 Sư ông Phra Dhammachayo trụ trì chùa Wat Phra Dhammakaya trẻ hơn tuổi “cổ lai hy” của mình. |
Với lối kiến trúc độc đáo chưa từng có, trông giống con tàu vũ trụ của người ngoài hành tinh, chùa Wat Phra Dhammakaya là một trong những kỳ quan của Phật giáo thế giới trong thời hiện đại. Từ quyên góp tiền của theo mô hình tiếp thị đa cấp, đến rửa tiền, tham nhũng... sư trụ trì của chùa tỷ đô này đã bị hàng ngàn cảnh sát Thái Lan truy bắt.
Chùa nhiều tượng Phật dát vàng nhất thế giới
Chùa Wat Phra Dhammakaya có quy mô rộng lớn, tọa lạc trên mảnh đất có diện tích 406 hecta ở quận Khlong Luang, tỉnh Pathum Thani, cách Thủ đô Bangkok khoảng 16 km về phía Bắc. Chùa được Sư bà Khun Yay (1909-2000) thành lập vào năm 1970 để đáp ứng số lượng đông đảo tín đồ đến tham dự các khóa tu.
Lúc đầu chùa được một nhóm Tăng sĩ trẻ đến từ Phra Mongkothepmuni xây dựng. Sau đó, sư Phra Chaibul Dhammachayo đã đầu tư số tiền ước tính hơn 1 tỷ USD để xây dựng ngôi chùa nguy nga, tráng lệ như hiện nay. Từ cậu bé ham đọc sách với tuổi thơ không êm đềm, Dhammachayo bước chân vào con đường tu hành, gây dựng uy tín và quyền lực trước khi vướng vào bê bối tham nhũng hàng chục triệu USD.
Với kiến trúc giống mô hình của một sân vận động hoặc UFO (vật thể bay không xác định), không giống với bất kỳ mô típ kiến trúc quen thuộc nào của các ngôi đền chùa Phật giáo Thái Lan, Wat Phra Dhammakaya mang trong mình vẻ đẹp tráng lệ, khổng lồ và độc đáo chưa từng có. Công trình này luôn khiến du khách choáng ngợp khi tới viếng thăm lần đầu.
Nhìn từ trên cao, chùa Wat Phra Dhammakaya có hình dáng giống như một chiếc đĩa bay đậu trên mặt nước. Mặt chân đế là hình tròn khổng lồ. Đỉnh chóp của “đĩa bay” tức đỉnh của ngôi chùa là một công trình hình bán cầu, dát vàng có tên gọi là Dhammakaya Cetiya.
Điểm nhấn của toàn bộ công trình độc đáo này là mái vòm khổng lồ được phủ bởi 300.000 bức tượng Phật bằng đồng dát vàng. Ngoài ra còn có 700.000 bức tượng tương tự bên trong đền thờ. Bên trong mái vòm bằng vàng là nơi thờ người sáng lập ra Dhammakaya-Phramonkolthepmuni. Cùng với đó là những đường bê tông chạy vòng quanh được gọi là Thiền đường ngoài trời, có sức chứa 100.000 người.
Wat Phra Dhammakaya là nơi sinh sống, tu tập của 3.000 nhà sư, khiến nó trở thành ngôi chùa có quy mô lớn nhất Thái Lan về mặt dân cư. Tổng công trình chùa Wat Phra Dhammakaya nặng khoảng 250.000 tấn, được đánh giá có khả năng trường tồn 1.000 năm.
Các nghi thức tôn giáo và thiền định được tổ chức tại ngôi chùa mỗi ngày với sự trợ giúp của hàng nghìn tình nguyện viên. Trong suốt ngày Chủ nhật cũng như các lễ hộ tôn giáo chính, có khoảng gần 100.000 tín đồ tập trung tại ngôi đền.
Hình ảnh đẹp nhất tại chùa Wat Phra Dhammakaya là ánh sáng rực rỡ, chói lọi trong nghi lễ của buổi chiều hoàng hôn với sự tham gia của toàn thể chư tăng. Mỗi người để trước mặt một ngón nến đặt trong cái ly. Khi mặt trời lặn, bóng tối bao trùm khắp nơi, hàng vạn ngọn đèn từ trong chùa cho đến bên ngoài được thắp sáng, khiến cả chùa bừng sáng, đẹp diệu vợi.
