Trước phiên phúc thẩm do TAND Cấp cao tại TP HCM dự định mở vào cuối tháng 6/2021, một lần nữa Bác sĩ Lê Thanh Liêm (SN 1957, nguyên Giám đốc Sở Y tế Long An) tiếp tục gửi đơn đến các cơ quan chức năng, tiếp tục cho rằng mình bị oan và trình bày một số góc khuất liên quan vụ án.
Theo cáo buộc của cơ quan tố tụng Long An, năm 2014 Sở Y tế thực hiện gói thầu lắp đặt hệ thống camera an ninh tại cơ quan này, trị giá hơn 1,9 tỷ. Sở và nhà thầu ký hợp đồng trọn gói, thỏa thuận một vài thiết bị điện tử hiệu Sony xuất xứ Nhật Bản. Khi thi công, nhà thầu lại lắp đặt một số thiết bị Sony xuất xứ Malaysia, Trung Quốc (Sony có văn bản xác nhận những thiết bị này là Sony chính hãng, nhưng không sản xuất tại Nhật Bản, chỉ sản xuất tại nhà máy Sony ở nước khác).
CQĐT kết luận ông Liêm không hề có động cơ vụ lợi gì, không tơ hào 1 xu, chưa từng gặp nhà thầu, chỉ là đại diện chủ đầu tư ký một số văn bản; nhưng vì không khảo giá lại thiết bị khi “vênh” xuất xứ; nên bị quy kết “cố ý làm trái quy định”.
Sau nhiều năm điều tra, mãi đến cuối tháng 11/2020, sau phiên tòa kéo dài nhiều ngày, TAND Long An tuyên án 3 năm tù với ông Liêm về tội “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” theo Điều 165 BLHS 1999.
Người “bắt việt vị” sai phạm ngành y
Theo nhận xét của một số người trong cuộc, trước khi bị cho thôi chức vụ, kể từ 2007, khi được bổ nhiệm làm Giám đốc Sở Y tế, BS Liêm là “khắc tinh” của các DN thông đồng đấu giá đấu thầu và sai phạm trong lĩnh vực y tế . BS Liêm cũng cho rằng đây chính là nguồn cơn khiến ông “mang họa” sau này.
Một ví dụ, năm 2014, thực hiện chỉ đạo của tỉnh, Sở Y tế tiến hành đấu thầu gói thầu CT Scanner 128 lát tại BV Đa khoa tỉnh, giá trị gói thầu ban đầu 36 tỷ. Có nhiều DN đăng ký đấu thầu, trong đó có một Cty được cho là “quen biết” với một cán bộ tỉnh. Do không đạt được những tiêu chuẩn kỹ thuật, kinh nghiệm, DN này “rớt từ vòng gửi xe”, không được tham gia đấu thầu. Cuộc đấu thầu sau đó được Sở tổ chức, kết quả một đơn vị trúng thầu với giá 20,5 tỷ, tiết kiệm cho ngân sách 11,5 tỷ đồng.
“Tôi cho rằng vị cán bộ “quen biết” DN rớt thầu đã không bằng lòng với quyết định của tôi. Nhưng với cương vị là Giám đốc Sở, được nhà nước giao nhiệm vụ, tôi phải thực hiện đúng luật, dẫu biết “sẽ khó sống” nếu mích lòng”, BS Liêm kể.
Một gói thầu “gay cấn” khác cũng bị BS Liêm “bắt việt vị” phút cuối. Giữa năm 2016, một cơ quan nhà nước tổ chức đấu thầu gói thầu máy CT Scanner của BV Đức Huệ trị giá 12 tỷ. Tham gia có 3 đơn vị. Lại là DN từng bị BS Liêm đánh rớt tham gia, dù có 10 thông số không đạt theo hồ sơ mời thầu nhưng vẫn được tham gia và trúng thầu.
Cơ quan tổ chức đấu thầu ra quyết định trúng thầu cho DN, còn có ý định sẽ lấy kết quả đấu thầu trên mua cho BV Tân Thạnh và BV Bến Lức mỗi nơi một máy CT Scanner tương tự. Thế nhưng kết quả trúng thầu bị một DN khác khiếu nại.
Do đây là cuộc đấu thầu liên quan máy móc ngành y, UBND tỉnh giao Sở Y tế giải quyết khiếu nại. BS Liêm đã cố “né”, nên Ban lãnh đạo Sở giao một Phó Giám đốc Sở giải quyết. Vị này cho rằng kết quả trúng thầu đúng luật, nhưng khi ra quyết định giải quyết khiếu nại không báo cáo, không lấy ý kiến Ban Giám đốc Sở. Quyết định giải quyết khiếu nại này tiếp tục bị khiếu nại.
