hàng chục cành cây như những cánh tay khổng lồ rắn chắc vươn ra xa tạo bóng mát khắp vườn. Những quả vải đỏ mọng trĩu trịt cành dù đã cuối mùa vải. Bất kỳ vị khách nào tới nơi đây  đều ngạc nhiên, thích thú trước “sức khỏe” của “cụ”. Quanh “cụ” có tới 4 cây vải đời con cháu, tuổi thọ không dưới 150 năm cũng trĩu quả. 
Ông Hoàng Văn Thu, 85 tuổi, đời thứ 4 dòng họ Hoàng có “bảo bối” này kể: Người có công đưa vải về Việt Nam là cụ của ông, tên là Hoàng Văn Cơm. Cụ Cơm sinh ngày 10/5 năm Mậu Thân (1848) tại làng Thuý Lâm, mất ngày 14/1 Âm lịch năm 1923, hưởng thọ 75 tuổi. 
Thời trai trẻ cụ cùng một số bạn bè buôn bán hoa trái ra Hải Phòng và đến thăm những người họ hàng đồng hương. Có một lần được dự tiệc với người nước ngoài ở một nhà hàng lớn, được ăn loại vải ngon, cụ lấy 3 hạt về ươm tại vườn nhà. Ba hạt đều nảy mầm thành cây. Do chưa thấy được giá trị của giống vải này nên những người trong gia đình chăm bón thiếu chu đáo. Hai cây bị chết, chỉ còn sống một cây. 
Cây vải ấy được trồng ở vùng thổ nhưỡng đặc biệt, lại thích nghi với khí hậu trong vùng nên phát triển tốt và cho loại quả ngon. Đến vụ, quả trĩu cành, cụ Cơm mời mọi người trong làng tới thưởng thức. Dân làng thấy ngon miệng tấm tắc khen. 
Tiếng lành đồn xa, dân trong vùng, ngoài xã kéo đến chật nhà xin thưởng thức, không tiếc lời ca ngợi: “Mã ngoài như lụa hồng tơ tía, thịt vải như thuỷ tinh, như dáng tuyết, vị ngọt đậm, ăn vào thấy hương thơm, tưởng chừng như thứ rượu tiên trên trời”.
“Thuý Lâm đất bụt trời tiên”. Từ cây vải quý đầu tiên, cụ chiết cành nhân ra vườn nhà tặng những người ruột thịt trong gia đình và nhân dân trong làng, trong xã. Từ khi có giống vải quý dân làng cùng nhau trồng. Vải Thuý Lâm hạt nhỏ, cùi dày, ăn rất thơm và ngọt lịm như đường, không có vải nơi nào sánh được, ăn vải có tác dụng bồi bổ cơ thể suy nhược, theo Tuệ Tĩnh, vải giúp tinh thần thêm minh mẫn, hạt vải có tác dụng chữa lỵ, đậu mùa, sâu răng...  
Cây vải 200 năm tuổi nhưng vẫn trĩu trịt trái mọng
 Cây vải 200 năm tuổi nhưng vẫn trĩu trịt trái mọng
Hàng năm khi tiếng tu hú gọi bầy, vào khoảng từ tháng 5 đến hết tháng 6 cũng là mùa vải chín, các lái buôn từ Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương về đây mua gọn từng cây. 
Năm 1958, thưởng thức vải Thúy Lêm, Bác Hồ đã khen giống vải quý ăn rất ngon và khuyên nhân dân nên phát triển trồng giống vải quý này. Đến thập niên 1960, từ phong trào làm vườn hợp tác và Tết trồng cây do Bác Hồ khởi xướng, vải Thuý Lâm được nhân giống tích cực ở các xã trong  huyện và một số huyện ngoài, tỉnh ngoài. Thương hiệu vải Thanh Hà ra đời.
Những giai thoại ly kỳ về cây vải Tổ
Hơn 200 qua, có bao giai thoại được người đời kể lại xung quanh cây vải Tổ. Theo những người dân ở đây, cây vải Tổ rất linh thiêng. Năm 1921, vì thấy cây vải Tổ xum xuê, trĩu quả, một người hàng xóm bên cạnh có cây vải bị “điếc” đem lòng ghen tức. 
Trong một đêm tối trời, người này lẻn sang, cầm dao chặt gốc cây vải Tổ. Tiếng động làm cho lũ chó quanh đó sủa vang. Người “ám sát” cây vội quay ngược trở về nhà. Sáng dậy, cả nhà thấy gốc cây bị vết dao đâm vội vàng tưới tắm, chăm sóc. May thay, cây vải Tổ không bị đổ, vẫn lên xanh tốt. 
Trở lại người hàng xóm, sau vài hôm, trong lần băm rau cho lợn ăn, người này đã bị chính con dao chặt gốc cây vải băm vào ngón tay. Liên tưởng tới việc mình làm sai trái, hoảng sợ, người hàng xóm sang gục đầu xin lỗi.  
Lại có chuyện, cách đây 40 năm, có người làng bên sang nhà họ Hoàng mua vải buôn lên tỉnh. Gọi mãi không thấy ai, biết gia chủ đi vắng, anh ta đánh liều vào nhà. Ngắm những quả mọng trên cây, anh ta nổi lòng tham hái đầy hai sọt to. 
Anh chất hai sọt vào xe, quẩy quả dắt xe đi như sợ gia chủ về bắt gặp mình ăn cắp vải. Đi giữa đường gặp trời mưa, đường trơn trượt xe lại nặng, anh ta bị ngã xuống đường. Chân của anh va phải hòn đá to. Máu loang lổ cùng những quả vải lăn lóc, vương vãi bên đường. Cú ngã tưởng như đùa ấy lại khiến anh ta bị gẫy chân. Sau nửa tháng điều trị, anh tấp tểnh lê bước tới nhà họ Hoàng kể lại sự việc, hoàn trả chủ nhân tiền mua vải.
Còn nhiều giai thoại khác được dân làng kể về cây vải nổi tiếng này. Hỏi về những câu chuyện trên, ông Thụ cười hiền hòa: “Còn nhiều câu chuyện “kinh dị” hơn mà dân làng đồn thổi. Theo tôi, đó chỉ là những sự việc ngẫu nhiên mà thôi. Có điều, qua những câu chuyện đó, dân trong làng, ngoài xã trân trọng cây hơn”.  
Từ bao đời nay, cây vải Tổ không chỉ là niềm tự hào của gia tộc họ Hoàng mà còn của tỉnh Hải Dương. “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây/ Về thăm Vải Tổ, đắm say, bồi hồi/ Vải Tổ hai trăm năm rồi/ Tán cây che cả một trời yêu thương”, ông Thu lẩm nhẩm đọc lại bài thơ mà du khách dành tặng. Ông bảo, những quả trên cây vải Tổ đều dành mời khách đến thưởng thức tại vườn. 
Có bí quyết nào giữ gìn cây Tổ luôn xanh tốt? Ông Thu thành thật: “Rất đơn giản, mỗi năm gia đình lại chở đất đắp vào gốc cho vải. Quan trọng hơn là ý thức giữ gìn, chăm sóc “bảo bối” dòng họ”./.