Ở Thái Lan, tất cả thanh niên phải trải qua một lần thử nghiệm xuất gia làm tăng nhân trong cuộc đời, khiến cho số lượng tân tăng rất đông. Vì vậy, trong lễ Mãn Nguyệt, hơn 34.000 vị tân tăng mặc đồng phục trắng đứng xếp hàng ngay ngắn theo kiểu quân đội, tạo nên những đường người vô cùng sinh động tại chùa.
 300.000 pho tượng Phật khiến chùa có màu vàng rực. |
Không theo Phật giáo nguyên thủy truyền thống, sư Dhammachayo đã thành lập giáo phái Dhammakaya, một hệ giáo phái Phật giáo được hình thành từ những năm 1970. Các tín đồ ở ngôi chùa Dhammakaya tai tiếng được cho là bị kiềm tỏa bởi đức tin, lòng trung thành và cả sự sợ hãi mê muội bởi sư trụ trì cũng như phương pháp thiền định mà họ cho là “phép lạ”. Người ta chỉ trích ngôi chùa này không khác gì một công ty thương mại, nơi những người nhẹ dạ cả tin bị lừa dối bởi ý tưởng có thể mua được chỗ tốt ở kiếp sau.
Dù ban đầu từng hoài nghi về ngôi chùa tai tiếng này, Jeerasit Tosawat (sinh viên năm thứ 2 tại Đại học Thammasat) đã quyết định tu tập, trở thành sư của Wat Phra Dhammakaya khi cho rằng đã tìm ra định mệnh của đời mình, tìm thấy phép màu khi học cách thiền định của Dhammakaya.
Jeerasit đánh giá cao giáo lý của nhà chùa, điều mà anh cho là khác biệt so với các tông phái của Phật giáo nguyên thủy truyền thống. Anh kể: “Tôi nhắm mắt lại, tập trung vào quả cầu pha lê bên trong. Ngay sau đó, tôi nhận thấy một luồng ánh sáng phát ra từ bụng mình, ngay cả khi tôi đang nhắm mắt, sàn nhà bên dưới dường như mở ra một lỗ hổng lớn hút tôi vào trong”.
Trong suốt hơn 50 năm lịch sử, Dhammakaya trở thành tâm điểm bị chỉ trích, đặc biệt là việc làm công đức thông qua quyên góp tiền của. Mặc dù nhận nhiều sự chỉ trích nhưng vài năm gần đây, sự tôn sùng giáo phái này nở rộ mạnh mẽ, khiến Wat Phra Dhammakaya được cho là ngôi chùa giàu có nhất Thái Lan ngày nay. Chùa có hơn 50 chi nhánh trên toàn thế giới, tổng cộng mạng lưới có hơn 130 ngôi chùa, với 2 đài truyền hình vệ tinh phát sóng bằng 4 ngôn ngữ khác nhau. Ngôi chùa được đồn đoán là được các tỷ phú và chính trị gia quyền lực bảo trợ.
 Toàn cảnh chùa “đĩa bay” Wat Phra Dhammakaya. |
Cuộc vây bắt bất thành
Sáng 16/2/2017, 4.000 cảnh sát và binh lính Thái Lan đã phong tỏa chùa Wat Phra Dhammakaya để bắt giữ sư trụ trì Phra Dhammachayo (73 tuổi). Vụ bố ráp được thực hiện theo lệnh của Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-O-Cha.
Trước đó, nghi vấn về giáo lý của nhà chùa bắt đầu dấy lên từ đầu những năm 1990, đặc biệt là việc khuyến khích các tín đồ quyên góp tiền của như là cách để tích đức. Bất chấp trong điều luật của Phật giáo (Patimokkha) cấm nhận tiền mặt, nhiều sư sẵn sàng thuyết phục Phật tử cởi hầu bao: Tiền công đức càng lớn, Phật tử càng nhận được nhiều lộc.