Ngày 13/10/2016, UBND tỉnh giao trực tiếp đích danh cho BS Liêm rà soát hồ sơ, giải quyết khiếu nại. Ban Giám đốc Sở cùng nhau đánh giá sự việc dựa trên hồ sơ mời thầu. Ngày 4/11/2016, BS Liêm ký Báo cáo 2634/CV-SYT gửi UBND tỉnh nêu rõ DN có 10 thông số kỹ thuật không đạt so với hồ sơ mời thầu. Từ cơ sở này, UBND tỉnh hủy kết quả trúng thầu, tổ chức đấu thầu lại. Sau đó, đoàn kiểm tra liên ngành do UBND thành lập phát hiện có dấu hiệu sai phạm ở nhiều khâu trong giai đoạn đấu thầu dự án nên báo cáo đề nghị chuyển hồ sơ sang CQĐT.
Như vậy, hai lần DN “quen biết” đều bị BS Liêm “bắt việt vị”. “Tôi biết mình đã “dây vào ổ kiến lửa”, nhưng không ngờ đến mức “thân bại danh liệt” như ngày hôm nay, bị kéo vào một vụ án oan sai. Tôi không cố tình nhắm vào Cty đó, nhưng bất cứ DN nào sai phạm đấu giá đấu thầu, tôi đều không chấp nhận. Được giao nhiệm vụ, tôi phải làm đúng pháp luật, tiết kiệm cho ngân sách nhà nước”, BS Liêm nói.
Vụ mang nộp 400 triệu được “hỗ trợ” nổi tiếng dư luận
Trước khi xảy ra câu chuyện “oan gia ngõ hẹp” trên, BS Liêm từng có một động thái khác nổi tiếng Long An, từng được một số tờ báo phản ánh.
Năm 2014, tỉnh thực hiện đầu tư, xây dựng BV Đa khoa khu vực Mộc Hóa (tại TX Kiến Tường), trong đó gói thầu san lấp mặt bằng trị giá khoảng 19 tỷ đồng.
Dự án này bị BS Liêm phản đối vị trí xây dựng vì đây là khu vực hố đất rất sâu, tốn vô số chi phí san lấp mặt bằng. “Riêng tiền san lấp mặt bằng dự án này đã vượt quá thu ngân sách một năm của TX Kiến Tường. Trong khi đó trên nền BV cũ diện tích 4ha, mặt bằng sẵn có, lại không được lựa chọn”, BS Liêm nhấn mạnh.
Một DNTN trúng thầu khâu san lấp mặt bằng cho công trình. Em trai của một cán bộ tỉnh có làm ăn chung với DN này. Sau khi trúng thầu, ngày 10/12/2014, DN này được tạm ứng 4 tỷ đồng. Tối 21/4/2014, em trai vị cán bộ đến nhà BS Liêm “hỗ trợ” 400 triệu. BS Liêm cương quyết từ chối, vị khách vẫn để lại tiền rồi ra về.
Sáng ngày 22/4/2014, BS Liêm mang toàn bộ số tiền nộp cho Sở, đầy đủ phiếu thu do thủ quỹ và BS Liêm cùng ký tên.
BS Liêm cũng là người không đồng tình với chủ trương của địa phương “giải tán” hai Khoa Sản và Khoa Nhi của BV Đa khoa tỉnh, chuyển cán bộ y tế tại hai nơi này về một cơ sở y tế tư nhân là BV chuyên khoa Sản Nhi Long An. BS Liêm cho rằng với những gì mình đã thực hiện đúng pháp luật, lại là “cái gai” trong mắt một số người tại địa phương.
Mãi sau này, khi đã cho BS Liêm thôi chức Giám đốc Sở, tỉnh mới báo cáo xin Chính phủ về “Dự án BV chuyên khoa Sản Nhi Long An theo hình thức cho thuê quyền khai thác kết cấu hạ tầng”. Trong Nghị quyết 23/NQ-CP phiên họp thường kỳ tháng 3/2019, Chính phủ đã lưu ý “Giao UBND tỉnh chịu trách nhiệm toàn diện về việc đã đầu tư dự án”, yêu cầu “quá trình phê duyệt triển khai thực hiện đề án phải bảo đảm thực hiện đúng pháp luật, công khai, minh bạch; bảo đảm quyền lợi nhân dân trong khám chữa bệnh, đặc biệt là các đối tượng BHYT (...) bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của cán bộ, nhân viên y tế tự nguyện chuyển từ khoa Sản Nhi – BV Đa khoa tỉnh sang BV mới”. Thời gian cho thấy quan điểm của BS Liêm đã đúng, khi hiện Long An lại dự định tai lập khoa Sản Nhi tại BV Đa khoa tỉnh.
Trở lại với sự việc BS Liêm đánh rớt DN thiếu điều kiện dự thầu, ngày 4/11/2016 ông ký báo cáo thì hôm sau, một “em gái nuôi” của một cán bộ gọi điện tuyên bố “sẽ cho ông mất chức trong vòng 1 tuần”.
Không tới 1 tuần, chỉ 4 ngày sau, BS Liêm được mời làm việc, được thông báo điều chuyển công tác, cho thôi giữ chức.
Mời bạn đọc đón đọc kỳ sau.