Tin cùng chuyên mục

Ca sĩ Ngọc Châm hy vọng hát bằng trái tim thì sẽ được mọi người yêu mến. (Ảnh: Bình Quách)

Ca sĩ Ngọc Châm cháy bỏng khi được hát ca khúc mình mê đắm

(PLVN) - Trong chặng đường hoạt động nghệ thuật rất phong phú của mình, Ngọc Châm ở rất nhiều vai trò, nhưng với "Giai nhân 2", cô sẽ chỉ là ca sĩ để được sống trọn vẹn trong tình yêu âm nhạc của một người ca sĩ, để thỏa nỗi khao khát hát của cô bấy lâu nay, để được hát những gì mình thích, mình yêu, mình say đắm.

Đọc thêm

'Tiếng hát Hà Nội 2024' lan tỏa thanh âm của tình yêu Hà Nội

Cuộc thi còn tạo điều kiện phát triển cho những tài năng âm nhạc trẻ. (Ảnh: BTC)
(PLVN) - Cuộc thi “Tiếng hát Hà Nội năm 2024” sẽ tạo cơ hội cho các nghệ sĩ sáng tạo, thể hiện những tác phẩm âm nhạc truyền thống và đương đại với chủ đề về ca ngợi Tổ Quốc, Đảng, Bác Hồ, tình yêu với Thủ đô, quê hương – đất nước góp phần thúc đẩy sự sáng tạo và phát triển nghệ thuật.