Trên thực tế, để có một kiếp sau tốt hơn, hay để được cầu phúc trong ngày hôn lễ trọng đại, người Thái luôn mang lễ vật lên chùa, một nghi thức được hình thành từ cuối thế kỷ thứ XVIII, dưới triều vua Rama I, người sáng lập ra vương triều hiện nay. Chỉ riêng với khoản công đức này, hàng năm các chùa đã thu về hơn 3 tỉ euro (theo số liệu của Viện Phát triển Hành chính quốc gia tại Bangkok). Người Thái Lan thậm chí còn đứng hàng thứ 3 trên thế giới về sự hào phóng đóng góp cho các tổ chức tôn giáo hay thiện nguyện, theo tổng kết năm 2014 của World Giving Index.
 Chùa Wat Phra Dhammakaya hệt như một đĩa bay đến từ hành tinh khác. |
Chùa Wat Phra Dhammakaya mở rộng tín đồ theo cách thức khá giống với mô hình tiếp thị đa cấp, nơi tín đồ sẽ được hưởng ưu đãi nếu lôi kéo được người mới. Nhiều tín đồ còn được gợi ý vay tiền để xây dựng chùa, với lãi suất cao hơn mức thị trường. Mô hình hoạt động đa cấp này nhanh chóng được những người dân nhẹ dạ cả tin ủng hộ. Nhiều người thậm chí hiến đất cho Dhammachayo.
Bê bối lớn nhất xảy ra vào khoảng tháng 3/2009 đến tháng 2/2011 với cáo buộc Dhammachayo đã rửa tiền và nhận 1,2 tỷ baht (khoảng 34 triệu USD) tiền biển thủ từ chủ tịch một quỹ tín dụng đã bị bắt giữ.
Người xộ khám đó là ông Supachai Srisupa-aksorn (đệ tử thân tín của Dhammachayo) cựu chủ tịch quỹ tín dụng Klongchan Credit Union Cooperative đã phải ngồi tù 16 năm vì tội biển thủ hơn 12 tỷ baht (hơn 300 triệu USD) từ chương trình tín dụng hợp tác xã Klongchan mà ông từng là người điều hành.
 |
Các nhà sư ngồi thiền ngoài trời lúc hoàng hôn. |
Lệnh bắt cao tăng Dhammachayo được ban hành vào tháng 5/2016, sau nhiều lần ông phớt lờ lệnh triệu tập của công tố viên và viện lý do sức khỏe yếu nên không thể rời chùa.
Trong quá trình lục soát ngôi chùa rộng hơn 400 hecta có hình dáng giống phi thuyền không gian, cảnh sát Thái Lan phát hiện một đường hầm bí mật dài 1,5 km. Đường hầm này được chia thành hai con đường, chỉ có một lối đi nhưng không dẫn ra bên ngoài ngôi chùa. Cảnh sát cũng phát hiện ra cỗ máy hỗ trợ đặc biệt trong phòng riêng của sư Dhammachayo. Cỗ máy có giá khoảng 15 triệu bath (gần 14 tỷ VNĐ) thường được sử dụng trong các bệnh viện để điều trị lão hóa, giúp sư ông trẻ mãi không già.
Trước khi phong tỏa chùa, cảnh sát đã dùng thiết bị bay điều khiển từ xa, trực thăng để khảo sát đường vào, lối đi xung quanh chùa Dhammakaya nhưng vẫn bị “lạc vào mê cung”. Do diện tích tìm kiếm quá rộng lớn, cộng thêm có sự xuất hiện của hệ thống đường hầm ma trận dưới chùa, kết quả, sau 23 ngày phong tỏa, lục soát vẫn không tìm thấy sư Dhammachayo, cảnh sát tuyên bố rút quân.