MC Cát Tường đề nghị xử lý một số trang tin lấy tên mình 'giật tít câu view' để lừa tiền

Diễn viên - MC Cát Tường
(PLVN) - MC Cát Tường và nhà sản xuất “Bạn muốn hẹn hò” mời luật sư và Thừa phát lại lập vi bằng một số trang tin điện tử, fanpage, facebook, youtube… có hành vi “giật tít câu view”, làm sai lệch thông tin, gây hoang mang dư luận liên quan vụ MC cảnh báo có kẻ gian sử dụng hình ảnh của mình để lừa đảo số tiền lớn.

'Thư gửi mẹ' - sản phẩm truyền thông thực hiện bình đẳng giới lọt vào top 7 đề cử cho Giải thưởng Silvana S Film

'Thư gửi mẹ' - sản phẩm truyền thông thực hiện bình đẳng giới lọt vào top 7 đề cử cho Giải thưởng Silvana S Film
(PLVN) - Giải thưởng Silvana S Film là giải thưởng tôn vinh những bộ phim tài liệu xuất sắc về môi trường và giới trẻ, thuộc khuôn khổ chương trình LENScape: Documentary Shorts from Southeast Asia. Năm nay, Việt Nam tham gia Giải thưởng Silvana S Film với bộ phim tài liệu ngắn “Thư gửi mẹ” do Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam đồng sản xuất với đạo diễn Hà Lệ Diễm.

Vẻ đẹp từ những thước phim

Vẻ đẹp từ những thước phim
(PLVN) - Thời gian đã phủ lớp bụi lên những thước phim cổ, tấm ảnh cũ, tuy nhiên giá trị của chúng không mất đi. Ngày nay, dù cuộc sống hiện đại hối hả, sôi động với nhiều âm thanh, màu sắc đa dạng trên truyền hình, nhưng nhiều người trẻ vẫn dành tình cảm cho các bức ảnh cũ, thước phim xưa.

Đắm say với “Tình ta Hà Tĩnh”

Cảnh đẹp Hà Tĩnh được nhạc sĩ Ngọc Lê Ninh đưa vào trong ca khúc "Tình ta Hà Tĩnh) (ảnh trong MV).
(PLVN) -  Sau 12 năm ấp ủ, nhà khoa học, nhà thơ, nhạc sỹ Ngọc Lê Ninh cho ra đời ca khúc mang tên “Tình ta Hà Tĩnh”. Với âm hưởng dân ca xứ Nghệ, ca khúc tôn vinh đời sống văn hóa, chính trị, phong tục tập quán, các địa danh nổi tiếng, các đặc sản biển rừng, văn hóa phi vật thể (Ví Dặm, Ca trù Cổ Đạm)... và một tình yêu nồng nàn với mảnh đất nơi đây.

Trao giải Cuộc thi 'Tiếng vang lịch sử: Diễn giải Văn Miếu - Quốc Tử Giám qua hội họa'

Các tác phẩm hội họa đạt giải thưởng cao (ảnh P.V)
(PLVN) - Cuộc thi “Tiếng vang lịch sử: Diễn giải Văn Miếu-Quốc Tử Giám qua hội họa” là “sân chơi” lành mạnh nơi các bạn trẻ cùng nhau sáng tạo, cùng nhau tranh tài, thể hiện cảm xúc, quan điểm của mình qua các tác phẩm hội họa về các công trình kiến trúc, hiện vật, tượng thờ,… tại di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu tiên được tổ chức

Cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu tiên được tổ chức. (Ảnh: Thùy Dương)
(PLVN) - Với mục đích tìm kiếm người đẹp có đủ “sắc, tâm, tài” để quảng bá hình ảnh của tà áo dài Việt Nam, cuộc thi Hoa hậu Di sản áo dài Việt Nam 2024 lần đầu được tổ chức nhằm phát huy vai trò, năng lực của phụ nữ Việt Nam trong tiến trình hội nhập phát triển, quảng bá đất nước, con người Việt Nam với bạn bè quốc tế.

Liên hoan các ban nhạc toàn quốc năm 2024

BTC thông tin về Liên hoan các Ban nhạc toàn quốc năm 2024. (Ảnh: Thùy Dương)
(PLVN) - Liên hoan các ban nhạc toàn quốc năm 2024 là dịp để các nghệ sĩ đến từ mọi miền cả nước quy tụ gặp gỡ, giao lưu học hỏi, chia sẻ và trao đổi những kinh nghiệm trong hoạt động nghệ thuật, nhằm nâng cao kỹ năng nghiệp vụ, tiếp tục tạo ra những sản phẩm nghệ thuật có chất lượng phục vụ xã hội.