Sư Phra Dhammachayo sinh ngày 22/4/1944 tại tỉnh Sing Buri, tên khai sinh là Chaibul Sithiphol. Người viết tiểu sử chính thức trên website của chùa Wat Phra Dhammakaya mô tả nhà sư Dhammachayo như một cậu bé vàng, mang sứ mệnh dẫn dắt các tín đồ tới con đường giác ngộ. Nhưng đối với những người chỉ trích, nhà sư chỉ là bậc thầy thao túng, người từng thừa nhận ngưỡng mộ Hitler và mong muốn “thống trị thế giới”.
 |
Mỗi nhà sư có một ngọn nến đặt trong chiếc ly. |
Website của chùa kể rằng, khi mẹ của Chaibul mang thai, bà nằm mơ thấy một nhà sư đáng kính trao cho mình một đứa bé kháu khỉnh và nói nó chính là “hiện thân của một quả cầu pha lê”. Lớn lên, Chaibul là “một con mọt sách”, thường xuyên lân la ở các hàng sách dù không có tiền mua. Năm 1963, tình cờ đọc một bài viết trên tạp chí có tựa đề “Dhammakaya” (tên của một thiền phái), Chaibul được “khai sáng” về con đường tu hành thông qua thiền định. Tháng 4/1969, sau khi lấy bằng cử nhân về kinh tế của Đại học Kasetsart, Chaibul xuất gia và bắt đầu tu hành tại chùa Wat Paknam, mang pháp hiệu “Dhammachayo” (nghĩa là chiến thắng bằng pháp) để học trường phái này.
Sự thực thì tuổi thơ của Dhammachayo không hạnh phúc. Bố mẹ ông chia tay, cha của Chaibul bỏ đi khi ông chưa đầy 1 tuổi. Sau đó không lâu, cả hai người đều tái hôn. Bởi vậy, ông không ở cố định một nơi nào trong suốt thời thơ ấu của mình. Chaibul thiếu thốn tình cảm gia đình và trở thành kiểu người khao khát sự chú ý, luôn cố gắng tạo ấn tượng tốt để mọi người quý mến.
Ở tuổi 13, Chaibul bắt đầu học cách sống thanh đạm, thấm nhuần ý thức về niềm tin và trách nhiệm của mình. Khi theo học ở trường Suankularb Wittayalai, Chaibul thành lập câu lạc bộ Phật giáo trẻ. Chaibul thích đọc sách và quan tâm đến cuộc đời của các nhà lãnh đạo trên thế giới. Ông đọc đi đọc lại câu chuyện nhiều lần cho đến khi ghi nhớ hoàn toàn.
 |
Các nhà sư tu tập bên trong khuôn viên cực rộng của chùa. |
Chùa Dhammakaya mô tả, Phra Dhammachayo chịu ảnh hưởng bởi cuộc đời của các vĩ nhân. Những năm đầu đời đã chuẩn bị cho ông về một nhiệm vụ lớn lao, điều mà ông mơ ước từ khi còn nhỏ. “Nếu tôi chọn sống thế giới trần tục, tôi đứng ở đỉnh cao của thế giới trần tục. Nếu chọn Phật pháp, tôi cũng muốn là người đứng đầu”, tiểu sử của nhà sư viết.
Còn bạn bè ông cho rằng, từ nhỏ, Dhammachayo đã là một thiếu niên có tham vọng quyền lực lớn, thích trở thành trung tâm của sự chú ý và biết cách kiểm soát đám đông. Ở trường đại học, Chaibul nổi tiếng là người vui vẻ, dễ mến, một thủ lĩnh có sức hút và thích kiểm soát người khác.
Nhà sư Phra Dhammachayo đã thu hút được hơn 3 triệu tín đồ, muốn dùng “Thiền” để chinh phục toàn thế giới. Với lượng tiền quyên góp công đức khổng lồ, đến nay, Wat Dhammakaya vẫn là ngôi chùa giàu có và xa hoa nhất Thái Lan.
Tiến sĩ Mano Laohavanich giảng viên Đại học Thammasart và thành viên chủ chốt của Ủy ban Cải cách Phật giáo, từng là cao tăng tại chùa Wat Phra Dhammakaya và là một trong những phụ tá thân cận nhất của Phra Dhammachayo cho biết, trong các đại lễ mà Dhammachayo tham dự, việc bố trí chỗ ngồi được dựa trên “cấp bậc” của các tín đồ. Các cấp bậc có thể được mua với giá từ 1.000 tới vài triệu baht. Những người quyên góp nhiều hơn được ngồi ở vòng trong, những người ở cấp bậc thấp hơn sẽ phải ngồi ở rìa ngoài.
(Còn nữa)
